Oscar jürisinde Netflix zihniyeti: Koşulsuz eşitlik takıntısı, liyakati bitirdi
Önceki senelerde gösterilen tepki üzerine bu sene Oscar jürisinde bulunacak olan 59 farklı ülkeden 842 yeni üye içerisinde kadınlarla erkekler eşit sayıda olacak. Ayrıca önceden yüzde 8 olan çeşitli etnik kökenlerden üyelerin oranı ise 2015'te yüzde 16 olmuştu. Herhangi bir yanlış anlaşılmaya mahal vermemek için en başta söyleyeyim, kadın-erkek elbette eşittir. Bütün ırklar, etnik kökenler elbette eşittir. Fakat jüri seçerken böyle bir kaygı gözetmek liyakati ikinci plana atmak olmuyor mu?
Netflix zihniyeti
Netflix'in son dönemde çeşitli geyiklere konu olan bir takıntısı var. Hemen hemen her dizisinde 'farklı' olarak görülen biseksüel, eşcinsel, siyahi, asyalı karakterlere yer veriyor. Problem bu karakterlere yer verilmesi değil elbette. Bu karaterlere yer vermek için aşırı zorlama cast'lar yapılması.
Yani olay örgüsüne ve hikayenin akışına göre isterse tüm karakter eşcinsel olabilir. Tüm karakterler beyaz da olabilir. Asyalı, Avrupalı ya da Afrikalı da olabilir. Fakat Somali'de geçen bir köy hayatında beyaz tenli köy sakini oynatmak kadar absürt zorlamalar gerçekleşiyor. Öyle ki, kendilerince toplum içerisinde normalleştirmek istedikleri bu karakterleri aslında daha da yapay şekilde göze sokarak kendileri ötekileştiriyor.
"Hadi hadi sen de gel ayıp olmasın" dercesine benimsenen bu anlayış ne yazık ki toplumsal baskı sonucu Oscar'a da yansıdı.
Jüri nedir?
Bir jüri üyesinde olması beklenen tek meziyet "jüri olmaya layık, işinin ehli kimse" olmasıdır. Bir insan sırf kadın olduğu için, sırf erkek olduğu için, sırf azınlık bir etnikten olduğu için jüri olamaz, olmamalıdır.
Kadın ve erkek sayısı eşit olsun diye zorlama yöntemler uygulamanın adına eyyamcılık diyoruz.
Ayrımcılık böyle engellenmiyor
Jüri üyesi, cast, heyet ya da herhangi bir topluluk oluştururken bu gibi insanın kendisinin belirleyemediği kriterleri gözetmek bana daha fazla ırkçı ve daha fazla ayrımcı geliyor. "Herkes tamam. şimdi 1 tane Japon, 2 tane Afrikalı, 5 tane kadın, 1 tane beyaz erkek, 1 tane eşcinsel, 2 de trans birey seçelim" düsturuyla hareket etmek kesinlikle anormal olan.
Eşcinsel biri sırf eşcinsel olduğu için bir topluluğa seçilmemeli. Hatta eşcinsel olması o topluluğa seçilmesine ya da seçilmemesine hiçbir şekilde etki etmemeli. Buradaki tek kriter 'işine olan hakimiyet'. Hepsi bu.