Kadınların büyük çoğunluğunda idrar kaçırma sorunu vardır. Doğum yapan kadınlarda daha sık görülen bu durum, en çok çalışan kadınları etkiler. Bu şikâyetle doktora gittiğinizde bazı testlerden sonra çarenin ilaçta mı, fizik tedavide mi, yoksa ameliyatta mı olduğu saptanır
Geçen gün Jinekolog Prof. Dr. Ergin Bengisu ile çalışan kadınların problemlerinden konuştuk. Ergin Hoca, “İşyerlerinde idrar kaçırma çalışan kadınların büyük problemi” dedi. Ben de konuyu bizim için anlatmasını rica ettim. İşte Ergin Hoca’nın bu konuda anlattıkları ve önerileri:
İşyerinizde veya hayatınızda idrar kaçırma probleminiz var ise bazı öneriler sizi rahatlatabilir. Tabii bu probleminizi jinekoloğunuzla görüşmeniz en doğru yol, o size çok yardımcı olabilir.
İyi kaliteli özel emici ped kullanın. Emici nitelikteki inkontinans pedleri âdet dönemlerinde kullandığınız pedlerden farklıdır. Bunlar çocuk bezleri gibi bir toz içerir. Bu da idrarı jele dönüştürerek daha fazla sıvı tutmasını sağlar.
Kafeini azaltın. Bir toplantıda otururken iki ya da üç büyük fincan çay veya kahve içtiğinizde mesaneniz dolacaktır. Ayağa kalktığınızda ise sızıntı olabilir. Kahvedeki kafein bir idrar söktürücü olduğundan kaza ihtimalini artıracaktır.
Koyu renk pantolon giyin. Bunlar küçük lekeler dahil birçok problemi de gizler.
Kegel egzersizleri. Toplantılarda bile mesane civarı kasları geliştiren Kegel egzersizleri yapabilirsiniz, kimse fark etmez. Mesaneyi kontrol eden leğen kaslarını ve bu kasları doğru anda kasmayı öğrenebilirsiniz. Örneğin gülerken idrar kaçırıyorsanız o anda kaslarınızı kasın. Kegel egzersizinde idrar akımını durdurmak için kullandığınız kasları kasarsınız. Kasmayı üç saniye sürdürün sonra gevşetin. Bunu 8-10 kez tekrarlayın. Haftada en az üç defa bu egzersizi yapın. Bu tip egzersizler için size jinekoloğunuz yol gösterebilir.
Mesane eğitimi. Bu eğitimde başlangıçta iki saatte bir tuvalete gitmeyi planlayın. Tuvalet molaları arasındaki süreyi yavaş yavaş artırın. Amaç, mesaneyi üç dört saatte bir tuvalete gidecek şekilde eğitmektir. Bu da tuvalet alışkanlığınıza mesanenizin değil, saatin hükmetmesini sağlayacaktır.
Peser kullanın. Çıkarılabilen bu araç doğumdan sonra idrar inkontinansını önlemek için pelvik organların desteklenmesine yardımcı olur. Kadınlar genellikle yıllarca başarıyla peser kullanabilir.
Derin nefes alın. Sıkıştığınızda derin nefes alma gibi gevşeme egzersizleri inkontinansta yardımcı olabilir. Sıkışma hissi geçtikten sonra beş dakika bekleyin ve artık ihtiyaç hissetmeseniz de tuvalete gidin. Bu bekleme zamanını yavaş yavaş artırın.
Sıkı durun. Gülerken ya da öksürürken leğen (pelvis) kaslarınızı kasmayı unutmayın. Bu idrar kaçırmayı önlemenize yardımcı olabilir.
Bazı yiyeceklerden uzak durun. Yedikleriniz ve içtikleriniz, aldığınız ilaçlar idrar kaçırma üzerine etkili olabilir bunlara da dikkat edin, sizi sık idrara gönderen yiyeceklerden uzak durun.
Ancak bu konuda kendinizi yalnız hissetmeyin, çünkü kadınların üçte birinde bu sorun vardır. İdrar kaçırma sorunu doğum yapan kadınlarda daha da artmaktadır. Belki size biraz abartılı gelebilir ama normal doğum yapanlarda bu risk doğurmamışlara göre üç misli artmaktadır. Özellikle gebelikte idrar kaçırma problemleri çok belirgin olanlarda doğumdan sonra da bu şikâyetlerin devam etme olasılığı vardır.
Menopoz sonrası dönemde kadınların idrar şikâyetleri artmaya başlar ancak bu daha ziyade sık idrara gitme, idrar hissi geldiği zaman tuvalete yetişememe korkusu şeklindedir. Bunun en önemli nedeni östrojen hormonu eksikliğidir. Bu hormonun eksikliğinde mesane mukozası (mesanenin içini örten ince tabaka) incelmekte ve mesane adalesi idrar yapma hissine karşı daha hassaslaşmaktadır.
Bu dönemde kadınların ağrı kesici gibi ilaçları daha sık kullanmaya başlamaları ve bu ilaçların idrardaki atıkları mesaneyi daha da hassas hale getirir. Bir de buna kadınların sık idrara çıkma kaygısı ile aldıkları sıvı miktarını da azaltmaları eklenirse bu ilaç atıklarının mesane üzerindeki etkileri katlanmakta ve şikâyetler daha da artmaktadır.
Aklınızda bulunsun
Postmenopozal dönemde çok idrara çıkacağım kaygısı ile içtiğiniz suyu kısıtlamayın. Şikâyetleriniz için jinekoloğunuza başvurun. Size zayıf etkili östojen hormonu içeren bir fitil vererek sorunu büyük ölçüde çözümleyecektir.
Bütün bu önerilerimize rağmen şikayetleriniz devam ediyorsa ürojinekoloji (idrar kaçırma şikâyetleri ile ilgilenen jinekolog) uzmanına başvurunuz. Size yapılacak bazı testlerden sonra çarenin ameliyat mı, fizik tedavi mi veya ilaç tedavisi mi olduğu kararı verilecektir.
Şunu da unutmayın ki idrar kaçırma şikâyeti olan kadınların yüzde 50’si ürojinekoloji uzmanlarınca verilecek olan fizik tedavi sonrasında şifa bulurken, yaklaşık diğer yüzde 50’sinde cerrahi müdahele gerekecektir.