Dostoyevski: Birçok insanın fikirlerini şekillendiren yazar

İlk kitabı İnsancıklar, 1846 yılında yayımlandı

11 Kasım 1821'de doğan Dostoyevski’nin çocukluğu, sarhoş bir baba ve hasta bir anne arasında geçti. Annesinin ölümünden sonra ise Petersburg'daki Mühendis Okulu'na girdi. Babasının ölüm haberini de burada aldı. Okulu başarıyla bitirdikten sonra istihkâm bölüğüne girdi. Fakat bir yıl geçtikten sonra istifa ederek buradan ayrıldı. Ordudan ayrıldıktan sonra edebiyata yönelen Dostoyevski'nin ilk kitabı İnsancıklar, 1846 yılında yayımlandı. Bu eserinin ardından yazdığı kitaplarla beklediği başarıya ulaşamayan Dostoyevski'nin umudu kırıldı ve ardından politikayla ilgilenmeye başladı.

Komploya karıştığı iddiası ile tutuklandı

1849 yılında devlet aleyhindeki bir komploya karıştığı iddiası ile tutuklandı. On ay hapishanede kalan Dostoyevski, kurşuna dizilmek üzereyken diğer sekiz tutuklu arkadaşı ile affedildi. Cezası dört yıl kürek, dört yıl da adî hapse dönüştürüldü. Cezasını çekmesi için Sibirya'da bulunan Omsk Cezaevi'ne gönderildi. Burada geçirdiği dört yılın ardından er rütbesi ile hizmete verildi. Subaylığa kadar yükseldi. 1857 yılında Mariya Dmitriyevna İsayeva ile evlendi. Orduda beş yıl boyunca görev yapan Dostoyevski, 1859 yılında özgür bırakıldı ve sonrasında Petersburg'a yerleşti.

Kızının ölümünün ardından büyük bir sarsıntı geçirdi

Petersburg'a döndükten sonra Ezilenler ve Ölüler Evinden Anılar’ı yazdı. Kardeşiyle birlikte iki dergi çıkardı. 1862'de arzuladığı Avrupa seyahatini gerçekleştirdi. Fakat sara nöbetleri ve kumar bağımlılığı yüzünden maddi açıdan darlığa düştü. Bu dönemde Yeraltından Notlar, Suç ve Ceza, Kumarbaz, Budala, Ebedi Koca ve Ecinniler gibi başyapıtları yazdı. Eşinin ölümünden sonra sekreteriyle evlenen Dostoyevski, yeniden borçlandı ve kumarhanelerde gezmeye başladı. Kızının ölümünün ardından büyük bir sarsıntı geçirdi.

Delikanlı, Bir Yazarın Günlüğü ve Karamazov Kardeşler’de yazarlık hayatı boyunca konu edindiği temaları yeniden ele aldı. Karamazov Kardeşler adlı yapıtını üç yılda bitiren Dostoyevski, bir ciğer kanamasıyla yatağa düştü ve 9 Şubat 1881 tarihinde hayatını kaybetti. Dünyada en çok okunan ve dünya edebiyatına oldukça fazla etki eden Dostoyevski’nin eserleri, birçok düşünürün, yazarın, yönetmenin fikirlerini de şekillendirmiştir.