BBC ve Disney gibi dizi-film arşivi geniş kuruluşlar ‘dijital platform’ kurunca eski defterler açılıyor. Nasıl mı? Her iki kuruluşun geçmişinde yayınlanan ‘ırkçı’ dizilerin olduğu ortaya çıktı. ‘Dumbo’(1941) çizgi filmi. Burada Jim adında bir karga var. Jim Crow çağrışımı yapıyor. İngiliz komedyen Thomas Rice’ın ilkel zenci karakterinin adı. Aynı zamanda ABD’nin büyük bölümünde zencilerin ve beyazların aynı ortamları paylaşmalarını yasaklayan kanunun adı; Jim Crow Kanunları!
Peter Pan masum mu?
Peter Pan(1951) çizgi filminde, kızılderili ve dili anlaşılmayan karakterler... ‘The Lady and The Tramp’(1955) adlı yapımda, siyam kedilerinin Asyalılar’ın İngilizceleri ile alay eder bir şekilde şarkı söylemesi... Bunlar birkaç örnek. Disney’in kurduğu dijital platformda eski filmleri için ‘Orijinal haliyle yayınlanıyor. Modası geçmiş içerik bulunabilir’ gibi uyarıcı bir bilgi yayınlanması düşünülüyor.
30 yıldır yayınlanmıyor
Bir ilginç örnek, ‘Song of The South’(Güneyin Şarkısı) 1946 yapımı. Yaklaşık 30 yıldır Disney listesinde yok. Bu müzikal komedi pamuk tarlalarında çalışan köle Remus amcanın hikayesini anlatıyor. Filmde çocukları ve hayvanlarıyla mutlu mesut yaşadığı gösterilmekte, ‘kölelik’ devre dışı bırakılmaktadır!
BBC bu dizilerini artık sevmiyor!
BBC ve ITV ortak dijital platformu Britbox, hayli zengin bir arşive sahip kuşkusuz. Disney de olduğu gibi bu geniş arşivde bir ‘temizlik’ yapılıyor. ‘Till Death Us Do Part’ (1965- 1975) dizisi. Buradaki Alf Garnett karakteri maço, ırkçı ve ağzı bozuk baba. BBC, projeyi dijital platform dışında bıraktı. Bir başka dizisi BBC’nin ‘Fawlty Towers’.
Komedi yapımının dili saldırgan olarak nitelendirilmiş mesela. ITV’nin ise ‘Love Thy Neighbour’ komedi dizisi de bir İngiliz aileyle aynı mahalleye yeni gelen Hintli ailenin ilişkisini anlatıyor. Buradaki diyaloglar da ‘bugün için ırkçı’ olarak nitelenmiş ve Britbox platformuna konmamış.