Kadınların ücretsiz HPV aşısı zaferi

Çiğdem Yılmaz- Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda yaptığı açıklamada, rahim ağzı kanserine karşı koruma sağlayan HPV aşısına ilişkin, “Yaş gruplarını ve medeni hal durumlarını dikkate alan bir plan hazırlığındayız. Belirlenen bir grupla aşılamaya başlayacağız ve kapsamını kademe kademe genişleteceğiz” dedi. HPV aşısının ücretsiz uygulanması için mücadele veren konunun uzmanları, kararı “önemli bir kazanım” olarak değerlendirirken, “medeni hal” bakılmaksızın aşının herkese uygulanması gerektiğini vurguladı.

Aşı ücretsiz yapılacak

Human Papilloma Virus (HPV) olarak bilinen virüs, meme kanserinden sonra kadınlarda en sık görülen kanser türü olan rahim ağzı kanserine neden oluyor. Virüse karşı kullanılan HPV aşısının yüzde 90’a varan koruyuculuk sağladığı bilinirken ücretli olması ise uzun zamandır tartışılıyordu. HPV aşılarının ulusal aşılama programına alınması için Sağlık Bakanlığı’na talepte bulunuldu ancak talep bakanlık tarafından reddedilince dava açıldı ve İzmir Avukat Hakları Grubu davayı kazandı.

Davanın kazanıldığı gün TBMM’de Sağlık Bakanlığı bütçe görüşmelerinde açıklama yapan Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, “HPV aşısının uygulanması konusunda bir çekincemiz asla yok ancak ülkemizin sosyal gerçekliklerinden kopuk karar alınmasının kimseye faydası yok. Bu açıdan yaptığımız planlamaya göre yaş gruplarını ve medeni hal durumlarını dikkate alan bir plan hazırlığındayız. Belirlenen bir grupta aşılanmaya başlayacağımızı ve kapsamını kademe kademe geliştireceğimizi ifade etmek isterim” dedi. Bakan Koca’nın açıklamasını “önemli bir kazanım” olarak değerlendiren konunun uzmanları Milliyet’e konuştu.

İptal davası açan ve kazanan İzmir Avukat Hakları Grubu’ndan (AHG) avukat Oğuzhan Aslan, şunları söyledi: “Bu karar dün itibariyle hem bize hem de Sağlık Bakanlığı’na tebliğ edildi. Biz bu kararı paylaştık hemen arkasında da Sağlık Bakanlığı tarafından böyle bir açıklama yapıldı. Mahkeme kararının şöyle bir tarafı var, kanun gereği Sağlık Bakanlığı 30 gün içerisinde kararın gereklerini yerine getirmek zorunda. Biz Bakanlığın bu açıklamasını mahkemenin vermiş olduğu karar üzerine alındığı kanaatini taşıyoruz. Ancak öyle de olsa, burada önemli olan vatandaşın aşılara ücretsiz erişebilmesiyle ilgili bir adım atılmasıdır ve her halükarda bu bir kazanımdır.”

‘Ayrım söz konusu’

HPV aşılarının ulusal aşılama programına alınması ve ücretsiz olması için hukuki olarak mücadele eden avukat Kardelen Yarli ise açıklanan karar ile ilgili şunları aktardı:

“Benim SGK’ya açmış olduğum üç tane aşı ücretinin iade davası vardı ve bu davalardan birini kazandık, ikisinin dava süreci devam ediyor. İdare Mahkemesi’ne de aşımın ücretsiz olması için açtığım dava da henüz karara bağlanmadı. Sadece yapılan açıklamada şöyle bir sıkıntı söz konusu, ‘Medeni haline göre’.

Bundan da şunu anlıyorum, büyük ihtimalle bekarlar aşı olabilecek, evliler olmayacak ya da tam tersi de olabilir. Böyle bir ayrım söz konusu. Oysa, bizim talebimiz tüm kız çocukları ulusal aşı takviminden ücretsiz faydalanabilsin ve isteyen bütün yetişkinler de ücretsiz aşı olabilsin”

‘Önemli bir kazanım’

Uzun süre ücretsiz aşı yapan ve HPV aşısının ücretsiz olması için kampanyanlar yürüten eczacı Cem Kılıç, kararın önemli bir kazanım olduğunu altını çizerek, şunları söyledi: “Aşı uygulamasının başlamasıyla milyonlarca çocuğumuz yetişkinliklerinde karşılaşacakları kanser risklerine karşı artık korunur hale gelecek. Konunun detaylarını tam bilmiyoruz. Burada sıkıntılı olan aşının ne zaman yapılacağı, kimleri kapsayacağı ve hangi aşının yapılacağı. HPV’nin 4 ve 9 tipine karşı etkili olan aşılar var. Bizim talebimiz 9’lu tipe karşı aşının yapılmasıydı, çünkü en kapsamlı korumayı o sağlıyor. Sağlık hakkı esasa alınmalı ve bunu ‘madeni hal’ diye sınıflamak doğru değil” dedi.