Şimdi o telefonu sakince kenara bırak!

SEYHAN AKINCI - seyhan.akinci@milliyet.com.tr /Catherine Price, “Dijital Detoks - Telefon Bağımlılığına Son” kitabına elimizden düşürmediğimiz telefona mektupla başlıyor: “İlk tanıştığımız anı hatırlarım. Sen yalnızca büyük teknoloji mağazalarında bulunabilen yeni ve pahalı bir alettin, bense arkadaşlarının telefon numaralarını ezberden söyleyebilen bir insan.” Bu satırlar belki en fazla Y kuşağını ve öncekileri duygulandırır ama dijital detoks farklı nedenlerle hepimizin ihtiyacı. Bu havalı bir parça da klişe sözcüklerin ardından akla hemen şu soru geliyor, “Nasıl?” Kitabın sayfalarını sizin için çevirdik ve notlar aldık.

1. Hafta: Teknoloji önem sıralaması

1. Gün: Bir takip uygulaması indirin

2. Gün: Var olan ilişkinizi değerlendirmeye alın. Telefonunuzla çok vakit geçirdiğinizde kendinizde hissttiğiniz negatif ya da pozitif değişiklikler neler? Elinizde kalan zamanla neler başarmış olmak isterdiniz?

3. Gün: Gün içerisinde en çok telefon kullandığınız anlara dikkat ederek farkındalık alıştırmalarına başlayın

4. Gün: Takip uygulamasıyla telefon kullanımınıza ait birkaç günlük veri toplamış olmanız gerek şimdi bugüne kadarki durumu değerlendirme zamanı

5. Gün: Sosyal medya uygulamalarını silin. Bu geri alınamayacak bir karar değil. Buradaki amaç hızımızı kesecek tümsekler yaratmak

6. Gün: (Gerçek) Hayata geri dönün. Eğlenceli telefonsuz aktiviteler listesi oluşturun

7. Gün: Hareket edin

“Bu süreçte yargılama yok. Amacımız gözlem yapmak, soru sormak ve deneyimlemek.”

2. Hafta: Alışkanlıklarınızı değiştirin

Birinci haftanın o zorlu hedeflerini gerçekleştirdiyseniz artık daha kolay yol alabilirsiniz. Sonuçta her şeyinizi paylaşmaktan vazgeçtiniz, bir kutlamayı hak ettiniz kesinlikle!

8. Gün: Bildirimlere “Hayır” deyin

9. Gün: Uygulama düzenleme sanatı

10. Gün: Şarj yerini değiştirin

11. Gün: Kendinizi başarıya hazırlayın

12. Gün: Bir uygulama engelleyici yükleyin

13. Gün: Sınırlamalar koyun (“Telefon yasak” alanı ve saat sınırlamaları)

14. Gün: Phubbing yapmaya bir son verin. Kısaca yemek yerken ya da biriyle konuşurken “istemsizce” telefonu elinize almayın.

“Dijital Detoks” reçetesini uygulamak için yazarın bir tavsiyesi de not tutmak. Detoks, cevaplamanız gereken bazı soruları da beraberinde getirecektir.

3. Hafta: Beyninize sahip çıkın

Üçüncü hafta artık kendimize dönme zamanı. Listede selfie dışında kendimizi farklı açılardan görebileceğimiz pek çok yol var.

15. Gün: Durun, nefes alın ve anda kalın

16. Gün: Duraksama pratiği yapın

17. Gün: Odak yelpazeniz üzerinde çalışın

18. Gün: Meditasyon yapın

19. Gün: Arınma Günü’ne hazırlanın

20-21. Gün: Arınma Günü

“Kişisel şeylerle işe başlayın. Telefonlarımızı iş ya da okul amaçlı değil de kişisel ihtiyaçlarımız için ne şekilde kullandığımız konusu üzerinde yoğunlaşacağız. Bunun iki nedeni var. İlki, en yaygın kullanılan bahane olmaları. Çoğu insan telefonlarını iş nedeniyle durmadan kontrol etmeleri gerektiği bahanesiyle bağımlılıklarına kılıf uydurur. Ama aslında gerçekten de iş için mi bakıyoruz? Yoksa ‘iş’ bahanesiyle Instagram’da mı geziniyoruz?”

4. Hafta: (Ve daha ilerisi) Yeni ilişkiniz

Bir şeyi 40 defa söyleyince gerçek oluyor da neden 30 günde detoks mümkün olmasın ki az kaldı, pes etmek yok!

22. Gün: Arınma Günü’nü gözden geçirme

23. Gün: Perhiz yapın

24. Gün: İsteklere karşı koyun

25. Gün: Dijital hayatınızdan artakalanları toparlayın

26. Gün: Kontrollerinizi kontrol edin

27. Gün: Dijital detoks hackleri, aygıtlarınızı ayırın, rahatsız etmeyin modu ayarlarını düzenleyin

28. Gün: Etkili insanların yedi telefon alışkanlığını gözden geçirin

29. Gün: Yolunuzdan şaşmadığınızdan emin olun

30. Gün: Tebrikler!

Detoks boyunca kendimize en çok hatırlatmamız gereken şey bunu kendimiz için yapıyor olduğumuz. Price da aynı fikirde. “Ara sıra dikkatinizi dağıtmanızda sorun yok. Kendinizi telefonunuza kaptırmanız gerektiğini hissettiğiniz zamanlar olacaktır. Sorun yaratan ve kaçınmaya çalıştığımız şey, kendimizi kaptırdığımız bu hâlin varsayılan ayarımız hâline gelmesi.”