Filistin askıda

Geçenlerde bir bilim adamı insan türünün Filistinde oluşmuş olabileceğinden söz ediyordu. Yüz binlerce yıl... Üç dinin kutsal şehri Kudüs tam 400 yıl bir Osmanlı belediyesi değil miydi? 1920lerden sonra ilgimiz uzaklaşmadı mı Filistinden? Bilgimiz askıda kaldı.Yakın tarih ve yakın coğrafya bakımından Filistin kadar Türkiyeyi ilgilendirecek pek az bölge var. 54 yıldır bu bölge evrensel güvensizliğin trajikomik ve de hayli ironik coğrafyası. Örneğin 1994te bölge barışı için gösterdikleri çabadan dolayı Filistin Kurtuluş Örgütü önderi Yaser Arafata ve İsrailli politikacılar Şimon Peres ve İzak Rabine Nobel Barış Ödülü verilmişti. Bundan haz etmeyenlerden köktendinci Yahudi hareketi Eyalin üyesi Yigal Amir tarafından İzak Rabin 1995te suikaste kurban gitmişti. Cenaze töreninden üç gün sonra Yaser Arafat, İzak Rabinin dul eşine başsağlığı dilemişti. Böylece ilk defa bir FKÖ üyesinin İsrail topraklarına girmesine izin verilmişti. Şimdi bu satırları yazdığım an Yaser Arafatın karargahının duvarları İsraillilerin ironi şaheseri sayılabilecek "Koruyucu Duvar" harekatında delinmiş durumda. Nobel ödüllü Şimon Peres, barıştaşına saldıran harekata emir veren Ariel Şaron hükümetinin üyesi değil mi? İroni, çifte standart, korku, güvensizlik, intihar, vahşetengiz misillemeler tüm Filistini sarmış durumda. Bir yandan yayılmak ve işgal etmek istediği toprakları elinde tutmak isteyen İsrail, öbür yanda ABDnin "ne idüğü belli olmayan" istekleri ve de "ne idüğü belli" petrol. 15 yıl süren Lübnan trajedisini hatırlayın. Hıristiyan-Müslüman çatışmasında 100 bin kişi ölmemiş miydi? Ortadoğuda bir kez daha çözümsüzlüğün göbeğine yapışmış havsala dışı savaş çılgınlığı yaşanmıyor mu? Altında hep petrol. Hep petrol... Tarih ve coğrafya bakımından başta bizim konumuz olan Filistin testusuna buyur ola bu kez de... Coğrafya ne demek? / Beyhude emek / Beytüllahim neresi / Bana ne gerek?" Buna karşı da "Tarihsiz coğrafya / Coğrafyasız tarih olmaz / Sulanan çiçekler solmaz / Olmaz olmaz deme / Olmaz olmaz..." Coğrafya tarihsiz değil ama galiba biraz talihsiz. Bilimlerin anası coğrafyaya doğurduğu çocukları tarafından üvey anneye duyulan muhabbet gösterilmiyor mu? 1920lere kadar bizim olan bir coğrafyanın isimleri bugün unutulmuş... CNN İngilizcesinden çevirilerle tarihin en trajikomik savaşını izlemedeyiz, heyhat!!! Sadece televizyon mu? AnaBritannica ansiklopedisinde İsa Peygamberin doğduğu şehir Beytüllahim, Beytlehem olarak geçiyor. İngilizcesi Bethleheme benzetilmiş. Konuşurken, yazarken dikkat edelim, Gaza değil, Gazze. Nazaret değil Nasıra. Bunlar bizim terimlerimiz. Batı Şeria diye bildiğimiz kesim CNNden doğrudan tercümeyle Batı Yakası oluvermiş. Maria diye bağıracağım geliyor! a. 1882de Rus Yahudileri tarafındanb. 1492de İspanyol Yahudileri tarafındanc. 1933te Nazi soykırımından kaçan Alman Yahudileri tarafındand. Hiçbiri2- Yirminci yüzyılın başlarında İngilizler Yahudilere, Filistin yerine başka bir ülke önermişlerdi. Yahudilerin "Biz henüz Londra bir bataklıkken Kudüsteydik" diye şiddetle karşı çıkmaları üzerine vazgeçilmiş olan bu ülke neresiydi?a. Patagonyab. Swazilandc. Ugandad. Maganda3- Filistin topraklarının, Osmanlı devletinin çöküşünden sonraki kaderini bir bildiri tayin etmişti. "Hıristiyan siyonist" olan İngiltere Dışişleri Bakanı Balfourun adını taşıyan ve İngiltere hükümetinin görüşünü temsil eden Kasım 1917 tarihli bildiri neyi ilan ediyordu?a. Filistinde bağımsız Yahudi devleti kurulmasının İngiltere tarafından destekleneceğinib. Filistinde Bağımsız Filistin Arap Devleti kurulmasınıc. Filistinde Yahudiler ve Arapların birlikte idare edecekleri bir Filistin Devletinin kurulmasınıd. Filistin topraklarının Ürdüne bağlanmasını4- 1948de İsrail Devleti, Filistin topraklarında resmen kuruldu. İlk cumhurbaşkanlığı aşağıdakilerden kime önerilmişti?a. Albert Einsteinb. Lord Rotschildc. Wilhelm Reichd. Robert Oppenheimer5- Filistin Kurtuluş Örgütü ne zaman ve hangi olay sırasında kurulmuştu?a. 1964te bir Arap zirvesi sırasındab.1948de İsrail Devleti kurulur kurulmazc. İsrailin 1967de Mısıra karşı "6 gün savaşı"nı başlatıp bu süre içinde Sina Yarımadasını, Golan Tepelerini, Doğu Kudüsü, Gazze şeridini ve Şeria Nehrinin batı yakasını ele geçirdiğinded. 1950de Ürdünün Batı Şeriayı ele geçirdiğinde6- Filistinli çocukların 1987de Gazzede İsrail ordusuna taş atarak başlattıkları ve dünyanın ilgisini toplayan hareketin Arapçada "ayaklanma" anlamına gelen adı neydi? a. İndifab. İrtifac. İntihard. İntifada7- İntifadaya karşı işkence aleti olduğu söylenen Filistin askısı iddiaya göre kimin icadıydı?a. "Joseph Mengene"b. MOSSADc. Falanjistlerd. Filanjistler8- 1982de Lübnanın güneyinden bütün Filistin direnişini temizlemeyi amaçlayan işgal sırasında İsrail askerlerinin koruması altındaki Lübnanlı falanjistler Sabra ve Şatila kamplarında kadın ve çocukların da bulunduğu yüzlerce Filistinli mülteciyi öldürdüler. O zaman lakabı "Beyrut Kasabı" olan İsrail başbakanı kimdi?a. Bugün de başbakan olan Ariel Şaronb. Moşe Dayanc. Ben Guriond. Golda Meir9- Temel coğrafya: Filistinin en önemli nehri hangisidir?a. Nilb. Fıratc. Şeria d. Maveraünnehir10- Şimdi size Ece Ayhandan "Meçhul Öğrenci Anıtı" adlı şiiri hatırlatıyorum: "Devletin ve tabiatın ortak ve yanlış sorusu şuydu: / Maveraünnehir nereye dökülür? / En arka sırada bir parmağın tek ve doğru karşılığı: / Solgun bir halk çocukları ayaklanmasının kalbinedir."Peki, Maveraünnehir Filistinde nereye dökülür?a. Batı Şeriayab. İntifada çocuklarının kalbine c. Ölü Denized. Maveraünnehir diye bir nehir yoktur, Arapçada nehrin ötesi demek. 11- Mısır sınırına 32 kilometre uzaklıktaki Gazze şehrinin özelliği aşağıdakilerden hangisi?a. İbrani kahraman Samson, Dalila tarafından saçları kesilince güçsüz kalıp Gazzenin hakimi Egeli Filistinlere esir olur. Saçları uzayınca dünyayı başlarına yıkar. b. Hz. Muhammedin dedesi Gazzede gömülüdür.c. İşgal ve savaş rahat bırakırsa Gazze, Doğu Akdenizin eğlence merkezlerinden birid. Hepsi12- Yaser Arafat 1968de Filistin Kurtuluş Örgütünün başkanlığına getirilmişti. Arafat daha önce hangi örgütün lideriydi?a. Hamasb. Müslüman Kardeşlerc. El Fetihd. Kara Eylül 1- "Zionu Sevenler" adlı örgütün girişimleri sonucunda Filistinde ilk Yahudi yerleşimlerinin temeli hangi tarihte ve kimler tarafından atılmıştı? Yanıtlar: 1) a, 2) c, 3) a, 4) a, 5) a, 6) d, 7) b, 8) a, 9) c, 10) d, 11) d, 12) c