Medeniyetler şehri Hatay’ın 2021 için büyük düşleri var

Usul usul akan Asi Nehri’nin üzerinde tarihinde ilk kez Süper Lig’e yükselmeyi başaran Hatayspor’un bordo beyaz renkli bayrağı dalgalanıyor. Yemekleri, mezeleri, mozaikleri, kültürü, doğası derken medeniyetler şehri pek bilinmeyen yüzüyle konuşuluyor günlerdir. Şehrin futbol takımı Hatayspor bir süre için kentin gündemini değiştirmiş durumda. Tüm dünyanın yaka silktiği 2020’yi onlar şampiyonlukla taçlandırsa da şehir 2021’i heyecanla bekliyor. Hatayspor’un Süper Lig’de mücadele edeceği 2021’de kentin bir diğer büyük heyecanı Antalya’nın ardından ülkemizde ikinci defa Hatay’ın ev sahipliği yapacağı Hatay Expo 2021... Medeniyetler şehrine sadece biberli ekmek için bile gidilir ama biz bu defa şampiyonluk coşkusundan Expo heyecanına, Vartavar yortusundan Gastronomi Evi’ne kadar pek çok şeyi görmek için gittik.

Sabah Hatay’da edilen kahvaltıları Halep’te yenen akşam yemeklerinin takip ettiği günlerden eser yok epeydir. Kentin belli yerlerinde günlük işçi olarak bekleyen Suriyeliler var... Reyhanlı patlamasının ardından Hatay yeni yeni kendine geliyor. Yarım milyon kayıtlı Suriyelinin yaşadığı Hatay’da bir o kadar kayıtdışı Suriyeli yaşıyor. Şehir her şeye rağmen tüm renkleriyle capcanlı ve hayat pandemiye inat maskesiz akıyor!

Kuşların yuva yaptığı Hatay Havalimanı’nda kuş cıvıltılarının ardından soluğu ilk olarak Unesco Hatay Gastronomi Evi’nde alıyoruz. Hatay Büyükşehir Belediyesi’nin kuruluşu olan mekan Hatay Büyükşehir Belediye Başkanı Doç. Dr. Lütfü Savaş ve eşi Prof. Dr. Nazan Savaş’ın girişimiyle Hataylıların hizmetine kazandırılmış. 250 yıllık bir konakta kurulan Unesco Hatay Gastronomi Evi’nde bulunan beş oda tarih dönemlerini yansıtan şekilde döşenmiş. Roma, Selçuklu, Osmanlı, Cumhuriyet odalarının dışında bir de kahvesiyle de meşhur Antakya’ya özgü dekorasyonuyla kahve odası bulunuyor. Roma odasında replikasyonu bulunan aslan mozaiği işgal döneminde Fransızlar tarafından ABD’ye kaçırılmış. Eserin orijinali ABD’nin Baltimore Müzesi’nde sergileniyor. Cam sanatını anlatan katremizler de konağın avlusunun çeşitli yerlerinde sergileniyor. 600 yemek çeşidiyle gastronomi şehri seçilen Hatay’da Unesco Hatay Gastronomi Evi’nin avlusunda sabah kahvaltısından akşam yemeğine her saatte Hatay sofrasına özgü yemekler yiyebiliyorsunuz. Mekan hizmet vermeye başladığı günden bu yana 300’ü aşkın yöresel lezzeti konuklarıyla buluşturmuş. 250 yıllık konağın avlusunda yöresel lezzetlerle dolu kahvaltımızın ardından Hatay Büyükşehir Belediye Başkanı Doç Dr. Lütfü Savaş’a uzatıyoruz mikrofonumuzu.

“2021 VE SONRASI HATAY’IN OLACAK”

“Hatay’da gördüğünüz her şey Hatay’ın birikimini dünyayla nasıl paylaşırız diye düşünüp, çalışmanın ürünü. 2021 ve daha sonrası Hatay’ın yılı olacak” diyen Hatay Büyükşehir Belediye Başkanı Savaş bugüne kadar katettikleri yolları anlattı: “Expo için hazırlıklarımız tüm hızıyla sürüyor inşallah 2021 Nisan ayına hazır olacağız. Pandemi nedeniyle süreç nasıl işleyecek bilmiyoruz ama biz ev ödevimizi yapıyoruz. 2010’dan bu yana Hatay’ı gastronomi şehri yapmak için çalıştık. 2017’de Hatay dünyadaki gastronomi şehirlerinden biri ilan edildi. Hatay’da yedi ilçemiz deniz kenarında ama biz denizden küçük balıkçılık dışında faydalanmıyorduk. HADO dedik ve Hatay Deniz Otobüsleri’ni başlatmaya karar verdik. Liman yapım aşamasında, yaklaşık üç ay sonra da hazır olacak. İnşallah HADO seferlerini Kıbrıs, Beyrut ve Mersin’e başlatmak istiyoruz. Bunun dışında beş yıl önce teslim aldığımız Hatayspor o yıl küme düşmekten zor kurtulmuştu. Ekonomik olarak iflasın eşiğindeydi. Beş yılda üç kategori atlayarak bu yıl şampiyon olduk. Hatayspor’un dışında da hem bireysel sporlarda hem de farklı branşlarda başarılarımız var. Kadın basketbolunda Süper Lig’deyiz. Satrançta, Süper Lig’deyiz. İşitme engelli futbol takımımız Süper Lig’de.  Bizim amacımız Hatay’ın varolan potansiyelini daha da yukarı çıkarmak.”

Hatayspor’u tarihinde ilk kez Süper Lig’e çıkaran takımın eski teknik direktörü Mehmet Altıparmak duygularını bizimle paylaştı: “53 yıllık şampiyonluk hasreti dile kolay... Bunun gururunu yaşıyorum. Bu kadar insanı sevindirmek benim için ayrıca bir gurur. 1. Lig’de üç yıl üst üste üç farklı takımı şampiyon yapmanın anlamı da benim için büyük.”

“VAKIFLI MÜZESİ BURAYI ANLATABİLMEK İÇİN BİR YOLDU”

Medeniyetler şehri Hatay, kutsal dinlerin simge yapılarına da ev sahipliği yapıyor. Tarihteki ilk kilise olarak kabul edilen St. Pierre Kilisesi’nin yanı sıra Anadolu’daki ilk cami olan Habib’-i Neccar Camii de görkemi ve tarihiyle göz kamaştırıyor. Buraları ardımızda bırakarak Samandağ’ına son Ermeni Köyü olan Vakıflı’ya doğru yol alıyoruz. Türkmenlerin, Alevilerin ve Ermenilerin bir arada yaşadığı bölgede yol boyunca saçlarda biberli ekmek pişiren kadınların güler yüzü eşlik ediyor bize. Ermenilerin bolluk ve bereket bayramı Vartavar’ı kutladığı günde ayinin tamamlanmasını bekliyoruz biz de... Eskiden beri tarımla uğraşılan 33 haneli köyde 135 kişi yaşamını sürdürüyor. Taş yapılarıyla dikkat çeken köyde mimari geleneği korumak amacıyla alınan bir kararla da taş yapı dışında bina yapımı yasaklanmış. Ayinin ardından Vartavar yortusunun coşkusunu ellerinde kovalarla birbirini ıslatarak yaşayan çocukların arasından sıyrılıp Vakıflı Köyü Ermeni Cemaati Başkanı Cem Çapar’la resmi açılışı henüz gerçekleşmeyen Vakıflı Müzesi hakkında konuşuyoruz: “Müzeyi kurarken birkaç hedefimiz vardı; birincisi kültürümüzü, geleneklerimizi ve kaybolmaya yüz tutmuş bazı eşyaları korumak. Köyümüzün bir saatlik belgeselini çektik, köyde yaşayan insanlarla köyün geleneklerini, bayramlarını, gününü nasıl geçirdiklerini konuştuk. Vakıflı Köyü, Türkiye’nin tek Ermeni Köyü bizim kendimizi geniş kitlelere anlatma ihtiyacımız vardı. Buraya gelenler kiliseyi görüp bir iki reçel alıp ayrılıyordu.

Ama Vakıflı Köyü’nün gelenekleri ve tarihini bilmiyordu. Bu müze bunu daha iyi anlatabilmek için bir yoldu. Vakıflı Köyü, bir arada yaşadığımızın ve yaşayabileceğimizin en büyük kanıtı.”

DÜNYANIN EN BÜYÜK TEK PARÇA MOZAİĞİ BURADA

Hatay’daki en dikkat çekici noktalardan biri de şüphesiz The Museum Hotel Antakya. 2009’da başlayan otel inşaatı kazıları sırasında antik çağlara dayanan arkeolojik yapıların keşfedilmesiyle Helenistik dönemden İslami döneme kadar beş arkeolojik katman ve 13 ayrı medeniyetin izlerine tanık olabileceğiniz bir otel çıkmış ortaya sürecin sonunda. Kazılar esnasında bu dönemlere ait 30 bine yakın esere ulaşılmış. Burada aynı zamanda dünyanın en büyük tek parça mozaiği bulunuyor.

“HATAYSPOR’LA YATIP HATAYSPOR’LA KALKIYORUM”

Saatler sonra Hatayspor, şampiyon olarak Süper Lig’e çıkmayı tamamladığı sezonun son maçında Bursaspor’la kendi sahasında mücadele edecek. Yeni statlarını önümüzdeki sezona yetiştirebilirlerse emektar Atatürk Stadyumu’na da veda anlamına geliyor bu. Maç öncesi dört bir yanı Hatayspor bayraklarıyla süslü kenti geziyor, çarşıda Hatayspor bayrakları satan bayrakçılarla sohbet ediyoruz. Hatayspor denince akla gelen kulübün amigosu Songül Taşdelen’i bulmak için Millet Bahçesi’nde işlettiği çay ocağına gidiyoruz. Hatayspor formasıyla karşılıyor Songül Hanım bizi ve başlıyor anlatmaya Hatayspor tutkusunu: “16 yaşımda Gaziantep’te deplasmana giderek Hatayspor’u izlemeye başladım o gün bugündür Hatayspor’la yatıp Hatayspor’la kalkıyorum. Eski eşimle de tribünde tanıştım. Evlendik ama evliliğimiz çok kısa sürdü. Başta maçlara gidebilirsin dedi ardından gidemezsin dedi boşandık. İlk zamanlar çok tepki aldım kadın amigo olur mu diye. Sonra herkes beni kabullendi, şu an Hatayspor’un maskotu gibiyim. Artık Süper Lig’deyiz burası medeniyetler şehri gelen rakip taraftarları çok iyi ağırlamalıyız ve en önemlisi küfürü kaldırmamız lazım.”