Karaciğer kanserinde yeni tedaviler

DİDEM SEYMEN- Vücudun kimya fabrikası gibi çalışan karaciğerde görülen en küçük bir aksaklık tüm vücut sağlığını etkiliyor. Bu sorunlardan biri de karaciğer kanseri olarak biliniyor. Ancak güncel gelişmelerle birlikte girişimsel radyoloji yöntemleri de karaciğer kanserinde destek tedavi olarak kullanılabiliyor. Medicana International İstanbul Hastanesi Radyoloji Bölümü’nden Girişimsel Radyoloji Uzmanı Uz. Dr. Metin Çevener, karaciğer kanserinde kullanılan tedavi yöntemleri hakkındaki sorularımızı yanıtladı…

*Karaciğer kanseri nedir?

Karaciğer vücudun kimya fabrikası gibi çalışan, metabolik fonksiyonlarını düzenleyen, toksinleri temizleyen ve sindirimi destekleyen bir organdır. Bu özelliklerinden ötürü de önemli bir işleve sahiptir. Bazen karaciğerde hücresel bozukluklar oluşabilir ve kanserler görülebilir. Karaciğer kanseri, karaciğer hücrelerinin anormal şekilde büyümesi sonucu oluşan bir kanser türüdür. Karaciğer kanseri, dünya genelinde en sık görülen kanser türlerinden biridir.

Farklı tedaviler mevcut

*Karaciğer kanserinde ve metastazlarında tedavi yöntemleri nelerdir?

Karaciğer kanseri tedavi seçenekleri, kanserin tipine, büyüklüğüne, evresine ve genel sağlık durumuna bağlıdır. Cerrahi tedavilerin yanında, kemoterapi, radyoterapi, akıllı ilaçlar bilindik tedaviler arasındadır. Fakat son yıllarda çeşitli yöntemler de ana tedavilere destek olmaktadır. Ablasyon, transarteriyel kemoembolizasyon (TACE), transartiyel rasyoembolizasyon (TARE),  AVAS-LIOX tedavisi, irreversibl elektropotasyon (IRE) ve kemosaturasyon bu yöntemler arasındadır.

*Kemosaturasyon (CHEMOSAT) tedavisi nedir?

Karaciğer metastazlarının tedavisinde kullanılan kemosaturasyon, yüksek miktarda kanser ilacını ameliyatsız olarak doğrudan karaciğere veren bir tedavi yöntemidir. Birden çok kez uygulanabilir. Karaciğerde birden fazla kanserli lezyon olsa bile kullanılabilen bir tedavi yöntemidir. Yüksek dozda kemoterapötik ajanın (kanser ilacının) direkt olarak sadece karaciğere verilmesine imkân sağlar. Bu kapalı devre tedavi sisteminde; karaciğerdeki kan akışı vücudun dolaşım sisteminden karaciğer içerisine yerleştirilen çift balonlu kateter (küçük plastik tüpler) ile izole edilir ve hepatik arterden (karaciğer atardamarından) yüksek dozda zerk edilen kemoterapi ilacı, karaciğeri terk ettikten sonra kemoterapötik ajanın (melfalan hidroklorür) konsantrasyonunu azaltmak üzere özel filtrelerde temizlenir, sonra tekrar dolaşım sistemine geri verilir. Kemosaturasyon prosedürü minimal invaziv bir tedavidir ve tekrarlanabilmektedir.

*Kemosaturasyon tedavisi kimlere uygulanır?

Bazı hastalarda, kanserli tümörler cerrahi yolla alınabilmektedir. Ancak hastalıklı bir organda çoğu zaman mikro düzeyde bulunan tümörlerin tespiti zor olduğundan tedavisi de mümkün olmamaktadır. Karaciğerdeki tümörlerin sayısı ve konumu, bazı hastalarda ameliyata uygun bir seçenek değildir. Ameliyata uygun olmayan hastalar için doktorlar; sistemik ilaç tedavisi, fokal tedavi veya her ikisini birden önerebilmektedir. Bu terapötik yaklaşımların her birinin kendi faydaları ve sınırlamaları bulunmaktadır. Sistematik kemoterapide kanser ilaçları, tüm vücuda (oral ya da intravenöz yoldan) uygulanır. Bu ilaçlar, kanserli hücrelere saldırmaya ek olarak, bazı sağlıklı hücrelere de zarar vermekte ve önemlisi yan etkilere neden olmaktadır. Fokal tedavide, kanserli dokuyu doğrudan yok etmek için ablasyon (kriyoterapi, mikrodalga, radyofrekans), embolizasyon veya radyoterapi gibi diğer yöntemlerden yararlanılır.

*Kemosaturasyon metastaz yapmış karaciğer kanserlerinde de
 kullanılabilir mi?

Hastalıklı bir organda çoğu zaman mikro düzeyde bulunan tümörlerin tedavisi mümkün olamamaktadır. Karaciğerdeki kanser, primer (karaciğerde ilk olarak ortaya çıkmış hepatoselüler kanser, kolanjiosellüler kanser gibi) veya metastaz yapmış kanser (karaciğere diğer bir doku veya organdan yayılmış olan; özellikle oküler malign melanom, meme ve kolon kanserinin karaciğere yayılmış olanlarında) olabilmektedir. Kemosaturasyon tedavisi primer veya metastatik bütün karaciğer kanserleri için uygulanabilmektedir.

Tedavinin size uygunluğuna hekiminizle karar vermelisiniz

*Kemosaturasyonun özellikleri nelerdir?

Karaciğerdeki kanserin tamamını, birden fazla kanser odağı olsa bile etkili bir şekilde tedavi eder. Kemosaturasyon, yüksek miktardaki kanser ilacını doğrudan karaciğerdeki tümör alanına veren bir tedavidir. Kemosaturasyon, doktor uygun olduğunu düşündüğü müddetçe birden fazla kez kullanılabilen bir tedavidir.

*Kemosaturasyon kimlere uygun?

Uygulanacak tedavi, kanserinizin sınıfına ve evresine, yaşa, genel sağlığa, lezyonun büyüklüğü ve nerede olduğuna, karaciğerin genel sağlığına, önemli atardamar ve toplardamarların karaciğerdeki kanserdeki konumuna, geçmişte geçirilen operasyonlara bağlı olarak değişebilir. Hekimle uygunluk kararını vermek doğru olur.