Günümüzün hızlı tempolu dünyasında iş yaşamı ve özel yaşam dengesi pek de kolay olamıyor anlaşılan. İşinde evinden daha fazla zaman geçirenler, özel yaşamlarını ihmal ediyor, bu da tabii çözülmesi zor problemlere yol açıyor. Öncelikle çocuklara yeterli vakit ayıramama, eşlerin birlikte zaman geçirmelerinin azalması gibi sorunlar ön plana çıkıyor ve gün geçtikçe bunlara başka sorunlar ilave oluyor. Özel yaşamdaki bu sorunlar da bir kısır döngü gibi kişinin işe konsantre olmasını güçleştiriyor. Bu durum ise işte aksamalara yol açabildiğinden, düzeltmek için işe daha da fazla zaman ayırmak gerekebiliyor. Sonuçta aradaki dengenin bozulması, hem özel yaşamı, hem de iş yaşamını artan bir şekilde olumsuz etkiler hale gelebiliyor.
Aslında iş yaşamı - özel yaşam dengesi kontrol altına almayı deneyebilirsiniz. Bunun için öncelikle iş yaşamının günümüzde büyük bir değişikliğe uğradığını kabul etmek gerekir. Sonra da işinizle olan ilişkinizi değerlendirmeniz ve sonra daha sağlıklı bir denge için bazı spesifik stratejiler uygulamanız yararlı olabilir.
İş yaşamı nasıl değişti?
Bir zamanlar iş denince pazartesinden cumaya kadar günde sekiz saatlik çalışma süresi akla gelirdi (bazı şanslı insanlar için hâlâ öyle). İş ve ev saatleri arasındaki sınırlar oldukça belirgindi. Ama bugün dünya değişirken bu sınırlar da birçok kişi için anlamını yitirdi. Global ekonomi, saat farkı tanımayan uluslararası ilişkiler, iletişim teknolojisindeki ilerlemeler, eşlerin her ikisinin de sorumluluk gerektiren işlerde çalışması ve rekabet nedeniyle fazla mesai yapılması mecburiyeti çalışma düzenini allak bullak etti.
İş-ev dengesi nasıl kurulur?
Çoğu insan için kariyer ve özel yaşamın taleplerini dengelemeye çalışmak, sürekli bir çabayı gerektirir. Bir tarafta daha çok çalışma diğer tarafta aileye karşı yükümlülükler arasında denge kurmak kimi zaman güç olabilir. Buradaki hedef, sizin için en önemli olan aktivitelere öncelik tanımak olmalıdır.
Dengeleri bulabilmek için bazı ipuçları:
Günlük tutun: Bir haftada yaptığınız her şeyi kaydedin. İşle ilgili olan ve olmayan bütün aktiviteleri bu günlüğe not edin. Zevk almadığınız veya zaman ayıramadığınız aktiviteleri eleyin veya başkasına devredin.
Hayır demeyi öğrenin: İş yerinde ekstra projeler üstlenmeniz istendiğinde ya da çocuğunuzun sınıf öğretmeni okul aile birliğinde görev almanızı önerdiğinde bunları nazik bir şekilde geri çevirebilirsiniz.
Sağlığınızı ve ailenizi düşünün: Fazla çalışma sağlığınızı etkiliyorsa ya da kritik ailevi yükümlülüklerinizi yerine getiremiyorsanız iş hayatınızı gözden geçirin.
Eve mümkünse iş getirmeyin: Birçok insan şimdi bulunduğu her yerden çalışma yeteneğine sahip evinden, arabasından ve hattâ tatilden. Günümüzün global iş yapma zihniyeti ve her yerde her zaman herkesle bağlantı kurabilmeyi sağlayan iletişim teknolojisi iş ve ev arasındaki sınırları ortadan kaldırmış görünmekte, ne var ki siz bu sınırı tekrar çizebilirsiniz. Örneğin ailenizle birlikte iken cep telefonunuzu kapatın veya dizüstü bilgisayarınızı ortadan kaldırın. Gerektiğinde - mümkünse-işveren veya iş arkadaşlarınızla bu durumu konuşun, birlikte çözüm arayın.
Zamanınızı yönetin: Yapmanız gerekenleri siz yapın, sizin yapmanız gerekmeyen işlerde yardımcı kullanmayı deneyin.
Ruhunuzu besleyin: Her gün yürüyüş, hobi veya müzik dinlemek için kendinize belirli bir vakit ayırın. Zorlu bir iş gününden sonra kitap okuyarak, yoga yaparak, yüzerek rahatlayın.
Dostlarınıza vakit ayırın: Stresli ve zorluklarla karşılaştığınız zamanlarda konuşabileceğiniz güvenilir arkadaşlarınız olsun. Haftanın bir veya birkaç gecesini eşiniz, aileniz veya dostlarınızla birlikte yapacağınız aktivitelere ayırın.
Profesyonel yardım alın: Zaman zaman herkesin psikolojik desteği ihtiyacı olabilir. Kaotik bir durumla başa çıkamıyorsanız bedensel ve ruhsal sinyaller artmadan bir doktor veya psikologla konuşun. İş-özel yaşam dengesini kurmanın bir kereye mahsus olmadığını, bunun bir süreç olduğunu unutmayın. Aile yaşamınızda, iş yaşamınızda ve ilgi alanlarınızda değişiklikler bu dengeyi de değiştirecektir. Buna göre önceliklerinizi ve sınırlarınızı belirleyin. Yapabilecekleriniz ve yapamayacaklarınız konusunda kararlı olun. Yaşamınızı yalnızca siz kendiniz dengeye sokabilirsiniz ama sınırlar sizi zorladığında profesyonel yardım almaktan da çekinmeyin.