Bu yıl neler göreceğiz?

Bugünlerde 70’li yaşlarındaki birinin, henüz üç-dört yaşlarındayken içinde bulunduğu dünyayı hayal edelim. 1940’lı yılların hemen başları... İkinci Dünya Savaşı olanca şiddetiyle sürüyordu. Seçkin evlerde lambalı radyoların altın çağı yaşanırken, Sahibinin Sesi gramafonlar ve plakları büyülü nesnelerdi. Katot tüpü icat olmuştu. İlk televizyon program yayınlarının başladığı yıllardı. Bugünkü süper hızlı bilgisayarların kökeni silikon transistörlerse yeni icat edilmiş, bundan mikroişlemci üretmek için bir 20 yıl geçmesi gerekecekti. Yetmiş yıldan bu yana ne büyük ve başdöndürücü bir gelişim hızı...
Alet icat edip onu hayatının bir parçası haline getirmek insanın farkı; geçen yüzyıl da bunun gelmiş geçmiş en üst örneği sayılabilir. Uydular, fiber optik kablolarla, süper hızlı cep telefonlarıyla, tabletleriyle, mikroişlemcilerle donanmış durumda günümüz insanı. Eskiden beri sadece duyularından aldığı verilerle işleyen beynini şimdi bu yeni dünyaya uyarlayabiliyor.

İnternetin küresel Disneyland’i
Günlük hayatta yaygınlığı artan her teknik alet, araç, gereç bizler fark etmesek bile kişisel, sosyal, politik ve ekonomik hayatımızı derinden etkiliyor. 21’inci yüzyılın ilk 10 yılına internet ve akıllı telefon damgasını vurdu. İnsan gen haritası projesi bilgisayarlar sayesinde hızla tamamlanabildi. Artık kişisel haberleşme ve bilgi işleme yetenekleriyle donanıp fiziki ve coğrafi kısıtlamaların ötesine geçebiliyoruz. Tüm gezegene yayılmış insan ilişkilerimizi, sosyal medya araçlarıyla cebimizde taşıyabiliyoruz. Bilim ve teknolojik ilerlemeciliğin insanlığın temel sorunlarını çözecek sihirli formül olduğuna inananlar yok değil. Evet, insanoğlu bilinen tarihinde olmadığı kadar teknoloji sayesinde birbirinden haberdar ve internetin küresel Disneyland’inde eğleniyor olabilir ama henüz teknolojinin sağladığı nimetlerle, medeniyet kodlarını birbirlerini gırtlaklamaktan ya da çevreyi mahvetmekten vazgeçecek kadar ileriye taşımış değil. Hâlâ umutluyuz...

İlk turistik uzay uçuşu
Geçen yüzyıl devletlerin tekelindeki uzay, bu yüzyılın ilk 10 yılında Amerika’da özel girişimcilerin ilgi odağı oldu. Önce kendi roketlerini tasarlamayla başlayan girişimciler, işi Mars’a koloni kurmaya kadar götürdü. Meraklı turistleri uzaya götürmek için en ciddi girişim Virgin Galactic’ten geldi. 200 bin dolara satılan biletlerden alan yüzlerce sivil yolcu, üç yıldır testlerin bitmesini bekliyor. Şirketin yaptığı açıklamalar ve tahminlerden, 2013’ün sonuna doğru kurucu Richard Bronson ve yakın çevresinden oluşan ekibin, ilk turistik uzay uçuşunu yapabileceği ve 2014’te de düzenli uçuşlara başlanacağı yönünde.

E-kitap tarihi çıkış yapabilir
Geçen yüzyılın teknoloji öncülerini sayın deseniz, internet kitap satıcısı Amazon ilk sıralarda olurdu. Fiziki kitaptan sonra Amerika’da başlattığı e-kitap satış dalgasıyla yeni yüzyılda da öncüler arasında. Geçen yıl çıkan Kindle Fire tabletinin başarısı takdiri hak ediyor. Avrupa’da bile lisans sorunları yeni yeni çözülen e-kitap, bu yıl Türkiye’de tarihi bir çıkış yapabilir. Yerel teknoloji girişimlerinin e-kitap dükkanları çoğalırken, Amazon’un bu yıl resmi olarak gelmesi çok güçlü bir ihtimal. Bu; Google, Apple gibi oyuncuların da bir anda pazara girmesinin yolunu açabilir.

Elektrikli taksiciler
Uzun süredir geliştirme çalışmaları süren elektrikli otomobillerin yaygınlaşması bir hayli yavaş ilerliyor. Bunda pil teknolojilerinin hâlâ pahalı olması en önemli etken olsa da 10 yıl içinde benzinli otomobilin maliyetlerine inmesi bile çok önemli başarı. Önümüzdeki yıl elektrikli otomobilleri Türkiye yollarında sıkça görebiliriz. Renault Türkiye, geçen yıl ilk satışına başlarken bu yıl taksicilere elektrikli modeli Fluence ZE’yi satmayı planlıyor. Taksiciler elektriği severse, diğer üreticilerin artan ilgisiyle birlikte Türkiye’de elektrikli otomobil ilk ciddi çıkışını yapabilir.

Salonun yeniden keşfi
Film ve müzik endüstrileri dijital dünyadan hem teknik hem de kültürel olarak derinden etkilendi. MP3 müzik dünyasını altüst etti. Sinema bugünlere kadar dayansa da, gelişmiş video oyunları ve çevrimiçi oyun kültürü karşısında gerilemeye başlıyor. 2012’de ünlü video oyunlarının gelirleri, Hollywood’un rekor sahibi filmlerini çoktan geride bıraktı. Konsollar 2013’te oyunun yanına, çevrimiçi film ve müziği ekleyip salonları yeniden düzenleyecek.

Aynasız ve akıllılar
Fotoğraf makinelerinde dijital sensörlerin keşfiyle birlikte kimyanın kovuluşundan bu yana değişim durmuyor. Bir de cep telefonlarına kamera gelince endüstri darmadağın oldu. Şimdi kompakt kadar hafif, DSLR kadar yetenekli, bir akıllı telefon kadar bağlantılı... Bu üçünü birleştirmeye ne dersiniz? Aynasız (mirrorless) denilen, değiştirilebilir lensli, yeni nesil gelişmiş kameraların satışları bazı pazarlarda şimdiden DSLR satışlarının yarısına vardı. Bu yıl Türkiye’de aynasız ve akıllı çıkışı bekliyoruz.

Bir, iki, üç... Daha fazla ve esnek ekran
İnsanlık için küçük ama teknoloji için büyük yenilikler birkaç yıldır istimini almış durumda. Yeni birçok tüketici ürünü konsept olarak oturmuş durumda. 2013 yılında en çok konuşulacak konuların başında ekranlar gelecek. Artık hepimizin onlarca çeşit ekranı var. Televizyon, bilgisayar, tablet, telefon, oyun konsolu, müzikçalar. Masaya ikinci ekran, televizyona tablet kumanda, cep televizyonu aplikasyonu... Google’ın göz-önü ekranı, Sony’nin kask ekranı gibi ürünleri daha fazla göreceğiz.

Tabletin medyası
2012 bitmeden dünyanın ilk tablet gazetesi unvanına sahip The Daily’nin kapanmasıyla, özellikle basılı gazete ve dergiler biraz rahatlamış olabilir. Dergi ve gazeteler, bu yıl da internet ve sosyal medyanın artan baskısını hissetmeye devam edecek.
‘Tek tablette gazete stratejisi’ ABD?bile tutmayınca, 2013’te mevcut basılı gazete ve dergilerin yeni tablet modellerine tanık olabiliriz. Televizyon kanalları bu yıl diğer rakip ‘ekran’ların yükselişinin baskısını üzerinde hissedecek.
Diziler bu yıl önemli bir kesim tarafından intenetten izlenecek.

SİNEMA

2013’ÜN BİLİM KURGULARI

* Oblivion/Nisan 2013
“Tron’un yönetmeni Joseph Kosinski ve başrolde Tom Cruise bir arada.
* After Earth/Haziran 2013
Will Smith, oğlu Jaden Smith’le kamera karşısında.
* Pacific Rim/Temmuz 2013
Guillermo del Toro’dan bir Voltran sinema versiyonu.
* Elysium/Ağustos 2013
“9. Bölge”nin yönetmeni ilk başarısını test ediyor.
* Enderin Oyunu/Ekim 2013 Orson Scart Card’ın efsane üçlemesinin filmi.