İsrail yapımı diziler hayli ses getirir oldu. Bunda en büyük neden senaristlerin yaratıcılığı. Kendi toplumuna ve özellikle Ortodoks Yahudiler’e, ülkenin etrafındaki yüksek tansiyona (‘Fauda’ mesela) mesafe koymadan yaklaşmalarının yanı sıra, “Dünyada önemli yerdeyiz, büyük işlerleuğraşıyoruz” (‘Tahran’ dizisi mesela!) mesajı da veriyorlar yeri gelince...
Rahatsız etti
‘Our Boys’, bir Amerikan-İsrail televizyon dizisi. Muhammed Ebu Khdeir’in kaçırılması ve öldürülmesinin hikayesine odaklanıyor. HBO’da yayınlandı. İsrail’i kötü tanıtıyor diye Netanyahu tarafından “Boykot edin, izlemeyin” çağrısı bile yapıldı. Sonra ‘Tahran’ ses getirdi. Görevi İran’daki nükleer reaktörü etkisiz hale getirmek olan MOSAD ajanı Tamar Rabinyan’ın hikayesi... Rejime karşı direniş vs. konulara giriyor aşk soslu. Diziyi Moshe Zander çekti. Aynı isim daha sonra, ‘Fauda’yı çekti. ‘İsrail ile Filistin kardeştir’ mesajını vermeye çalıştı. Yine de bir yerlerde ‘çıkarlar’ yerli yerinde duruyordu.
Laik-antilaik hikayeler
Senaristlerin çokça işledikleri konulardan biri de toplumdaki Ortodoks Yahudiler’le ilgili. Kudüs baş köşede. Biraz da anladığım ‘bu zaten bizim şehir’ havası verilmeye çalışıyor. ‘Shistel’, Kudüs’te yaşayan kurgusal Haredi Yahudi (ultra Ortodoks) ailesini konu alan dizi (Netflix’te yer aldı).
Yine, Amazon Prime’ın aldığı ‘Singim’ (Örülmüş Takke). Kipaya gönderme yapıyor. Kippa veya kipa; Musevi erkeklerin sinagogda veya dua esnasında kullandıkları küçük takkeye verilen isim. Proje, Kudüs’te yaşayan beş erkek ve kadının hikayesini aktarıyor. Tutucu toplumda yaşamın çelişkileri anlatılıyor dizide. Bir başka benzer konuyu işleyen ‘Shababnikim’. Bir komedi yapımı. Dindar Yahudiler’in okudukları bir çeşit din okulu olan Yeşiva’daki dört gencin laik yaşam tarzını keşfetmeleri üzerine çeşitlemeler. 2017 yapımı...
Ve distopya...
Hani nasıl denir işin dibine vuran dizi; ‘Autonomiot’. Amazon’da yer alıyor. Distopik dizi. İsrail iki farklı otonom bölgeye ayrılıyor. Duvar ayırıyor. Tel Aviv, laik tarafın başkenti. Kudüs ise dindar kesimin başkenti. Distopyası bile hani şöyle bir “Abi noluyor?” dedirtiyor.