Sağlık sektöründe yapay zeka ve robot devrimine çok yakınız

Yapay zeka denilince akıllara ilk gelen firmalardan biri Boston Dynamics firması olsa gerek. Zaman zaman yayınladıkları robot videoları ile yapay zekanın bizler için ne kadar yakın olduğunu gözler önüne sermekteler. Yayınladıkları bu videolar arasında benim iki tane favorim var. Bir tanesi 'UpTown Spot' adıyla yayınlanan ve çalan ritme ayak uydurarak dans eden bir robotun bulunduğu video. Diğeri ise 'What’s new, Atlas' adıyla yayınlanan ve Atlas adlı robotun ters takla attığı video.

Özellikle Atlas adlı robotun ters takla attığı videoyu dikkatli izlemenizi öneririm. Çünkü en sonunda robotun aslında birden bire ters takla atmaya başlamadığını, bunu başarısız denemeler sonrasında gittikçe daha iyi bir şekilde yaparak yani kendi kendine deneyim kazanarak öğrendiğini göreceksiniz. Yapay zekanın zaten hayatımıza katacağı en büyük yenilik kendi kendine öğrenebilmesi olacak. Bu özelliğini de düşünecek olursak yapay zekanın insanlığa katabileceği faydayı hayal bile etmek çok heyecan verici olabiliyor.

Örneğin; günümüzde yaşanan pandemi sürecinde bu robotlar hastanelerin triaj kısımlarında çalışsaydı nasıl olurdu? Hastanelerin triaj kısımları acil girişlerinde bulunan ve gelen hastanın durumunun ne kadar acil olduğunu tespit ederek hastayı yeşil, sarı ve kırmızı kodlara yönlendiren bölümlerdir. Bu bölümler özellikle pandemi sürecinde belki de en riskli kısımlardan biri olarak göze çarpmaktadır. Çünkü hasta kendisi bile bilmiyorken virüs taşıyıp taşımadığını, buradaki sağlık çalışanları hastayı taşıdığı riske göre az önce belirtilen yeşil, sarı ve kırmızı kodlara yönlendirmektedirler. Bu durum triaj da çalışan sağlık çalışanlarını hastalığa karşı dezavantajlı duruma itebilmektedir. Oysa burada yapay zekaya sahip robotlar çalışıyor olsaydı ve onlar yönlendirmeleri yapsaydılar belki de bir insana göre çok daha erken, risk teşhis edebilecek ve müdahale için gereken yönlendirme yapılabilecektir. Bu sayede sağlık çalışanlarının virüse karşı daha avantajlı olmaları sağlanabilecektir.

Triaj alanında yapay zekalı bir robotun çalışması sadece yaşadığımız Corona virüs pandemisi zamanında değil normal zamanda da çok büyük avantajlar sağlayabilir. Daha önce yapay zekalı robotların en büyük yeniliklerinin kendi kendilerine öğrenebilmeleri olduğundan bahsetmiştim. İlk teşhis noktası olarak günden güne kendine geliştirecek olan bu robotların her gün daha doğru ve daha hızlı tespitler yaparak doktorların işlerini kolaylaştırmaları mümkün olabilecektir. Her ne kadar bu kadar iyi robotlar henüz günümüzde kullanılmıyorsa da, yapay zeka programlarının kullanıldığını biliyoruz.

ABD'deki Chicago Üniversite Hastanesi yapay zeka sistemlerini 2015 yılından beri kullanmaktadır. 'eCart' adını verdikleri bu sistemin güncel sürümü ile hangi hastaların kalp krizi geçireceğini, hangi hastaların yoğun bakıma aktarılması gerektiğini ya da hangilerinin ölüm riski olup olmadığını yaklaşık 8 saat içinde tahmin edilebilmektedir. Hastanın elektronik tıbbi kayıtları aracılığıyla hastalara risk puanı sağlayarak amacına ulaşan bu sistem bizlere bir öngörü kazandırmaktadır.

Günümüzde 'eCart' sistemi Covid-19 virüsüne karşı ABD'nin diğer kurumlarıyla birlikte çalışarak hangi hastanın entübasyona ihtiyaç olduğunu hangi hastaya ilaç verilmesi gerektiğini tahmin etmeye başlayacak.

Covid-19 virüsü ile birlikte hem yapay zeka çalışmaları hem de robot çalışmaları günümüzün sorunlarına karşı daha motive bir şekilde çalışmaktalar. İnsanlık bir kez daha ortak acıların birleştirici gücü ile çalışmakta. Covid-19 virüsü olmasaydı yapılan çalışmaların koordinasyonunun daha kopuk olacağını ve yapılan çalışmaların sonuçlarının ancak daha uzun bir zamanda ortaya çıkabileceğini göz önüne alacak olursak yakın bir gelecekte yapay zekanın sağlık sisteminde daha aktif bir rol oynamaya başlayabilecek olmasını yaşadığımız bu zor günlerde bardağın dolu tarafı olarak düşünebiliriz.