Anton Çehov kısaca hayatı ve eserleri

Tiyatro ve öykü yazarı Anton Çehov, 1860'ta Rusya'da doğdu. Çocukluk yıllarında tiyatroya ilgi duyan Çehov, tıp eğitimi görürken dergi ve gazetelerde öyküleri yayınlanmaya başladı. 'Cerrahlık', 'Cansız Ceset', 'Kaçak' gibi öykülerini üniversiteyi bitirdiği yıllarda yazdı. Yazarlığında hekimliğinin izleri görülen Çehov, pek çok kişiye göre Çarlık Rusyası'nı bir doktorun hastalık teşhisi gibi gözlemledi. Vodvilleriyle ünü yakalayan Çehov, öykülerinde mutsuz çocukların otobiyografilerine yer verdi. Zor koşullar altında geçen çocukluk yılları hep hüzünlü, incinmiş çocukları anlatmasına neden oldu.

1887'de 'Alacakaranlık' adlı öykü kitabıyla Rus Akademisi tarafından verilen Puşkin Ödülü'nü aldı. Aynı yıl Moskova'da sahnelenen tiyatro oyunu 'Ivanov' ile büyük başarı kazandı. Bu dönemde yazdığı 'Martı' adlı oyunu izleyicinin alışık olmadığı türdendi ve başarısızlığa uğradı. Yepyeni bir anlayışla birkaç yıl sonra tekrar sahnelenen 'Martı', bu kez büyük başarı elde etti ve Çehov'un başyapıtları arasına girdi. Bunu 'Vanya Dayı', 'Üç Kızkardeş' ve 'Vişne Bahçesi' izledi. Bu yapıtlarda insan doğasının iç gerçekliğini dile getiren Çehov, tiyatro sanatında yeni bir çığır açmış oldu. Öykü ve anlatılarıyla dünya edebiyatında özgün bir yere sahip olan Çehov, 1894 yılında vereme yakalandı. 15 Temmuz 1904 yılında 44 yaşında Almanya'da hayata veda etti. Ölümünden 40 yıl sonra eserlerinin tamamı 20 ciltlik bir seri halinde yayımlandı. Günümüzde hala tiyatro oyunları, çeşitli sahnelerde yorumlanıyor.

Anton Çehov'un ünlü sözleri

- Hayatı olduğu ya da olması gerektiği gibi değil, hayalimizde canlandırdığımız gibi betimlemek gerek.
- Eğer birgün hayatım sana gerekecek olursa gel ve al onu.
- Hayat ve bilim ileriye doğru gitmekteyken, hep geri, geri kaldığımı hissediyordum, tıpkı istasyona geldiğinde az önce kalkmış olan trene yetişmesinin olanaksız olduğunu gören bir köylü gibi…
- Bakın insanın gece gündüz aklından çıkmayan birtakım saplantıları vardır. Sözgelimi aya takmıştır kafasını. İşte benim de kendime göre böyle bir ay var kafamda. Bir düşünce yakamı bırakmaz hiç: Yazmam gerek, yazmam gerek, yazmam gerek diye tekrarlayıp dururum. Bir hikâye ya da roman mı bitirdim, nedense hemen bir başkasını, sonra bir üçüncüsünü, onun ardından da bir dördüncüsünü yazmak zorundayımdır…

- İnsanların yazgıları çok farklı birbirinden. Kimileri güçlükle sürerler can sıkıcı, silik varlıklarını. Hepsi birbirine benzer bu zavallıların. Mutsuzdurlar. Kimileri ise, sizin gibilere örneğin, milyonda birdir bunlar, nasıl da ilginç, aydınlık, anlam dolu bir yaşam düşmüş… Mutlusunuz siz…
- Ne kadar mutsuz olduğumu bilseniz! Bana karşı bu soğukluğunuz öyle korkunç, öyle akıl almaz bir şey ki! Bir gün kalkıp da bu gölün kuruduğunu ya da toprağın içine süzülüp gittiğini görüyormuşum gibi.
- Sizi anlayabilmek için fazla basitim.
- Benim içimdeyse sanki çok, çok eskiden doğmuşum gibi bir duygu var… Hayatımı, bitmez tükenmez kuyruğu olan bir elbise gibi sürüklüyorum sırtımda… Çoğu kez de hiç yaşama isteği olmuyor içimde.
- Bakışlarımı ruhumun ta derinliklerine yönelttin sen ve ben orda öyle kanlı, öyle öldürücü yaralar gördüm ki kurtuluş yok!
- İşte yeniden karşında senin, büyülenmiş gibi duruyorum ben…