Arupa’daki en önemli kamu televizyonu kuşkusuz BBC... Şu günlerde en büyük gelir kapısı olan ‘vatandaş vergileri’nin kesilmesi konuşuluyor. Muhafazakâr Johnson hükümeti ‘kararlıyım’ diyor. Bir yanda ‘kamu yararı yayınlar’ öte yanda ‘haksız rekabet’ eleştirileri...
Bilanço ne gösteriyor?
BBC’ye vatandaş yıllık 185 euro para ödüyor. Ödemediğinde, bin 200 euro’ya kadar giden cezalar var. 2019 yılı 5 milyon 870 bin euro gelirin, 4 milyon 410 bin euro’su vergilerden. Buna rağmen açık 62 milyon euro olmuş. Muhafazakâr kesimin eleştirisi ‘ aynı içerik üretimi yapıp, en büyük hukuki ayrıcalığa kamunun isteğine bağlı olmayan bir finansal gelirle sahip olmak’. ‘BBC, içerik pazarı ve program üretimini ,boyutunu azaltırsa, bu pazar yeniden kendini üretir diyorlar. Tersine, İngiliz yapımlarının sonu olur’. Bunu söyleyen İngiltere’nin önemli ekonomistlerinden emekli London Business School İşletme ve Pazarlama Öğretim Üyesi Patrick Barwise... Hani nasıl denir ‘dinazor’ değil! Bu düzenin insanı sonuçta...
Solcuların elinde
Muhafazakârların ağızlarında asıl bakla belki de bu; ‘önyargılı solcuların elindeki kurum’ diye niteliyorlar BBC yönetimini. Tony Hall, son genel müdürü istifa etti. Yönetim kurulunun hükümetin benzeri salvolarına karşı önlem niteliğinde bir ismi getireceği konuşuluyor. Bu arada BBC’ ye dokunmak. 2027 yılına kadar pek mümkün değil. Cameron Hükümeti ile kurum ‘Kraliyet Yasası’ gereği bir anlaşma imzalamış bulunuyor.
Kamu TV ve özerklik
Yazının başında söyledim, bu kamu televizyonlarının en çok tartışılan bölümü gelir gider dengesi. Özel televizyonların reklamlardan, kamu televizyonlarının halktan aldığı parayla yaşaması özetle, eşitsizlik olarak görülüyor. Bir ülkede yaşayan tüm vatandaşlara eşit şekilde yaklaşan programlar yapmak, siyaseten eşit mesafede olmak önemli. Özel televizyonların kıyısından geçemeyeceği yapımlara imza atmak (Örnek BBC Earth kanalı) gibi ayrıcalıklarıyla her daim yaşaması gereken kurumlardır kamu televizyonları. Kurumlar değil onu yönetenler ve o yöneticileri getirenler, başarısızlıkların sorumlusudur.