Bitcoin efsanesi sona mı eriyor?

Bu hafta kripto paralar, 2000'li yılların başında patlayan dot-com balonundan bile daha kötü şekilde çakıldı. Geçtiğimiz çarşamba günü MVIS CryptoCompare Digital Assets 10 Endeksi, şubat ayındaki zirve noktasına oranla yüzde 80 değer kaybetti. Nasdaq'taki ABD yüksek teknolojisi endeksi hisseleri ise Mart 2000'deki zirve noktasına oranla yüzde 78 kayıpta.

Tarih boyunca birden değerlenen ve hızlı çöküş yaşayan çok sayıda nesne var. Bunlardan bazıları, 1637'de lale furyası ve 1720'de Britanya kökenli Güney Denizi Şirketi'nin kaderi.

Yine de değerler üzerinden karşılaştırma yaparken dikkatli olmakta fayda var. Kripto paralar, ABD'deki dev teknoloji şirketlerine oranla küçük değerler olarak görünüyor. ABD'li dev teknoloji şirketlerinin Nasdaq'taki değeri bu yıl 831 milyar doları gördü. Hesaplamaya konu olan şirketlerin 2000 yılında Nasdaq'taki değeri 6 milyar 600 milyon dolar civarındaydı. Nasdaq'ın günümüzdeki piyasa değerinin 15 trilyon 370 milyar dolar, kripto para pazarının ise 186 milyar dolar olduğunu bir kenara not edelim.

Bu noktadan sonra sorulması gereken soru şu: "Kripto paralar tekrar toparlanma sürecine girecek mi yoksa dot-com örneğinde olduğu gibi çok sayıda kişi, ölü yatırımlarının yasını mı tutacak?"

Bazı uzmanlar, kripto para sisteminin, klasik para fonksiyonunu yerine getirmemesi sebebiyle çökeceğini düşünüyor.

Kripto para ve Nasdaq arasında bir karşılaştırma yapalım. Bu bağlamda Nasdaq'ın değerini Bitcoin'e çevirmektense, kripto paraların değerini Nasdaq'a dönüştürmek daha doğru bir tercih olur. Fakat bu hususta karşımıza kripto paraların, para birimi görevi görmediği için bir birim olarak dönüştürülememesi sorunu çıkıyor. Ayrıca kripto paraların değerinde sürekli hızlı değişimler oluyor.

Kripto paralar yine de değiş tokuş aracı görevini görüyor. Bu da klasik para biriminin ikinci görevi hususunu yerine getirmesini sağlıyor.

ABD'nin Teksas eyaletinde, Rolls-Royce satan lüks otomobil mağazası, bir (1) Bitcoin karşılığında otomobil satacağını duyurdu. Bitcoin'in değer kaybetmesi durumunda da daha fazla Bitcoin talep edebileceklerini söyleyen bu mağaza gibi bazı işletmeler de Bitcoin karşılığı ürün satışı yapıyor.

Paranın üçüncü görevi olan tasarruf amacıyla kullanımda ise kripto paralar son derece kötü bir performans sergiliyor. 2018 yılının en kötü performansını gösteren para birimi olan Venezuela bolivarı bile Bitcoin'den daha iyi bir performans gösterdi.

Bunca olumsuzluğa rağmen kripto paralar yine de önemli bir varlık sınıfı olarak değerlendiriliyor ve parasının izinin sürülmesini istemeyenler için kullanışlı yöntemler sunuyor. Kripto paraların terör, uyuşturucu kaçakçılığı ve vergi kaçırma gibi suçlar için kullanıldığı söylemi haksız sayılmasa da tam anlamıyla doğru da değil.

Forbes'un finans uzmanlarına yönlendirdiği anketin sonuçlarına göre, katılımcıların yüzde 70'i kripto para sisteminin yok olmayacağını söylüyor. Büyük olasılıkla yakın gelecekte kripto paralar için yasal düzenlemeler yapılacak. ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu, bazı kripto para birimleri için yasal düzenleme ve gözlemlenebilir sistem getirmeyi düşünüyor.

Instagram.com/mehmetcankmrc
twitter.com/mehmetcankmrc
YouTube.com/mehmetcankomurcu