Mide yanmasının rahatsız edici bir sorun olduğunu, çeken bilir diyelim ve midemizi nelerin ‘yaktığını’ birlikte inceleyelim
Mide yanması, yemek borusuyla mideyi ayıran halka biçimindeki kasın görevini yeterince yapamamasının sonucudur. Bu kas, yediklerimizin mideye geçmesinden sonra kapanan bir vana gibi çalışır. Böylece yiyecekler midede kalır ve yukarı çıkamaz. Şayet bu kas zayıf ya da gevşekse gıdalar ve mide özsuları yemek borusundan yukarı doğru geçerek ağzınızda son yediğiniz besini anımsatan asit tadı bırakır. Ayrıca göğüs kemiğinizin ardında bir yanma hissine de neden olabilir.
Asit reflüsü veya reflü, mide yanmasının tıptaki adıdır. Reflü geriye doğru akmak demektir. Herkes hayatında en az bir ya da birkaç defa bu şikayeti yaşamıştır dersek abartmış olmayız. Hatta yapılan araştırmalar beş kişiden birinin haftada en az bir kez mide yanması yaşadığını gösteriyor.
Gece yemekleri sakıncalı
Gelelim mide yanmasının en sık rastlanan tetikçilerine... Bunlar kişiden kişiye değişir ama yağlı yiyecekler, büyük porsiyonlar ve gece geç vakit yenen yemekler ilk sıralarda. Dolu bir mide gerilince yukarıda sözünü ettiğimiz büzücü kas üzerindeki basınç artıyor, kas gevşiyor ve midedeki asit yanlış yöne doğru kaçıyor. Yağlı gıdalardan uzak durmanız gerektiğini rahatlıkla söyleyebiliriz. Bunların hem sindirimleri güç hem de mide özsularının asitliğini artırarak sindirim sistemini tahriş ediyorlar. Yemek borusu alt ucu kasının da tembelleşmesine neden oluyor.
Egzersiz tetikleyebilir
Hep “Egzersiz yapın” diyoruz ama vücudu eğip büken, karın içindeki basıncı artıran egzersizler mide yanmasını tetikler. Karın içi basıncını artıran her türlü hareketten uzak durun. Yemekten en az iki saat sonra egzersize başlayın. Egzersizden önce ve egzersiz sırasında az miktarda su için. Şekerli ve gazlı içecekler mide yanmasını alevlendirebilir. Tabii kilonuz arttıkça karın içi basıncının da arttığını unutmayın.
Neyi, ne kadar, ne zaman yediğinizi ve bunlarla mide yanmasının ilişkilerini kaydedeceğiniz bir günlük tutmanız olayın sorumlularını saptamanızda yardımcı olacaktır. Mide yanmasının altında başka sorunlar yatabilir veya bu yanma zamanla başka sorunlara yol açabilir. Bu nedenle mide yanmanız seyrek de olsa, bu durumu doktorunuza muhakkak anlatmalısınız.
Zararlı gıdalar
Alkol, özellikle kırmızı şarap,karabiber, sarımsak, çiğ soğan ve baharatlar, turunçgiller (portakal ve portakal suyu gibi), kahve ve kafeinli içecekler, çay, nane, domates.
NE YAPMALI?
Büyük öğünler yerine 5-6 küçük öğün yiyin. Yatmadan önce yemeyin. Yatmadan veya uzanmadan önce midenize besinlerin sindirimi için iki saat zaman verin. Yatmak hem sindirimi güçleştirir hem de mide yanmasını kolaylaştırır. Birçok ilaç mide yanmasını tetikleyebilir ya da kötüleştirebilir. Romatizma, yüksek tansiyon, astım, uyku, Parkinson ve osteoporoz ilaçlarıyla yatıştırıcılar, antidepresanlar mide yanmasına neden olabilir. Durumu doktorunuza danışın.