Fredi Devas: Antarktika'da sıcak günlerin sayısı artıyor
BBC Earth'ün yeni belgesel serisi 'Seven Worlds, One Planet'in ilk bölümünü izlediğimde gerçek anlamda büyülendim. Hem bu kadar etkileyici görselliği hem de bu kadar ciddi bir konuyu böylesine nitelikli bir şekilde anlatabilmesiyle etkiledi beni belgesel. Serinin yapımcısı Fredi Devas'a aklımdan geçenleri sordum.
İklim değişikliği artık şehir hayatında da etkilerini gösteriyor. Gözle görülür değişikliklerin dışında, bir de dünyanın diğer köşelerine bakmalıyız. BBC Earth, bu amaçla yola çıkarak 'Yedi Dünya, Bir Gezegen' (Seven Worlds, One Planet) isimli bir belgesel serisi hazırlamış. Belgeselin ilk bölümü Antarktika'ya odaklanıyor ve izlerken boğazınızın düğümlenmemesi imkansız... Serinin yapımcısı Fredi Devas ile keyifli bir sohbet gerçekleştirdik.
'Seven Worlds One Planet', bana göre büyük bir başarı. Ama sanırım bu tür projelerin ön hazırlık süreci, çok zor geçiyor olmalı. Kendinizi, ekibi ve belgeseli çekim öncesinde nasıl hazırladınız?
Belgeselin yapımı dört yıl sürdü. İlk yılın büyük çoğunluğu, doğal yaşamdan hikayeler toplamayla geçti. Sonraki iki yıl ise çekim süreciydi. Son yıl ise çekimleri bir araya getirip kurgulamamızla geçti.
Antarktika bölümünde ekip çok fazla zaman ve efor sarf etti. Sağlık ve güvenlik önlemleri çok öenmliydi çünkü gittiğimiz yerlerin tamamı çok uzaktı. Göz önünde bulundurduğumuz en önemli şey, tüm ekip üyelerinin iyi bir ilk yardım eğitimi almış olmasıydı. Çünkü her şey yaşanabilirdi. Neyse ki iyi hazırlandığımız için ciddi bir sağlık problemiyle karşılaşmadık çekimler boyunca.
'Antarktika uyarı veriyor'
Ekip üyeleri iklim değişikliği hakkında ne düşünüyordu? Çekim sahalarına gittiğinizde nasıl hissettiniz? İklim değişikliğinin etkileri tahmin ettiğinizden daha ciddi bir boyutta mıydı?
Antarktika'nın bazı bölgeleri, gezegen ortalamasından beş kat daha fazla uyarı veriyordu. Kıtaya giden ekip üyelerinin tamamı değişen manzaranın etkilerini göreceğinin bilincindeydi. Hava durumu ise daha az öngörülebilirdi. Buzulların alarm düzeyinde eridiğini gördük. Ancak daha çok üzerine konuşulan şey, sıcak geçen günlerin sayısıydı. Kutup canlıları soğukta yaşama alışıktır ve sıcak havada zorlanırlar. Onlar için kaygı veren bir geleceği görüyoruz.
Belgeselde pek çok canlı birbirini öldürüyor. Onları izlerken ve kaydederken neler hissettiniz?
Antarktika'daki canlılardan büyük olanlar vejetaryen değil. Onların yaşamlarını kadetmek önemliydi ve birkaç saldırı anını da bu yüzden çektik. Hiçbir zaman bir hayvanın ölümüne tanık olmak kolay değildir. Ne var ki, yine de, hayvanların nasıl beslendiğini kayıt altına almak, belgeseller için çok önemli.
'Ancak birlikte yapabiliriz!'
Çekimler sırasında, iklim değişikliğini düşünerek "Bu noktadan geri dönüş yok!" diye düşündüğünüz oldu mu?
İklim değişikliğini ciddi boyutlarda yaşıyoruz ama bence hala işlerin değişmesini sağlayacak kadar umut var. Tabii, eğer hızlı davranırsak... Doğal habitatlar alarm düzeyinde yok oluyor, örneğin resiflerde ciddi bir alarm durumu söz konusu. İklim değişikliğinin insanlar üzerinde de çok ciddi etkisi olacak, hava modelleri daha az tahmin edilebilir olacak. Geniş ölçekli zararları engelleyebilmek için insanlık hızlı hareket etmeli. Aslında insanlar gerçekten inanılmaz derecede yaratıcılığa ve kaynağa sahip, değişiklikler yapabiliriz. Tüm gezegen için birlikte hareket etmemiz gerek.
'3 metrelik çukura daldılar...'
Çekimler nasıldı? En ekstrem deneyimlerinizi merak ediyorum...
Galiba en zor olanı buz denizinin dibindeki deniz yıldızlarını ve diğer canlıları çekmekti... Bilim insanları 3 metrelik bir çukur açtı buz denizinde ve dalgıçlarımız o çukura daldı. Suyun sıcaklığı -2 dereceydi. Sonra 20 dakika kadar yüzerek çekimler yaptılar ve çekimi yürüttüler.
Sir David Attenborough'u belgeselinizde bulundurmak büyük bir avantaj olmalı. Bu nasıl bir deneyimdi?
Kendisiyle çalışmak büyük bir onurdu. Doğal yaşam hakkında olan bilgi birikimi inanılmazdı. Büyük bir uyumlulukla, gerçekten çevre problemlerini ciddiye aldı. Ekibin tamamında büyük etkisi var.
Gelecek projeleriniz neler? Sizden 'Seven Worlds One Planet' gibi başka projeler de görecek miyiz?
'Planet Earth III' adlı yeni bir vahşi yaşam belgeseli üzerinde çalışıyorum. Belgesel, 2022'de önce Birleşik Krallık'ta, daha sonra ise tüm dünyada yayınlanacak. Hayvanların değişik habitatlarda nasıl hayatta kaldığına odaklanıyoruz.