01.10.2022 - 21:08 | Son Güncellenme:
Eylül ayı enflasyon oranı 3 Ekim tarihinde saat 10.00'da açıklanacak.
“Tüketici fiyatları Ağustos ayında yüzde 1,46 oranında artmış, yıllık enflasyon 0,61 puan yükselişle yüzde 80,21 olmuştur. Bu dönemde, yıllık enflasyon enerji ve gıda gruplarında gerilerken, temel mal ve hizmet gruplarında artış kaydetmiştir. Yıllık enflasyon, temel mal grubunun alt gruplarında yükselirken, hizmet grubunda ulaştırmada azalmış, diğer alt gruplarda artmıştır. Gıda grubunda yıllık enflasyon işlenmemiş gıdada taze meyve ve sebze fiyatları öncülüğünde gerilerken, işlenmiş gıdada yükselmeye devam etmiştir. Enerji enflasyonundaki düşüşte, uluslararası ham petrol fiyatlarındaki görünüme bağlı olarak gerileyen akaryakıt fiyatları etkili olmuştur. Uluslararası emtia fiyatlarındaki düşüşle uyumlu olarak, üretici fiyatlarındaki aylık artış önceki aylara kıyasla yavaşlamış, yıllık enflasyon da bir miktar gerilemiştir. Bu görünüm altında, B ve C göstergelerin yıllık enflasyonlarındaki artış devam ederken mevsimsellikten arındırılmış medyan enflasyon gibi bazı çekirdek enflasyon göstergelerinde sınırlı bir gerileme gözlenmiştir.
Gıda ve alkolsüz içecek fiyatları Ağustos ayında yüzde 0,85 oranında artmış, grup yıllık enflasyonu 4,40 puan azalarak yüzde 90,25 olarak gerçekleşmiştir. Yıllık enflasyon işlenmemiş gıdada 11,49 puan azalışla yüzde 79,51 olurken, işlenmiş gıdada 2,36 puan artışla yüzde 100,38’e yükselmiştir.
Mevsimsellikten arındırılmış veriler, işlenmemiş gıda grubunda taze meyve-sebze fiyatlarının Ağustos ayında gerilediğine işaret etmiştir. Diğer işlenmemiş gıdada yumurta ve pirinç fiyatlarındaki artışlar öne çıkarken, beyaz et ve patates fiyatlarında azalış gözlenmiştir. İşlenmiş gıda fiyatlarındaki artışı ise ekmek ve tahılların yanı sıra şeker ve bağlantılı ürünler, konserve sebze ürünleri ile alkolsüz içecekler kalemleri sürüklemiştir.
Enerji fiyatları Ağustos ayında yüzde 2,68 oranında düşmüş, grup yıllık enflasyonu 7,54 puanlık azalışla yüzde 121,73 olarak gerçekleşmiştir. Uluslararası ham petrol fiyatlarındaki düşüşü takiben akaryakıt fiyatlarında gözlenen yüzde 7,79 oranındaki azalış Ağustos ayında da enerji fiyatlarını sürükleyen ana unsur olmuştur. Diğer yandan, şebeke suyu ve katı yakıt fiyatlarındaki artış eğiliminin sürdüğü izlenmiştir.
Ağustos ayında hizmet fiyatları yüzde 3,16 oranında yükselmiş, grup yıllık enflasyonu 2,85 puan artışla yüzde 54,30 olmuştur. Bu dönemde, akaryakıt fiyatlarındaki gelişmelere paralel bir şekilde ulaştırma hizmetlerinde yıllık enflasyon bir miktar gerilerken, diğer hizmetler ve kirada daha belirgin olmak üzere diğer alt gruplarda yükselmiştir. Diğer hizmetler alt grubunda fiyat artışları genele yayılırken, üniversite harcındaki yükselişe bağlı olarak eğitim, sağlık, eğlence-kültür ve taşıt sigortasının sürüklediği sigorta hizmetleri öne çıkan kalemler olmuştur.
Kira alt grubunda aylık artış yüzde 4,40 ile yüksek seyretmiş, mevsimsellikten arındırılmış veriler önceki aylara kıyasla hızlanmaya işaret etmiştir. Lokanta-otel alt grubunda fiyat artışı önceki aya kıyasla bir miktar yükselmekle birlikte yılın ilk yarısında gözlenen artışların altında kalmıştır. Ağustos ayında bu alt grubun yıllık enflasyonu 1,81 puan yükselişle yüzde 80,95 seviyesine ulaşmıştır. Ulaştırma hizmetlerinde şehir içi ve havayolu yolcu taşımacılığı ile kargo ücretlerindeki artış dikkat çekerken, karayoluyla şehirlerarası yolcu taşımacılığı ücretlerindeki düşüş alt grup fiyat artışının ılımlı kalmasını sağlamış ve grup yıllık enflasyonu 0,42 puan gerilemeyle yüzde 90,29 seviyesinde gerçekleşmiştir.
Temel mal grubunda Ağustos ayında yıllık enflasyon 5,98 puan yükselişle yüzde 76,91 olarak gerçekleşmiştir. Dayanıklı mal alt grubundaki fiyat artışını otomobil ve beyaz eşya kalemleri sürüklemiş, bu grupta yıllık enflasyon 6,86 puan yükselişle yüzde 91,79 seviyesine ulaşmıştır. Temmuz ayına paralel bir şekilde, giyim ve ayakkabıda fiyatların mevsim normallerinin aksine artış kaydetmesiyle bu alt grubun yıllık enflasyonu 5,93 puan yükselişle yüzde 37,38 olmuştur. Diğer temel mallarda ev ile ilgili temizlik malzemeleri, ilaç ve kişisel bakım ürünleri öne çıkmış, ilgili alt grupta yıllık enflasyon 4,41 puan yükselerek yüzde 80,12 seviyesinde gerçekleşmiştir.
Piyasa Katılımcıları Anketi Eylül ayı sonuçları, cari yıl sonu enflasyon beklentisi 2,87 puanlık azalışla yüzde 67,73, on iki ay sonrasına ilişkin enflasyon beklentisi 5,25 puanlık aşağı yönlü güncellemeyle yüzde 36,74 seviyesine işaret etmektedir. Gelecek yirmi dört aya ilişkin enflasyon beklentisi ise 3,72 puan azalarak yüzde 20,63 seviyesine gerilemiştir” ifadeleri yer aldı.
"En önemli sorunumuz enflasyon. Yeni Türkiye ekonomi modeli ile üst dengeye kısa sürede ulaşacağız.ABD, İngiltere, İtalya ve Almanya başta olmak üzere dünyada geniş bir heterodoks politika literatürü olduğunu biliyoruz.Bugün,“Modern Para Teorisi”; “Halk Ekonomisi”; “Girişimci Devlet” anlayışı; “Kalkınmacı Merkez Bankacılığı” ve daha birçok yaklaşım, bildiğiniz üzere son derece popüler olan Heterodoks ekonomi yaklaşımlarına bazı örneklerdir.Türkiye birilerinin dayattığı anlayışla hareket etmek zorunda değildir. Türkiye modeli bir örnek olacaktır.Tüm küresel sarsıntılara rağmen ülkemiz birçok alanda olumlu gelişmeler kaydederken, çeşitli çevrelerce ekonomi modelimizin insafsızca ve adeta ideolojik bir saplantıya varırcasına eleştirilmesini şaşkınlıkla karşıladığımızı belirtmek isterim."İnsanımızın taleplerini karşılamaya çalışıyoruz, özellikle KOBİ'lerimizin kredi imkanlarına daha kolay ulaşmasını sağlayacak çalışmalarımız hızlı bir şekilde sürüyor.Ülkemiz için son derece stratejik birçok adımı atmaktaki kararlılığımız, tamamen ülkemizin ve insanımızın spesifik ihtiyaçları doğrultusundadır.Dünyanın, özellikle gelişmekte olan ülkelerin, yeni şeyler duymaya ihtiyacı var. Yeni ekonomi modelini uygulamaya almasaydık, enflasyonla beraber durgunluk ve birçok sorunla yüz yüze kalınacaktı. Bakanlığımız bünyesinde Hazine ve Maliye Akademisi Başkanlığını kuruyoruz."