Son günlerde grip gibi hastalık salgınlarıyla ilgili haberlere sık rastlıyoruz. Uzmanlar, hastalıklardan korunmak için bağışıklık sisteminin en önemli destekçisi D vitamini alımını öneriyor
Vücudun ihtiyaç duyduğu mineraller kalsiyum ve fosfor emilimi için D vitamini temel öneme sahip. Noksanlığında kemik ve kas güçsüzlüğüne neden olduğu uzun zamandır biliniyor. Ayrıca D vitamini, solunum yolu hücrelerinden sentezlenen koruyucu bazı maddelerin üretimini artırıyor, akciğer ve solunum organlarını enfeksiyonlara karşı korumaya yardımcı oluyor. D vitamini eksikliğinde enfeksiyonlara karşı bağışıklık azalıyor ve hastalık gelişimi hızlanıyor.
Kalp dostu çıktı
Vücuttaki D vitamini azlığı, hormon düzeylerini değiştirerek insülin direncini artırmak suretiyle diyabet riskini de yükseltiyor. D vitamini düzeyleriyle vücudun yağ miktarı arasında ters bir ilişki olduğu biliniyor. Vücuttaki önemli rolü nedeniyle araştırmacılar, yetersiz D vitamini alımının kanserden depresyona kadar birçok hastalıkla ilişkili olduğunu tahmin ediyor.
Son yıllardaki araştırma sonuçlarıysa D vitamininin şimdiye dek pek bilinmeyen bir özelliğini ortaya koydu. D vitamini eksikliğinin kalp hastalığı riskiyle bağlantılı olabileceği düşünülüyor. Araştırmalar, D vitamininin kalbin pompalama gücünü ve kalp hücresinin yapısını pozitif yönde etkilediğini gösterdi. Bu bakımdan D vitamini kalp hastalıklarından korunmada önleyici olarak dikkat çekmeye başladı.
Güneş, sağlık dostu
Araştırmacılar, D vitamini noksanlığını kişilerin kapalı mekanlarda daha çok zaman geçirmelerine ve güneşten fazla korunmalarına bağlıyor. Öyle ki, koruma faktörü 15 olan bir güneş kremi, deriden D vitamini sentezinin yüzde 99’unu bloke ediyor. Ayrıca yaşlanma ve fazla kilolar da D vitamini sentezini azaltıyor.
Hem bir hormon hem de vitamin olan D vitamini gereksiniminin büyük bölümü cildin güneş ışığına maruz kalmasıyla karşılanıyor. Sabah 10.00-15.00 saatleri arasında 10 dakika kadar güneşte kalınması yeterli olacaktır. Bu saatlerdeki 10 dakikalık güneşlenmeyle ‘3000 IU’(uluslararası ünite) D vitamini sağlanır.
Besinlerle D vitamini desteği
1 su bardağı süt: 100 IU
1 dilim pişmiş somon: 360 IU
1 yumurta: 20 IU
100 gram pişmiş dana ciğeri: 15 IU
Ne kadar ihtiyacınız var?
Vücuttaki D vitamini düzeylerinin yeterli seviyede olup olmadığını öğrenmek basit bir kan testiyle mümkün. Vitamin D düzeyleri, D vitamininin (25(OH)D) adı verilen özel bir formunu belirleyen kan testiyle ölçülür. Kış aylarında kandaki vitamin düzeyleri daha düşük kabul edilir. Kan düzeylerinin yaz aylarında 20 ng./dL.’nin, kış aylarındaysa 10 ng./dL.’nin altında olduğu zaman D vitamini eksikliği var denebilir.
D vitamini için önerilen günlük alım miktarı 25 yaşın üzerindekiler için, 200 IU. Yaşı 50-70 arasında olanların günde 400 IU’ye kadar çıkmaları öneriliyor. Bu miktarları multivitamin tabletleriyle alabilirsiniz. Ancak pek çok araştırmacı tabletlerdeki miktarların aslında gerekenden düşük olduğunu ve özellikle kışın 1.000 - 2.000 IU arasında D vitamini alınması gerektiğini belirtiyor. D vitamini yağda çözünebildiğinden fazlası vücutta depolanarak zehirlenmeye neden olabilir. D vitamini takviyesinin doktora danışılarak yapılması ve önerilen dozların aşılmaması tavsiye edilir.