Doğayla buluşma

CEYDA ULUKAYA- Kelebeklerle buluşma: Türkiye’nin ilk kelebek bahçesi ve Avrupa’nın en büyük kelebek uçuş alanına sahip Konya Tropikal Kelebek Bahçesi, 60 farklı türde aylık 20 bin adet canlı kelebeğe ev sahipliği yapıyor. Özel beslenme, iklimlendirme ve birki çeşitliliğiyle Filipin, Kenya ve Kosta Rika gibi tropikal ülkelerden gelen kelebeklere doğal yaşam alanı sunan bahçe, kelebeklerin tüm gelişim evrelerine de tanıklık etmeyi sağlıyor. 195 tür canlı bitkinin yanı sıra Böcek Müzesi’yle de ziyaretçilerin ilgisini çeken bahçe, aynı zamanda çocuklara yönelik doğa eğitimleriyle de öne çıkıyor.

Tropikal kelebekleri keşfetmek isteyenler için bir başka seçenek de İstanbul Kelebek Çiftliği. Yaklaşık 20 tropikal türün yaşadığı çiftlikte, dünyanın en büyüğü olarak da bilinen, 30 cm kanat açıklığına ulaşabilen Atlas, gözalıcı parlak mavi rengiyle emojisi de olan Blue Morpho, baykuş taklidi yapan baykuş kelebekleri gibi pek çok türle tanışmak mümkün. Beykoz’da orman içinde yer alan kelebek bahçesinde gezinti ve fotoğraf amaçlı ziyaretlerin yanı sıra okul gruplarına piknik imkanı da sağlanıyor.

Atatürk Arboretumu: Belgrad Ormanı’nın güneydoğusunda, yaklaşık 300 hektarlık bir alana kurulu Atatürk Arboretumu, İstanbul’un en zengin canlı ağaç koleksiyonuna sahip alanı. Yaklaşık iki bin ağaç türünün bulunduğu arboretumda, sahil sekoyası, bataklık servisi, Çin yelpaze çamı gibi türlerin yanı sıra Anadolu sığla ağacı gibi endemik türleri keşfetmek mümkün. Zengin bitki örtüsü ve hayvan  çeşitliliğiyle doğaseverlerin ilgi odağı olan arboretum, pazartesi hariç 09.00-17.00 saatlerinde ziyarete açık. Alandaki ağaç türleri hakkında detaylı bilgiyi Orman Genel Müdürlüğü’nün hazırladığı “Atatürk Arboretumu Ağaç ve Çalıları” isimli kitapta bulmak mümkün.

Mantar avı: Bahar ve sonbahar yağmurlarının hemen ardından başlayan mantar sezonu için soluğu en yakın ormanda almak yeterli. Türkiye’de çıplak gözle görebileceğimiz yaklaşık 30 bin çeşit mantar bulunuyor ancak bunlardan yalnızca 150-200 türü yenebilir sınıfından. Yaklaşık 200 zehirli tür, 15 çeşit de öldürücü mantar yetişiyor. Bu yüzden mantarların peşine düşmek için hem mantarları hem de doğayı yakından tanımakta yarar var. Mikolog Jilber Barutçiyan’ın İstanbul’da Belgrad ve Polonezköy ormanları olmak üzere, birçok ilde düzenlediği gezilerde Sezar’dan köygöçürene mantarların gizemli ve lezzetli dünyasıyla tanışmayı sağlıyor.

Yunusların peşinde: İBB Park Bahçe ve Yeşil Alanlar Dairesi Başkanlığı bünyesindeki Kentsel Ekolojik Sistemler Şube Müdürlüğü tarafından yürütülen Yaban İstanbul projesi ve WWF Türkiye’nin ortaklaşa düzenlediği Yunus Gözlem etkinliği, Boğaz’daki yunus türlerini gözlemlemek için ideal. Kasım ayına kadar, her ay düzenli olarak ve ücretsiz gerçekleştirilecek olan yunus gözlem etkinliği kapsamında katılımcılar, Sarıyer sahilinden başlayan dört saatlik tekne yolculuğunda Afalina, Tırtak ve Mutur olmak üzere Boğaz’daki üç yunus türünü gözlemleme imkanı buluyor.

Kuş gözlemciliği: Kuş gözlemciliği, içinde doğa sevgisi ve kuşlara ilgisi olan 7’den 70’e herkesin yapabileceği bir etkinlik. Buna bir dürbünle en yakın parka giderek başlamak mümkün olsa da, Türkiye’nin Kuşları gibi bir kuş tanım kitabı edinmek ya da trakus.org adresi üzerinden türler hakkında bilgi edinmekte yarar var. Özellikle bahar ve sonbahar aylarına denk gelen göç dönemlerinde belediye ve sivil toplum kuruluşları tarafından düzenlenen kuş gözlem etkinliklerine katılabilirsiniz. İstanbul’da Riva, Çamlıca Tepesi veya Feneryolu Kuş Gözlem Kulesi, Ankara’da Mogan Gölü, İzmir’de Gediz Deltası ve İnciraltı Lagünü başlıca kuş gözlem noktalarından.

Gökyüzünde bir gezinti: Gökyüzünün büyüsüne kapılanlar, amatör olarak astronomiyle ilgilenen ya da astrofotoğrafçılık alanında emin adımlarla ilerleyenlerin en büyük buluşma adresi şüphesiz gökyüzü gözlem etkinlikleri. TÜBİTAK tarafından 25 yıldır düzenlenen Gökyüzü Gözlem Etkinliği, bu yıl 10-13 Ağustos tarihlerinde Antalya Saklıkent’te gerçekleşecek. Üç günlük festival her yaştan gökbilim meraklısını profesyonel ve amatör astronomlarla bir araya getirecek. Etkinlik programında astronomi konulu seminerlerin yanı sıra teleskoplarla gökyüzünü ve gökcisimlerini tanımaya yönelik gözlemler, atölye çalışmaları ve çeşitli yarışmalar yer alıyor. Etkinliğe katılım için başvurular 7 Temmuz’a kadar devam ediyor.

Lavanta hasadı: Türkiye’nin ‘Provence’ı olarak anılan Isparta’nın Kuyucak Köyü, lavanta bahçelerinde gezinirken bitkiyi yakından tanımak, lavantadan elde edilen yağ, bal, çay gibi ürünlerin üretim sürecini görmek, lavanta hasadına katılmak gibi birçok etkinliğin bulunabileceği adreslerden. Lavantanın peşine düşülebilecek diğer adresler ise Kırklareli ve Edirne. Bölgede birçok üretici, bahçelerini ziyarete açıyor ve lavanta hakkında rehberlik sağlıyor. Hasat bölgelere ve mevsim şartlarına göre değişkenlik göstermekle birlikte genellikle temmuz ayı ortalarında başlıyor ve yaklaşık bir ay devam ediyor.

Deniz okur yazarlığı eğitimi: Türk Deniz Araştırmaları Vakfı (TÜDAV), Uluslararası Okyanus Enstitüsü işbirliğiyle 27 saatlik deniz okuryazarlığı eğitimi veriyor. Türkiye’de denizel ekosistemin korunması ve sürdürülebilirliği amacıyla bu yıl üçüncü kez düzenlenen eğitim, 10 Temmuz -18 Ağustos arasında, online ve ücretsiz gerçekleşecek. Eğitim kapsamında tüm oturumları tamamlayan katılımcılar sertifika almaya hak kazanacak. Başvuru için son gün bugün. Detaylar https://tudav.org/calismalar/egitim-calismalari/ioi-okyanus-akademisi/ adresinde.