Dr. Hasan İnsel

Dr. Hasan İnsel

hinsel@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Sigarasız sağlık


Önümüzdeki pazar, 19 Temmuz’da sigara içme yasağı başlıyor... Belki de bu uygulamayı fırsat bilip sigarayı bırakmaya ne dersiniz?


Bu pazar yani 19  Temmuz’da, sigara içmek cidden elle tutulur ölçüde yasaklanacak. Uygulamayla ilgili pek çok belirsizlik varmış daha, ama öyle veya böyle sigara içenler için hayat pek de kolay olmayacak anlaşılan. Belki de bu fırsattan yararlanıp sigarayı bırakabilirsiniz, ne dersiniz?
Acaba siz de kendinizi sigarayı, daha doğrusu tütün ürünlerini bırakmış biri gibi görebilir misiniz? Hani o gelecekteki sigara içmediğiniz ve sağlığınızı geri kazanmış halinizi gözünün önünde canlandırabilir misiniz? Ne güzel değil mi, her geçen gün sağlık yavaş yavaş geri geliyor. İş ki vücudumuza ve gelecekteki sağlığımıza bu katkıyı yapabilmeyi isteyelim.
Sigara içenler tabii bu tip yasaklara kızıyor ve “Kimsenin hürriyetimizi kısıtlamaya hakkı yok, zararı bana, içersem içerim” diyor. İş kesinlikle öyle değil. Bundan önceki yazılarımda da  bahsetmiştim, bazı bilgileri tekrarlamakta yarar var. 

Sigara içenler ve pasif içiciler
Sigara içmek denince, bir sigarayı bizzat içenler, bir de sigara içmeyip de dumanını soluyan pasif içiciler var. Pasif sigara içmek demek, sigara içmeyen bir kişinin, başkasının sigara dumanını içine çekmesi demektir. Bu dumanı solumak da iki şekilde oluyor; ya sigara, puro veya pipo tütünü gibi maddelerin yanan kısmından çıkan dumanın solunması veya bunları içen birinin ağzından çıkan dumanın solunması.
Sigara içenler arsenik, amonyak, formaldehid, siyanür, nikotin, zift, karbonmonoksid, metan gibi maddeleri ve diğer bazı zararlı ve kanser yapıcı maddeleri içlerine çekmekte. Araştırmalar, pasif sigara içenlerin, yani kendileri içmedikleri halde sigara içilen ortamda bulunanların yukarıda sıraladığım tüm bu zararlı maddeleri soluduklarını göstermiştir. Sigaranın zararlı dumanının büyük bir bölümü yanan kısımdan havaya karışmakta, küçük bir bölümü ise içilen kişi tarafından solunmaktadır.

Zarar anne karnında başlıyor
Bugün anne veya babadan biri sigara içiyorsa, o evde doğan ve yetişen bir çocuk beş yaşına geldiğinde 100 paket kadar sigara içmiş oluyor. Bu demek ki evde sigara içiyorsanız, küçücük çocuğunuz da bundan nasibini alıyor. Zararlar daha anne karnında başlıyor.
Devamlı ikincil sigara dumanına maruz kalan anneler, bu dumanı solumayanlara oranla daha fazla düşük tehdidi altındalar. İkincil sigara dumanına maruz kalan, yani pasif sigara içen annelerin sütlerinden bebeklerine zararlı maddeler geçmektedir.
Unutmayın, sigara içmek bir tercih, ama sigara içmemek de bir hak, sigara içmeyenlerin sağlığını korumaya çalışmak ise en haklı hak.


Başarabİlİrsİnİz

Hani “zaten tam keyif aldığım yerlerde içemeyecekmişim, bari kurtulayım şundan” diyorsunuzdur belki. Unutmayın bu kötü alışkanlıktan vazgeçebilen tiryakilerin sayısı, sigara içenlerden az değil. Siz de bunu başarabilirsiniz. 

- Sigara veya tütün ürünlerini bırakmadan önce kül tablalarını, çakmakları ortadan kaldırın, evinizde kimsenin sigara içmesine izin vermeyin.
- Günlük yaşamınızda bazı değişiklikler yapmayı planlayın. Örneğin yemekten sonra sigara içiyorsanız bunun yerine yürüyüşe çıkın. 
- Profesyonel yardım almanız işinizi çok kolaylaştıracaktır. Doktorunuza muhakkak danışın, sigara bırakmak için çeşitli yardımcı maddeler, ilaçlar var; bunları bilinçli olarak kullanmanız sigarayı bırakma şansınızı iki kat artırmaktadır. Eğer doktorunuz nikotin ihtiyacınızı yerine koymak için size yardımcı ürünler önerdiyse bunları önerildiği miktarda ve sürede kullanın. Sigarayı bırakıp bunlarla yaşamaya veya hem sigara içip hem de bunları kullanmaya başlamayın. Sigara bırakma konusunda, hipnoz veya tamamlayıcı tıbbın kullandığı çeşitli metodlar da kişisine göre yarar sağlayabilmekte.
- Bir tane içmekten bir şey olmaz demeyin. Sigarayı bırakıp puro ya da pipo ile kendinizi kandırmayın. Vücudunuza tütünün tadını ve hissini unutturun, arada bir içerek bunu devamlı hatırlatmayın.
- Sigaradan uzak durmak için bazı alışkanlıklarınızı değiştirmenizde yarar var. Mesela birçok kişi sigara ve kahve keyfini birleştirmiştir. Oysa böyle zamanlarda sigarayı aklınıza bile getirmemelisiniz. Canınız sigara çektiğinde şekersiz sakız çiğnemek gibi başka alışkanlıklar edinin.

Kilo almamak için profesyonel destek
Sigarayı bırakmayla birlikte tat ve koku alma duyusu iyileştiği için yemekten aldığınız keyif de artacaktır. Ayrıca, sigarayı bırakınca özellikle psikolojik bağımlılığı olanlarda fazla yemeye eğilim görülebilmekte, yüksek kalorili besin alımı artmaktadır.
Sigarayı bıraktıktan sonra ilk günlerde sigara içme isteğinden kurtulmak için aşırı yeme eğilimini önlemek amacıyla fiziksel açlıkla, duyguların neden olduğu açlık arasındaki fark gibi durumlarla ilgili profesyonel destek almak çok faydalıdır. Sigara bırakırken kilo almamak konusunda diyetisyeniniz de size çok yardımcı olacaktır.