İnsanlığın hazineleri nasıl saklanıyor? Doğru korumak için çok emek gerekiyor
15.11.2024 - 15:35 | Son Güncellenme:
Sanat eserleri, insanlığın ortak mirasını taşıyan eşsiz hazinelerdir. Eski bir tablodan, zamana meydan okuyan heykellere kadar her sanat eseri, yaratıldığı dönemin izlerini taşır ve aslında geleceğe değerli bir mesaj bırakır. Ancak bu eserler, doğanın gücüne ve zamanın aşındırıcı etkisine karşı oldukça savunmasızdır. Renkleri canlı tutmak, yüzeylerini korumak ve onları mümkün olan en uzun süre boyunca orijinal halleriyle saklamak için birçok özel teknik kullanılır. Peki, bu yöntemler nedir? Sanat eserleri nasıl korunur?
Sanat eserlerinin korunması onları sadece bir müzeye koymakla bitmez. Bu eserler, doğru koşullarda saklanmalı, düzenli olarak bakımları yapılmalı ve gerektiğinde ise restorasyon yapılmalı, yani onarılmalıdır. Hadi gelin, tarihi eserlerin korunması adına uygulanan bu süreçlere biraz daha yakından bakalım.
DOĞRU KOŞULLARIN SAĞLANMASI GEREKİR
Sanat eserlerinin uzun yıllar boyunca zarar görmeden korunabilmesi için öncelikle doğru saklama koşullarını sağlanması gerekir. Işık, sıcaklık ve nem seviyeleri titizlikle ayarlanır. Örneğin, yağlı boya tablolar, güneş ışığına doğrudan maruz kaldığında zamanla renk kaybına uğrarlar. Bu yüzden bu tablolar, özel filtreli ışıklandırmalarla aydınlatılır. Ayrıca, eserlerin bulunduğu ortamın sıcaklık ve nem oranı ise sabit tutulur. Genellikle de sıcaklığın 18-20°C, nemin ise yüzde 50 civarında olması tercih edilir. Bu şekilde, eserlerin yüzeyi nemden etkilenmez. Çatlama, kırılma ve renklerinin solması gibi sorunlar da engellenmiş olur.
DÜZENLİ OLARAK BAKIM YAPILIR
Sanat eserleri, doğru koşullarda saklanıyor olsa bile zamanla tozlanabilir ve yüzeylerinde kir birikebilir. Bu sebeple düzenli olarak bakım ve temizlikleri yapılır. Ancak tabii ki bu eserler temizlenirken büyük bir özen gösterilmesi gerekir. Sıradan temizlik malzemeleri sanat eserlerine zarar verebileceğinden dolayı bu işlem uzman kişiler tarafından yapılır. Temizlik sırasında eserin üzerindeki kir ve toz dikkatlice alınır ve eser, gerekiyorsa özel koruyucu maddelerle kaplanır. Örneğin, eski kitaplar ve yazmalar, böceklerden ve küften korunmak için düzenli olarak kontrol edilir. Gerekiyorsa da koruyucu kaplarla muhafaza edilir. Metal heykeller, figürler gibi eserler ise paslanma yaşanmaması adına düzenli olarak özel yağlarla cilalanır, temizlikleri yapılır.
HASAR GÖRMÜŞ ESERLER ONARILIR
Bazı sanat eserleri, özellikle çok eski olduklarında, daha kolay hasar görebilir veya yıpranabilir. Bu tür durumlarda ise restorasyon yani onarım işlemi yapılır. Restorasyon, bir eseri ilk haline getirmek ve onu korumak amacıyla yapılan özel bir onarım işlemidir. Örneğin çatlamış bir tablo yüzeyi, uygun boyalarla doldurularak orijinal haline yakın bir görünüme kavuşturulur. Eserin orijinal hali korunur ve yeni yapılan müdahalelerin eserin yapısını bozmaması adına dikkat edilir. Ayrıca, bu restorasyon işlemleri her esere göre değişiklik gösterir. Bazı eserler yalnızca temizlenirken, bazıları ise çok kapsamlı işlemler gerektirir.
