BESiN ZEHiRLENMESi

Yazın kendini hissettirdiği bugünlerde, besinleri hazırlarken ya da saklarken yapılan yanlışlar besin zehirlenmelerinde artışa yol açıyor

Besin zehirlenmesi bakteri, parazit ya da virüs gibi zararlı organizmaların bulaştığı besinlerin yenilmesiyle ortaya çıkan bir hastalıktır. Genellikle ishalle kendini belli eden zehirlenme halsizlik, mide bulantısı, kusma ve mide kramplarıyla da ortaya çıkar. Aynı yemekten yiyen birçok kişide görülmesi, zehirlenin tipik özelliklerindendir. Kesin tanı için bazen dışkı ya da kan testi gerekebilir. Belirtilerin ortaya çıkmasına kadar geçen zaman, belirtilerin şiddeti ve süresi, kişinin genel sağlık durumuna, enfeksiyon etkeni olan organizmanın türüne ve gücüne göre değişir. Çoğu zaman besin zehirlenmesi hafiftir ve birkaç günde düzelir. Ne var ki bazı besin zehirlenmeleri şiddetli olabilir.

Botulizm veya E. coli enfeksiyonu gibi bazı ciddi besin zehirlenmeleri durumunda, acil yoğun bakım tedavisi gerekebilir. Besin zehirlenmesi hiçbir zaman hafife alınmamalıdır, mümkünse daha ilk belirtilerde doktora danışmalıdır. Besin zehirlenmesine bağlı ishallerde, ishali durduran ilaçlar toksinlerin dışkıyla vücuttan atılmasını önleyerek durumu daha da kötüleştirebilir. Bunlardan özellikle belirtiler çıktıktan sonraki ilk altı saatte kaçınmak gerekir. Bu ilaçlar ancak doktor tavsiyesiyle kullanılabilir.

Zararlı organizmaların besinlere geçiş şekli
- Sebze ve meyvelerin yetiştirilirken hayvan ya da insan dışkısı bulaşmış sularla sulanması,
- Besinlerin hazırlanması sırasında temiz olmayan ellerle temas veya çiğ eti kesmek için kullanılan bıçakların sebzeleri doğramak için kullanılması,
- Sebze doğramak ve çiğ eti kesmek için aynı tahtanın tercih edilmesi,
-Mayonezle hazırlanmış gıdaların yenmeden önce oda sıcaklığında bırakılması, yemeklerin buzdolabında saklanmaması veya kremalı pastaların ya da yumuşak peynirlerin buzdolabında bile olsa uzun süre beklemesi


Alınabilecek BAZI önlemler

Besin zehirlenmesini, yemeklerin hazırlanmasına ve saklanmasına dikkat göstererek önemli ölçüde önleyebilirsiniz.

Yemek hazırlarken ellerinizi ve kullandığınız yüzeyleri yıkayın.
Yemekleri soğuması için uzun süre oda sıcaklığında bekletmeyin, buzdolabına koyun.
Yumurta, et, tavuk, balık, deniz, süt ve süt ürünleri gibi kolay bozulabilen gıdaları pişirirken veya ısıtırken özellikle taze olmalarına dikkat edin.
Kavanoz veya konserve kutularındaki gıdaların tazeliğini kontrol edin. Botulizm dediğimiz ve çok tehlikeli olan bir besin zehirlenmesi türünde zararlı organizmalar gaz çıkmasına sebep olduklarından, bu bakterilerle enfekte olan besinlerin kapakları veya kutuları şişmektedir. Bu nedenle kapakları bombeleşmiş olan, açarken içinden hava kaçan ya da kapağından sızdıran ürünleri kesinlikle tüketmeyin.
Kırmızı et, tavuk ve balık gibi piştikten sonra kolay bozulabilen yiyeceklerin, piştikten sonra birkaç saatten uzun süre oda sıcaklığında bulunmaması, buzdolabında saklanması gerekir. Yani bir et yemeği pişti mi ya yenecek, ya da buzdolabında saklanacak. Şöyle üstüne örtü örteyim sinek konmasın deyip, ertesi güne kadar mutfağın tezgahında bekletmek, bu besinin bozulmasına dolayısıyla besin zehirlenmesine neden olabilir.
Sıcak yenecek besinler pişirilir veya ısıtılırken el yakacak dereceye kadar pişirilmeli veya ısıtılmalıdır. Aslında besin zehirlenmesi zincirleme oluşur. Ve bu zincir bir yerde kırılmalıdır. Besinler eğer dört derecenin üstünde oda sıcaklığında bekletiliyorsa bakteriler oluşmaya başlar. 70 dereceye ulaşan sıcaklıklarda besinlerin ısıtılması, çoğu zararlı organizmayı öldürür.

Gıdaları temiz yerlerden almak, bunları buzdolabında saklamak ve ısıtırken sıcaklık derecesini yüksek tutmak en başta gelen önlemlerdir.