117 yıldır yanan ampül

117 yıldır yanan ampül ya da asırlık ampül dünyanın en uzun süredir yanan ampülüdür. 1901 yılından bu yana açık haldedir. ABD'nin Kaliforniya eyaletinde bulunan Livermole kentinde yer alır. Ampülün bulunduğu konumun açık adresi 4550 East Avenue'dür. Livermore-Pleasanton İtfaiye Müdürlüğü, ampülün sürekli olarak açık kalmasını sağlamaktadır.

117 yıldır yanan ampül Guinness Dünya Rekorları Kitabı, Ripley's Believe It or Not! ve General Electric kayıtlarında da yerini almıştır. Ampül genellikle daha sonra üretilen ampüllerde planlı eskimenin varlığına bir kanıt olarak gösterilir.

117 yıldır yanan ampülü kim icat etti?

117 yıldır yanan ampül ilk olarak 30 ile 60 wattlık bir ampül kadar enerjiye sahipti. Fakat ampül günümüzde yalnızca 4 wattlık ışık sağlamaktadır. Bu oran gece lambalarının yaydığı ışığa eş değerdir. El üflemeli karbon filamanlı ampül 1890'lı yılların sonunda Shelby Electric Company şirketi tarafından Ohio eyaletine bağlı Shelby kentinde üretilmiştir. Zylpha Bernal Beck, ampülün babası Dennis Bernal tarafından 1901 yılında itfaiye müdürlüğüne bağışlandığını söylemektedir. Livermore Power and Water Company şirketinin sahibi olan Bernal, şirketi sattıktan sonra bu bağışı gerçekleştirmiştir. Bu anlatı, dönemin itfaiye gönüllüleri tarafından da doğrulanmaktadır.

Kanıtlar ampülün en az dört ayrı yerde bulunduğunu gösteriyor. İlk olarak 1901 yılında açılan ampül L Street'te bulunan hortum deposunda bulunuyordu. Daha sonra Livermore yakınlarında bir garaja talındı ve itfaiye ve polis müdürlükleri tarafından kullanıldı. İtfaiye müdürlüğü birleştirildiğinde ampül yeni belediye binasına taşındı.

Ampülün sıra dışı ömrü ilk olarak 1972 yılında gazeteci Mike Dunstan tarafından fark edildi. Dunstan, Livermore civarındaki insanlarla haftalar boyu süren röportajlar yaptı ve en sonunda 'Ampül dünyanın en eskisi olabilir' başlıklı yazısını Tri-Valley Herald gazetesinde yayınladı. Dunstan ayrıca Guinness Rekorlar Kitabı, Ripley's Believe it or Not ve General Electric ile iletişime geçti. Her 3 kurum da ampülün dünyanın en uzun süredir yanan ampülü olduğunu onayladı. Ampül, Charles Kuralt'ın CBS-TV kanalında yayınlanan 'On the Road with Charles Kuralt' programına konu olduktan sonra dikkat çekmeye başladı.

117 yıldır yanan ampül hiç sönmedi mi?

1976'da itfaiye müdürlüğü, itfaiye merkezi #6'ya ampülle beraber taşındı. Ampülün priz teli, ampülün zarar görmemesi için çıkarıldı. Taşınma sırasında ampül yalnızca 22 dakika süreyle kapalı kaldı. Ampül, özel tasarım bir kutu içerisinde ve bir itfaiye aracının eskortluğu ile beraber taşındı. Ampülün yeni yerine yerleştirilmesi için bir elektrik teknisyeni de hazırda bulunuyordu. Ripley's Believe It or Not, ampülün çok kısa bir süre kapalı kalmasının rekoru etkilemeyeceğini açıkladı. 2001'de ampülün 100. yaş günü barbekü ve mzik eşliğinde kutlandı. 1976 yılından bu yana 42 yıldır aralıksız yanan ampül 1937 yılında yenileme çalışması ve ara sıra yaşanan elektrik kesintileri sebebiyle de kısa sürelerle de olsa kapalı kaldı.

20 Mayıs 2013'te kamuoyu kamera yayını aracılığıyla ampülün sönmesine şahit oldu. Ertesi gün bir elektrik teknisyeni çağırıldı. Uzatma kablosu kullanılarak kesintisiz güç kaynağı sağlanınca ampülün sönmediği, özel güç kaynağının arızalandığı tespit edildi. Ampül 7 saat süre ile kapalı kaldı.

117 yıldır yanan ampül 'Centennial Light Bulb Committee' tarafından koruma altına alındı. Kurum, Livermore-Pleasanton İtfaiye Müdürlüğü, Livermore Miras Birliği, Lawrence Livermore Ulusal Laboratuvarları ve Sandia Ulusal Laboratuvarları iş birliği ile kuruldu.

117 yıldır yanan ampül ne zaman sönecek?

Livermore-Pleasanton İtfaiye Müdürlüğü 117 yıldır yanan ampülü sönene kadar bakmayı ve bakımını sürdürmeyi planlıyor. 117 yıldır yanan ampül söndüğünde ne yapılacağı henüz bilinmiyor. Fakat Ripley's Believe It or Not!, böyle bir durumda ampülün müzelerinde sergilenmesi için başvuruda bulundu. Ampülün bu kadar uzun süredir yanmasının sebebi, düşük enerjisi, sürekli çalışır halde olması ve özel güç kaynağı bulunması şeklinde açıklanıyor.

Instagram.com/mehmetcankmrc
twitter.com/mehmetcankmrc
YouTube.com/mehmetcankomurcu