Bu yazı, çalışmalarıyla İstanbul kafe kültürüne yön vermiş bir tasarım-mimari firmasının, New York’un en şık yerinde ürünlerinin satılıyor olmasının hikayesidir
Autoban, İstanbul’da yolu House Cafe’lere, Kitchenette’lere düşmüş herkesin tarzına dair fikir sahibi olduğu bir Türk mimari- tasarım firması. Henüz 40’ını bulmamış ama ünleri çoktan yurt dışını aşmış iki üniversite arkadaşının ortak projesi... Sadece ikisinin harıl harıl çalıştıkları günlerden bugün 35 kişinin çalıştığı bir yapıyla, Tünel’deki gösterişli ofislerinde hizmet veriyorlar.
Autoban, sadece iç mimari projeleriyle değil, aynı zamanda mobilyalarıyla da dünyanın belli başlı tasarım etkinliklerinde ödül almış bir firma. Bunları arasında çok önemli iki markanın; Wallpaper ve Edida’nın ödülleri de var. Tasarım dergilerinin takipçileri, resimaltını okumadan dahi Autoban ürünlerini tanıyor.
Autoban mobilyalarının bir kısmının üretimi, bir süre önce yaptıkları anlaşmayla, dünyaca ünlü mobilya firması De La Espada tarafından üstlenilmişti. Tasarım ve mimariyle ilgili yabancı basının ne zamandır baştacı ettiği Autoban’ın De La Espada tarafından keşfi, doğrusu hayli ‘yerinde ve zamanında’ bulunmuştu. Lakin Autoban’ın ne büyük çapta bir iş becerdiğini anlamak için, New York Soho’daki De La Espada mağazasını ve bu ünlü firmanın Autoban’a verdiği ehemmiyeti yerinde görmek gerekirmiş!
Bünyesinde pek çok ünlü tasarımcının ürünlerinin üretim hakkını bulunduran distribütör firma De La Espada, Soho’daki şaşaalı butiğini tamamen Autoban ürünlerine ayırmış. Üstüne üstlük bu mağazanın tüm görsel tasarımını da Autoban’ın yapmasını istiyorlarmış. Böylece firma, Soho’da şık bir mağazada mallarını sergilemekten öte, bir ‘Autoban dünyası’ yaratacakmış. De La Espada ayrıca üretim kalitesini de bir üst seviyeye taşıdığı Autoban ürünlerinin pazarlamasını sadece şurada burada değil, tam 60 ülkede yapmaktaymış!
Katlanıp bükülen evler
Çevremdeki herkes harıl harıl ev sahibi olabilmenin yollarını araştırıyor. Hep aynı kısırdöngü: 1. Şehrin ana arterlerinde yaşamayı tercih edenler, bu civarlardaki dairelerin pahalılığından ve eskiliğinden şikayetçi. 2. Temiz, asgari konfor düşünülerek yapılmış yeni konutlar hem merkeze uzak, hem de aynı tornadan çıkmışçasına kimliksiz olabiliyor.
Sosyal beklentisi yüksek, ekonomik gücü orta-iyi bu kesim için geliştirilmiş, taze bir emlak projesini Timur Gayrimenkul-Erden Timur’dan dinledim. Emlakla ilgili dağarcığımıza son eklenen bu kavramın adı ‘foldhome’ yani katlanan ev. Çoğu sitede sunulmakta olan ortak kullanım alanlarının çeşitlendirildiği, bir de kullanıma göre ücretlendirildiği bir sistem. Böylece site sakinini kullanmadığı bir servisin parasını ödemekten koruyor. Küçük bir eviniz var, kalabalık bir davet vereceksiniz; özel misafir odasını kiralıyorsunuz. Yaşadığınız yerde ayrı bir çalışma odası lüksünüz yok; business room’a geçiyorsunuz gibi... Tam 25 farklı ortak alan fikri geliştirmişler. Böylece dilediğiniz zaman genleşip daralan bir konuttan bahsediyor oluyorsunuz. Bu 25 alan kapsamında yapay kayak pisti, ses yalıtımlı enstrüman-müzik odası gibi hayli yaratıcı fikirlere de yer verilmiş! Tabii hin gazeteciler olarak komşuluk ilişkilerinin medeniyeti adına, bu envai çeşit ortak kullanım seçeneğinin sıkıntı yaratabileceğini de tartışmadık değil! Bir de bu servisin fiyatı da çok konuşuldu. Gazeteci ataklarına karşı hazırlıklı olan Erden Timur, her bir ortak alan için 5-15 lira saatlik kullanım ücreti saptandığını söyledi...
Nef Flats’in mimarları
Nef Flats, House Cafe ve Kitchenette zincirleri, Vakko mağazaları gibi iç mimari projelerinden tanıdığımız Autoban’ın ilk dış mimari projesi. Autobancılar yapıyı tasarlarken modülerliği ön plana çıkaran konteynırlardan esinlendiklerini söylüyorlar. Yeşil alan ihtiyacınıysa bahsettiğim ortak alanlarla birleşen kat bahçeleri yaratarak çözmüşler. Koca koca beton blokların arasında yer alan Nef projesiyle ilgili mimarlar en çok peyzaj düzenlemelerini ve ahşap gibi sıcak malzemelerin kullanımını vurguluyor.