Parkinson gibi rahatsız eden titremelere, istemsiz hareketlere ve kasılmalara yol açan hareket bozukluğu tedavisinde kullanılan beyin pilleri, başarılı sonuçlar veriyor
Geçenlerde eski dostum, beyin cerrahı Op. Dr. Ali Zırh’la öğle yemeğinde buluştuk. Ben kendisini Amerika’da tanımıştım. O zamanlar Parkinson hastalığının cerrahi tedavisiyle uğraşıyordu. Hâlâ da bu alanda çalışıyor, tabii çok daha modern ve gelişmiş tekniklerle. Neler yaptığını sordum, “İşim pillerle artık, Parkinson hastalarına beyin pilleri takarak onları rahatsız eden titremelere ve istemsiz hareketlere, kasılmalara mani olmaya çalışıyoruz” dedi. Bu yeni gelişmeyi hem kendim hem de sizin için anlatmasını rica ettim. İşte, Dr. Ali Zırh’ın ‘beyin pilleri’ uygulaması hakkında anlattıkları:
“Beyin pilleri, başta Parkinson olmak üzere pek çok hareket bozukluğunun cerrahi tedavisinde son yıllarda giderek yaygın olarak kullanılan, karmaşık elektronik cihazlar. Takıldıkları hastalara çoğunlukla büyük rahatlık sağlıyor. İlaç tedavisine cevap vermeyen veya istem dışı hareketler gibi şiddetli yan tesirlerin gözlendiği ileri evrelerdeki Parkinson hastalarında, hastalık şeklinde yerleşmiş boyun kasılmalarında, şiddetli vücut kasılmalarıyla giden distonide çoğu zaman tıbbi tedavi yararlı veya yeterli olamıyor.
Bu gibi hastalarda alternatif tedavi olarak beyin cerrahisinin bir alt dalı olan fonksiyonel ve stereotaktik beyin cerrahisi girişimleri önemli yararlar sağlayabiliyor.
Bu cerrahi girişimlerde amaç, beyin içerisindeki birkaç milimetre çaplı anatomik ve fizyolojik hedeflerin yerini doğru tespit edebilmek, bu noktalardaki fizyolojik aktiviteyi etraflarındaki hayati önem taşıyan dokuları etkilemeden değiştirebilmek.
Teknik donanım
Beyin pilleri insan beyninin içerisine yerleştirilen ve ucunda dört platinyum ve iridyum karışımı kutup bulunan bir elektrot. Bu elektrodu esas pil cihazına bağlayan bir uzatma ve pilin kendi gövdesinden oluşan elektronik düzenekler var. Elektrot kısmı beyin içerisine yerleştiriliyor. Bu elektrot, uzantı yardımıyla cilt altından göğüs kafesinin üst kısmına yerleştirilen pile bağlanıyor. Pil, dışarıdan bilgisayar aracılığıyla programlanabilen karmaşık bir elektro- nik modül. Bu cihaz programlanarak beyinde etkilenen alanın yeri ve büyüklüğü değiştirilebiliyor.
Normal yaşama dönüş
Beyin pili takılması operasyonu tümüyle lokal anestezi altında ve hastalar uyanık olarak gerçekleştiriliyor. Hastalar sadece operasyonun son aşamasında pilin gövdesi göğüste cilt altına yerleştirilirken acı duymamaları için uyutuluyor. Pil takılan hastaların normal günlük yaşantılarında hiçbir değişiklik olmuyor. Hastalar her türlü sportif faaliyeti sürdürebiliyor.
Sosyal Güvenlik Sistemi uygun seçilen ve doğru endikasyonla ameliyat edilen hastalarda operasyonun en pahalı kısmı olan pil parasının tamamını karşılanıyor. Böylelikle son aylarda lezyon cerrahisi yerine daha güvenilir ve kontrol edilebilir bir yöntem olan beyin pili takılması operasyonlarından çok daha fazla sayıda hastanın faydalanması mümkün hale geliyor. Tabii hareket bozukluğu hastalığı olan her hastaya cerrahi girişim uygulanamıyor. Hastaların ameliyattan yarar görüp göremeyeceklerine veya böyle bir girişime aday olup olmadıklarına ancak ayrıntılı klinik değerlendirme ve testler sonrasında karar verilebiliyor.”