ANORMAL KANAMALARI CİDDİYE ALIN!

Endometrium kanseri, endometrium olarak isimlendirilen rahim iç zarının kanseridir. Rahim; alt kısımda vajinaya uzanan rahim ağzı ve üst kısımda gövde olarak adlandırılan iki kısımdan oluşur. Gövdenin de iki kısmı vardır. İç kısmına endometrium denir. Bir kadının adet döngüsünde endometriumda değişiklikler olur. Bu döngü kadın hayatında menapoza kadar devam eder. Hemen hemen tüm endometrium kanserleri endometriumun salgı yapan hücrelerinden oluşur ki bu kanser türüne endometrium adenokarsinomu denir. Diğer kanser türleri daha nadir görülür.

Risk faktörleri neler?

Endometrium kanserine neyin sebep olduğunu tam olarak bilemiyoruz ancak bu hastalıkla ilişkili bazı risk faktörleri var. Birçok endometrium kanseri hormon bağımlıdır. Bir kadındaki hormon düzensizliği endometrium kanserine sebep olabilir. Yumurtalıklar tarafından salgılanan ve adeti düzenleyen östrojen ve progesteron adlı hormonlar bulunur. Bunların düzenli salınımı her ay devam eder. Endometrium kanserinde bilinen risk faktörleri; erken yaşta başlayan adet, gecikmiş menopoz, kısırlık ve obezite gibi östrojen miktarını artıran durumlardır.

Toplam adet sayısı: Erken başlayan ve geç yaşa kadar devam eden adet görmek, kısırlık ve doğum yapmamış olmak Obezite: Obezite, östrojen miktarını artırarak endometrium kanseri riskini yükseltir.

Östrojen tedavisi: Menopozdaki kadınlarda şikayetlerin tedavisi için progesteron kullanılabilir ancak bu durum meme kanseri riskini artırır. Tedaviye doktorla tartışılarak karar verilmeli. Yıllık kontroller önemsenmeli. Anormal kanama gibi durumlarda hekime başvurulmalı.

Yumurtalık hastalıkları: Bu sorunlar, östrojen miktarını artırarak olumsuz etki gösterebilir.

Aile öyküsü: Küçük bir grup endometrium kanseri vakası genetik geçiş gösterir. Aile üyelerinde bağırsak ve endometrium kanseri hikayesi olan kadınların genetik yatkınlık açısından değerlendirilmesi gerekir. Genetik incelemeler riski gösterebilir. Bu kadınlarda endometrium örneklemesiyle tarama yapılmalı.

Normal jinekolojik muayeneyle tanı konması zordur ve faydalı bir tarama testi yoktur. Birçok kadın belirtileri olunca tanı alır. Kişilerin kendilerini takip etmesi ve anormal durumlarda doktorlarına başvurması gerekir. Bu şekilde erken evrede tespit edilebilir. Bazı durumlarda kanser herhangi bir belirtiye sebep olmadan ilerleyebilir. Rutin pelvik muayenede smear alınarak, serviks kanseri erken evrelerde saptanabilir ancak endometrium kanserinin taranmasında çoğu zaman faydalı değildir.

Tedavi seçenekleri ve yan etkileri

Endometrium kanseri tanısı konulduktan sonra 4 tedavi seçeneği ortaya çıkar: Cerrahi, radyoterapi, hormonal tedavi ve kemoterapi. Cerrahi, birçok endometrium kanserinde ana tedavi yöntemidir. Tedavi seçimi kanserin evresine göre değişir.

1-Cerrahi tedavi: Temel cerrahi yaklaşım; serviks, uterus, yumurta ve tüplerin çıkarılmasını içeren yöntemdir. Endometrium kanserinin 1A ve 1B dışındaki evrelerinde lenf nodu örneklemesi yapılır ve lenf nodlarında kanser hücreleri araştırılır. Bu örnekleme laparoskopik olarak da yapılabilir.

Yan etkiler: Tüm cerrahi yöntemler, hastanın bir daha çocuk sahibi olmasını engeller. Cerrahi tedavinin diğer yan etkileri kanama, yara yeri enfeksiyonu, idrar yolları ve bağırsak yaralanmasıdır.

2-Radyoterapi: Yüksek enerjili ışınlar sayesinde kanserli hücreler öldürülür. Vücut dışında ya da tümor dokusunun hemen yanında da uygulanabilir (barakiterapi).
Yan etkiler: Vücut dışı radyoterapinin başlıca komplikasyonları; deride renk değişiklikleri, ishal, idrar yolu problemleri, vajinada daralma ve cinsel ilişki sırasında ağrı, erken menopoz, pelvik kemiklerde zayıflamadır.

3- Kemoterapi: Kanser hücrelerini öldürmek için ilaçlar kullanılır. Bunlar, kan dolaşımına girdiklerinde tüm vücudu etkiler, kanser hücrelerini öldürmelerinin yanında normal vücut hücrelerine de zarar verebilirler.

Yan etkiler: Kullanılan ilacın tipine göre değişmekle birlikte bulantı, kusma, saç dökülmesi, enfeksiyonlara yatkınlık, kolay yorulma vardır. Birçok yan etki tedavi sonrası geçer.

4-Hormonal tedavi: Progesteron benzeri ilaçlar kullanılır. Bu hastaların tedavisinde uygulanan yumurtalıkların alınması tedavisi veya radyoterapi sonrası yumurtalıkların baskılanması östrojen miktarını ve kanser hücrelerinin büyümesini azaltır.

Rahim kanseri belirtileri

Anormal kanama ve lekelenme: Özellikle menopoz dönemindeki kanamalara dikkatle yaklaşılmalı. Her 10 endometrium kanserli kadından 9’unun değişik tiplerde anormal kanamaları olur.

Kilo kaybı

Pelvik ağrı

Kitle

Hekim kanserden şüphelendiyse

Eğer bir kadında semptomlar oluşursa doktora başvurmalı. Hekim; risk faktörleri, şikayetleri ve aile hikayesini alır, jinekolojik muayene yapar.

Kanserdenşüphelenildiğinde, altta yatan problemin endometrial kanser mi yoksa endometrial hiperplazi mi olduğunun anlaşılması için dokudan örnek alınmalı ve mikroskop altında incelenmeli.

Endometrial biyopsi: Biyopsi doktorun ofisinde alınabilir.

Histeroskopi: Bu yöntem, rahim içerisine bakma olanağı verir. Doktor ince bir teleskopla rahim içerisine girer ve bölgeyi tuzlu suyla doldurarak anormal kanamaya neyin yol açtığını anlamaya calışır.