Letonyalı sanatçının provokatif performansı kan dondurdu
Performans sanatının ne Türkiye'de ne dünyada tam olarak anlaşıldığını düşünmüyorum. Performans sanatına karşı "Uzaydan mı geldi?" diye garip garip bakışlar eşliğinde bakıyor, anlamaya çalışıyor, anlamlandırmaya çalıştıkça daha da çok elimize yüzümüze bulaştırıyoruz. Letonyalı performans sanatçısı Arturs Berzins'in çalışması da işte tam bunlardan biri...
Tekrarlanamaz
1960'lı yıllarda ortaya çıkan ve izleyicinin önünde canlı olarak sergilenen performans sanatı yalnızca bir defalığa mahsus gerçekleşir, tekrarlanamaz; belki de gücünü buradan alıyor performans sanatı.
Marina Abramovic aklımıza gelen ilk performans sanatçısı belki de ancak sadece o yok tabii ki, Arturs Berzins de o sanatçılardan biri.
6 Mart'ta ülkesi Letonya'nın başkenti Riga'daki Museum LV un Grata JJ'de 'Eschatology' yani bir nevi dünyanın sonu adını verdiği performansıyla tartışmaları beraberinde getirdi.
'Sanat özgürlüğü' demeliyiz
Çünkü Arturs Bey, bu çalışmasında iki insandan izin almış ve o iki insanın vücudundan kesilen et parçalarını ısıtıp daha sonra onları yedirmeye kalktı!
Kanibalizm, yamyamlık, aklınıza ne gelirse.
Performans sanatları provokatif bir yöne de sahip oldukları için Berzins'in provokatif bir performans sergilemesini 'sanat özgürlüğü' olarak yorumlamamız gerekiyor.
Sanatçının eş zamanlı olarak Facebook'ta ve Youtube'ta da canlı yayınlanan performansı bazı izleyicileri de rahatsız etmiş olacak ki polise şikayet edilmiş.
Ancak elbette ortada bir suç olmadığı için bir işlem yapılamamış.
Neden yok etmeye çalışıyoruz?
Tam da bu noktada şunu tartışmaya açmak istiyorum: Sırf bir şeyler bizi ya da çoğunluğu rahatsız etti diye onu yok etmeye çalışmak, imha etmeye çalışmak ne kadar mantıklı?
Dünya üzerinde herhangi bir insan, herhangi bir tür, herhangi bir davranış mevcutsa, sergilenebiliyorsa, eğilim ya da yönelim varsa neden bunları oldukları gibi kabullenmek yerine normların dışına çıktığı için ötekileştirip azınlık vurgusu yapıp "Yok olsun!" diye kendimizi resmen yırtıyoruz?
Ne gerek var buna?
"Bırakınız yapsınlar..."
Bir insan herhangi bir davranışı, şayet suç değilse, yapabiliyorsa... Bırakınız yapsınlar!
İktisat öğrencilerinin gayet iyi bildiği gibi, bırakınız yapsınlar.
Elbette ortada insanlara zarar verilmiyorsa.
Alt tarafı insanız ve insanlığa şahane birikimler katmamıza gerek yok; mevcut tecrübemiz bile bu deneyimin bir parçası. Sakin olmak gerekiyor...
twitter.com/mayksisman
instagram.com/mayksisman
youtube.com/mayksisman
can.sisman@milliyet.com.tr