Karne alan çocuk için ödül ve cezanın ölçüsü ne olmalı?

Gülşah Karaman / PembeNar Özel

Çocukları sevindiren 2019-2020 yaz tatili gelmiş durumda. Özellikle karnesi zayıf olan çocuklar korku ve tereddüt yaşayabiliyor. Bu noktada ailelerin çocuklara yaklaşımı büyük önem taşıyor. Karnesi iyi olan her çocuk da beklenti içerisine girebiliyor. Peki, karnesi kötü olan çocuğa nasıl yaklaşmalıyız/davranmalıyız? Karne alan çocuk için ödül ve cezanın ölçüsü ne olmalı? Karne hediyesi olarak ne gibi hediyelere yer verilmeli? Karne hediyesi olarak ne gibi hediyelere yer verilmeli? Karne tatili nasıl değerlendirilmeli? Tüm bu soruların cevabını Aile Terapisti Volkan Pelenk cevapladı.

Karnesi kötü olan çocuğa nasıl yaklaşmalıyız/davranmalıyız?

Karne yıl boyunca girilen sınavların göstergesidir. Yani çocuğun bilgi ve becerisini tam olarak yansıtmaz. Karnenin istenildiği gibi ya da kötü olması başarısızlık ifadesi değildir. Çocuklar ebeveynleri tarafından desteklenmeye ihtiyaç duyar. Çocuğa karnesi nasıl olursa olsun değerli olduğunu hissettirmek ve onun nelere ihtiyaç duyduğunu anlamak önemlidir. Diğer çocukların okul başarısıyla kıyaslamak değersizlik hissi oluşturacaktır. Kötü bir karneye sahip olmanın her şeyin sonu olmadığını, gelecek yıllarda daha planlı ve iyi bir çalışma ile başarılı olunabileceğini ona ifade edin ve hissettirin

Karne alan çocuk için ödül ve cezanın ölçüsü ne olmalı?

Çocuğun karnesi başarılı ise elbette ki taktir edilmelidir. Nasıl ki özel günlerde hediye alınıyorsa karne ödülü olarak hediye alınması çocuğu motive edecektir. Ancak pahalı ve abartılı ödüllerden kaçınılmalıdır. Ödül hedefi koyarak çalışmasının uygun olmadığı bilinmelidir. Çünkü bu tutum alışkanlık haline gelip ödülün olmadığı ortamlarda başarısını olumsuz etkileyecektir.

Ceza yöntemi uygulamak ise çocuğa bir yararı olmayacaktır. Karne çocuk ile birlikte değerlendirilerek, onun kendini ifade etmesi sağlanarak; başarısızlığın da olabileceği ancak eksik olan derslerin tamamlanması gerektiği ve daha planlı çalışılması gerektiği vurgusu yapılmalıdır. Gelecek yıllara hazırlamak için çoçuğun keyif alabileceği, dinlenebileceği, sosyal işlevselliğini geliştirebileceği faaliyetlerin içinde bulundurmak motivasyonunu arttıracaktır.

Karne hediyesi olarak ne gibi hediyelere yer verilmeli?

Karne hediyesi olarak çocuğa maddi hediyelerden çok ona değerli olduğunu hissettirici manevi söylemler daha etkili olacaktır. Onunla her koşulda gurur duyduğunu ifade etmek, daha başarılı olabilmesi için gerekli bütün desteği vereceklerini belirtmek önemlidir. Sevgi sözcükleri ve kurulan sağlıklı iletişim çocuğun gelişiminde ve başarılı olabilmesinde en önemli hediye olacaktır.

Elbette bununla birlikte çocuğa abartıya kaçmadan çok pahalı olmamak koşuluyla geçen bir yılın mutluluğunu paylaşmak ve tatile çıktığı için motive etmek amacıyla maddi hediyeler verilebilir. Burada dikkat edilmesi gereken, hediyenin karne sonucunda olan bir hedef algısı oluşturmamasıdır.

Karne tatili nasıl değerlendirilmeli ?

Tatil planı yapılırken, çocuğa baskı yapmadan çocuğun görüşleri alınmalıdır. Fikirlerinin değerli olduğunu bilmek çocuklarda, “değerliyim, önemliyim” duygusunu pekiştirir. Bu farkındalık “kendine güven” duygusunu geliştirir.

Birlikte yapılan tatil planında onun önceliklerine ve isteklerine ağırlık vermek daha uygun olacaktır. Yeteneklerini geliştirebildiği sanat veya spor aktivitelerini konusunda desteklenmeli ve teşvik edilmelidir. Unutulmamalıdır ki tatil dönemi, ebeveynin çocuğu ile birlikte keyifli ve doyumlu bir ilişki içinde olabilmesi için de bir fırsat dönemidir.