GÖKTAŞI NEDİR?
Meteor, meteorit, göktaşı, meteoroit veya halk arasında kayan yıldız-düşen yıldız, yıldız kayması, küçük boyutlu bir kuyruklu yıldız ya da asteroit veya diğer cisimler kaynaklı çarpışmalar nedeniyle uzayda savrulan cisimlerin, Dünya'nın üst atmosferindeki hava molekülleriyle çarpışarak akkor haline geldikten sonra hızlı hareketiyle ve bazen de ardından parlayan bir materyal saçan bir ışık çizgisi oluşturarak Dünya atmosferinden görünür bir şekilde geçen enkaz parçalarıdır.
Uzay boşluğunda dolaşan 1 metreden küçük cisimler, asteroitlere atıfla, meteoroit olarak adlandırılmakta, cismin dünya atmosferine girerek sürtünme etkisiyle küçülmesi olayına meteor adı verilmekte, dünya yüzeyine düşen veya çarpan kalıntılar ise meteorit olarak tanımlanmaktadır.
Orijinal nesne (meteoroit) atmosfere girdiğinde, sürtünme, basınç ve atmosferik gazlarla kimyasal etkileşimler gibi çeşitli faktörler cismin ısınmasına ve enerji yaymasına neden olur. Daha sonra bu cisim bir meteor haline gelir ve kayan yıldız olarak da bilinen bir ateş topu oluşturur. Gökbilimciler en parlak meteor örneklerini "bolitler" olarak adlandırır. Yüzeye çarptığında ise cisim bir meteorit haline gelir. Meteoritlerin boyutları büyük farklılıklar göstermektedir. Jeologlar için bolit, bir çarpma krateri oluşturacak kadar büyük bir meteordur.
2013'te Rusya'nın Çelyabinsk Oblastı üzerinde patlayan çok parlak bir ateş topunun görüntüsü.Atmosferden geçerken ve Dünya'ya çarparken gözlemlendikten sonra hala bütünlüğünü koruyan göktaşları meteor düşmesi olarak adlandırılır. Kalıntıları ise meteorit buluntusu olarak bilinir.
Meteoritler;
-Çoğunlukla silikat minerallerinden oluşan kayaçlar taşlı meteoritler
-Büyük ölçüde ferronikelden oluşan demir meteoritler
-Büyük miktarlarda hem metalik hem de kayaç malzeme içeren taşlı-demir meteoritlerolmak üzere üç geniş kategoriye ayrılmıştır. Modern sınıflandırma şemaları meteoritleri yapılarına, kimyasal ve izotopik bileşimlerine ve mineralojilerine göre gruplara ayırır. Çapı ~1 mm'den küçük "göktaşları" mikrometeorit olarak sınıflandırılır, ancak mikrometeoritler tipik olarak atmosferde tamamen erimeleri ve Dünya'ya söndürülmüş damlacıklar olarak düşmeleri bakımından meteoritlerden farklıdır. Dünya dışı meteoritler Ay'da ve Mars'ta da bulunmuştur.
Meteor kelimesinin kökü Yunanca meteōros'tan gelir ve "havada yüksek" anlamına gelmektedir.
Bir meteor Dünya'dan birkaç bin km uzakta gibi görünse de, meteor oluşumu tipik olarak mezosfer katmanında, 76 ila 100 km (250.000 ila 330.000 ft) yükseklikte meydana gelmektedir.