Gewehr 98 (Mavzer) nedir?
Gewehr 98 (kısaca G98 ya da Gew 98), 1898'ten 1935'e kadar Alman piyadelerinin standart piyade tüfeğidir. 1935'te hizmete giren Mauser Kar 98k, bu tüfeğin karabina modelidir. Birçok savaşta kulanılmıştır. Günümüzde bile sağlam olanları ve sonradan üretilenleri av için kullanılmaktadır. Osmanlı İmparatorluğu ordusunun ve Cumhuriyet'in ilk yıllarında Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından en çok kullanmış olduğu tüfeklerden biridir. 1950 yılında Türkiye'nin Kore Savaşı'na girmesiyle M1 Garand TSK'nın envanterine girdi ve Gewehr 98 kullanımdan çıkarıldı.
Gewehr 98'in özellikleri nelerdir?
G98, 740 mm'lik uzun bir namluya sahiptir. Karabina modelinden çok daha hızlı bir namlu çıkış hızına sahiptir. Standart olarak zamanında askerlere süngü ile gelirdi. Kundak içi mermi yuvası 5 mermi alır. Sürgülü olduğu için her atıştan sonra mermi sürgü çekilerek el yardımıyla dışarı atılır. Sürgü geri itildiğinde tüfek tekrar atışa hazır hale gelir. 5 mermi aynı anda bir kılavuz metal parçasıyla üstten bastırılarak silah doldurulur. Standart 7.92x57mm Mauser mühimmat kullanır.
Osmanlı İmparatorluğu ve Türkiye'de kullanımı
Bu tüfekler, Osmanlı İmparatorluğu'nun envanterine II. Abdülhamit zamanında girmiştir. Osmanlı İmparatorluğu, ABD'nin silah satmayı durdurması üzerine II. Abdülhamit'in girişimleri ile Alman İmparatorluğu'ndan bu silahları almayı başarmıştır. Alman İmparatorluğu müttefik arayışında olduğundan Osmanlı-Alman işbirliği gerçekleşmiştir. II. Wilhelm bu yakınlaşmanın üzerine bugün Alman Çeşmesi olarak bilinen çeşmeyi hediye etmiştir. Çok iyi tüfekler olması ve o zamana kadar daha iyileri geliştirilememesi nedeniyle uzun yıllar Türkiye Cumhuriyeti'nde de hizmet vermişlerdir. Üretilen tüfeklerde seri numarası üzerinde kullanan ülkenin amblemi vardır. Türk tüfeklerinin çoğu Amerikan M1 Garand'ın kullanılmaya başlaması ile hurda olarak yurtdışına satılmıştır. Bugün ABD ve Avrupa'da sivil koleksiyonerler arasında sürgü sisteminin üstündeki seri numarasının yanında ay-yıldız olan Türk Mauser'leride bulunmaktadır. Bu tüfekler ABD'de kuvvetli ve ucuz oldukları için sivil avcılar ve atışçılar tarafından kullanılmaktadır. Bir tabancanın ortalama 600 dolar olduğu ABD'de bu tüfekler 100 dolara satılmaktadır. Türkiye içinde de siviller arasında az sayıda olsa da bu tüfeklerden halen bulunmaktadır. Bu tüfekler uzun yıllar model adı olan 98 yerine marka adı olan Mauser adıyla tanınmıştır. Bu nedenle Türkçeye Mavzer tüfek deyimi yerleşmiştir. Cumhuriyet döneminde Kırıkkale'de modifiye edilmiş Türk Mauser modelleri üretilmiştir. Bunlar Kırıkkale 38 adıyla bilinir.
Gewehr 98'in varyantları
Keskin nişancı modelleri
1915'te 15,000 Gewehr 98 tüfeği dürbün ile keskin nişancı tüfeğine dönüştürüldü. 2.5x ve 3x yakınlaştırmalı dürbünler hem asker hem de sivil alanda kullanıldı.
Karabiner 98a
Süvari ve hızlı mekanize birlikler için daha kısa namlulu bir karabina Gewehr 98 varyantıdır.
Karabiner 98b
Bir başka karabina Karabiner 98b varyantıdır.
