iLAÇ ETKiLEŞiMi

Bazen aynı anda alınan ilaçlar, birbirlerini olumsuz etkiler. ‘İlaç etkileşimi’ denen bu durumda bir ilaç diğer ilacın etkisini artırabilir veya emilim, metabolizma ve atım hızını değiştirebilir, etkisini azaltabilir
Herhangi bir ilaç alırken bu ilaca başka bir ilaç ilave edilecekse, bunu mutlaka doktorunuz yapmalı veya eczacınıza danışmalısınız. Bazen aynı anda alınan iki ilaç, benzer etkiler oluşturur ve tedavi edici etki iki katına çıkar. Aynı etkin maddeye sahip iki ilacı bilmeden aynı anda kullanabilirsiniz. İsimleri farklı olup içlerinde aynı madde olan birçok ilaç var. Daha da sıklıkla, benzer ancak tamamen aynı olmayan iki ilaç beraber alınır. Doktorlar bu yönteme etkiyi artırmak için başvururlar. Örneğin doktorlar kontrolü güç kan basıncı yüksekliğinde iki tane yüksek tansiyon ilacı birden yazarlar.
Kanseri tedavi ederken de daha güçlü etki elde etmek için birden fazla ilaç uygularlar. Bu arada en büyük tehlike, farklı doktorların benzer ilaçları bilmeden reçetelemelerinde görülür. Hastalar sıklıkla “Ayıp olmasın” diye başka bir doktora gittiklerini gizlerler ve iki doktorun yazdığı aynı etkili ilacı, “Nasıl olsa farklıdır” diye kullanırlar. Bazen de bilmeden karşıt etki gösteren iki ilaç aynı anda kullanılır, bu durumda ilaçların etkileri çarpışır. Örneğin ağrı kesici olarak alınan bazı antienflamatuar ilaçlar vücudun tuz ve sıvı tutmasına neden olur, idrar söktürücülerse vücuttaki tuz ve sıvının atılmasını sağlar. Bu ilaçlar beraber alındığında etkileri çarpışır.

Reçeteye uyun
Ağızdan alınan ilaçlar mide veya ince bağırsağın cidarından emilir. Bazen besinler veya ilaçlar, öbür ilacın emilimini azaltabilir. Örneğin bir antibiyotik olan ‘tetrasiklin’, kalsiyum veya kalsiyum içeren besinler alındıktan sonraki bir saat içinde alınırsa, yeterli derecede emilemez ve etkisi azalır. Belli talimatlara uyulması örneğin ilacın aç veya tok karnına alınması veya ilaç alındıktan sonra bir süre besin alınmaması, ilaçların iki saat arayla alınması gibi önerilere uymak ilaçların etkilerinden tam yararlanmak veya istenmeyen etkileri önlemek bakımından önemlidir. Bazı ilaçlar, idrarın asitliğini değiştirirerek diğer ilaçların atılımını etkiler. Büyük dozlarda C vitamini de, bu şekilde bazı ilaçların atılımında değişikliğe yol açar.
Çoğu ilaç vücutta dolaşır, bu etkilerini çoğunlukla belli bir organ veya sistemde gösterse de, diğer organ ve sistemleri de etkiler. Akciğerdeki hastalık nedeniyle alınan bir ilaç, kalbi etkileyebilir veya soğuk algınlığı için alınan bir ilaç, gözleri etkileyebilir. Şeker hastalığı, yüksek veya düşük tansiyon, göz tansiyonu, prostat büyümesi, mesane raahtsızlıkları, kalp hastalıkları ve aritmi, kan pıhtılaşmasiyle ilgili durumlar ve astım gibi hastalıklar, ilaçların etkileşimlerinden kolay etkilenirler.


İlaç etkileşimleri riskini azaltmak
-Yeni bir ilaç kullanmaya başlamadan önce doktorunuza danışın.
-Aldığınız tüm ilaçların listesini hazırlayın ve bu listeyi doktorla düzenli olarak görüşün.
-Geçirdiğiniz tüm hastalıkların listesini hazırlayın ve bu listeyi doktorunuzla düzenli olarak görüşün. Listeyi sık aralıklarla güncelleyin.
-Bütün reçetelerinizi eczacıya götürün ve ilaçlarınız hakkında bilgi alın.
-Yazılan tüm ilaçların verilme amacını ve etkilerini öğrenin.
-İlaçların olası yan etkileri hakkında bilgi edinin.
-İlaçların nasıl alınacağını ve diğer ilaçlarla aynı anda alınıp alınamayacaklarını öğrenin.
-Aç karnına, tok karnına, yemek arası gibi ilaçların yemeklerle alınma durumunu öğrenin ve uygulayın.
-İlaç kullanırken önerilen talimatlara uyun.
-İlaç kullanımıyla ilgili olabilecek herhangi bir semptom hakkında eczacı veya doktorunuzla görüşün.


İlaçların, ilaç olduğunu hiç bir zaman unutmayın ve bunları doktorunuz veya eczacınızın önerileri doğrultusunda kullanın ki, beklenmeyen etkilerle karşılaşmayın. İlaçlarınızı, kullanma hatası nedeniyle faydasız hale, hatta size zararlı hale getirmeyin.