Çarşamba günü zerdeçal etken maddesi kurkuminin sağlık faydalarını yazmaya başlamıştım, konu o kadar geniş ki, bugün devam ediyoruz. Herkes Hint baharatı zerdeçalının yararları hakkında konuşuyor. Fakat zerdeçal ve aktif bileşeni olan kurkumini diyetinize eklemeden önce farkında olmanız gereken bazı durumlar var.
Zerdeçalın makul kullanımı, genel sağlık açısından herkes için güvenli olarak düşünülüyor. Bu baharat, geleneksel Hint mutfağında yüzyıllardır kullanılmakta. Maryland Üniversitesi Tıp Merkezi, “Zencefil ve zerdeçallar güvenli kabul ediliyor. Zerdeçal ve kurkumin takviyeleri, önerilen dozlarda alındığında güvenli sayılıyor” diyor. Amerika Ulusal Sağlık Enstitüsü (NIH) zerdeçalı ‘muhtemel güvenli’ olarak sınıflandırıyor. Ancak yine de herkes için uygun mu bu yazıda değerlendireceğiz.
Birçok olumlu sağlık faydası zerdeçalın anti-inflamatuar özellikleriyle ilişkili. Zerdeçal, mide rahatsızlığı, bağırsakta gazın hafifletilmesi (laktoz intoleransı dahil), sedef, egzama, romatoidartrit, fibromiyalji, siyatik ve osteoartirit gibi birçok inflamasyona bağlı rahatsızlığı hafifletmek için
kullanılmıştır.
Bazı araştırmalara göre, Alzheimer ve demansın etkilerine karşı bile koruma sağlayabiliyor. Alzheimer hastalığında önemli patogenezden biri de sinir hücrelerinin kronik iltihabıdır. Kurkumin, anti iltihap etkisiyle hastalık için koruyucudur. Hint mutfağının önemli baharatı körinin de etken maddesi olan kurkumin, bu bölgede yaşayanlarda Alzheimer görülme sıklığının daha az olmasınında etkili diye düşünülmekte. Bu konuda yanıtlanmamış sorular hâlâ olmakla birlikte sonuçlar umut verici.
Yüksek tansiyon üzerine etkilerini araştıran ve ‘American Journal of Hypertension‘da yayımlanan sekiz haftalık bir çalışmada, kurkuminle orta derecede egzersizlerin kombine edilmesinin kilo kaybına yardımcı olabileceği bildirilmekte. Bu çalışmaya göre, egzersizle birlikte kurkumin kombini, menopoz sonrası kadınlarda kilo kaybına ve düşük kan basıncına yardımcı olur diyebiliriz.
Kimler dikkat etmeli?
Zerdeçalı tüketirken dikkat etmesi gereken bireyler var. Zerdeçal etkilerinden dolayı, bazı bireylerde problemlere sebep olabilir. Bu koşullardan herhangi biri sizin için geçerliyse, dikkatli olun ve yalnızca sağlık uzmanınızın tavsiyesi altında ilerleyin.
1. Diyabet
2012 yılında Chuengsamarn ve arkadaşlarının yaptığı bir çalışmada, prediyabetik vakalarda kurkumin kullanımının, tip2 diyabet tanısı konan kişi sayısını önemli ölçüde düşürdüğünü belirtilmektedir. Ayrıca ‘Adiponektin’ hormonu üzerinde de etkili olmuştur. (Adiponektin, kilo vermeye yardımcı olan yağ hücreleri tarafından salınan antienflamatuvar bir hormondur).
Yüksek adiponektin seviyesi, düşük tip2 diyabet riskiyle ilgilidir. Aynı çalışmada kurkumin uygulanmasının adiponektin seviyesini önemli derecede arttırdığı belirtilmekte.
Kurkumin tedavisinin, pankreasın B hücrelerinin genel işlevini çok az yan etkiyle geliştirdiği gözlenmiştir. Bu çalışma prediyabetik nüfusta kurkumin müdahalesinin yararlı olacağını göstermektedir. Yani zerdeçal kan şekerini düşürebileceği için eğer diyabet ilacı kullanıyorsanız, zerdeçalı kontrollü tüketin ve takviye konusunda mutlaka hekiminize danışın.
2. Safra kesesi
ABD Ulusal Sağlık Enstitüleri (NIH), safra kesesiyle ilgili sorun yaşıyorsanız, zerdeçaldan kaçınmanızı öneriyor. Eğer safra taşları veya safra kanalı tıkanıklığınız varsa, zerdeçal tüketiminde kontrollü olmalısınız.
3. Gebelik
Yine ABD Ulusal Sağlık Enstitüleri (NIH), hamilelik sırasında zerdeçal tüketiminin rahim kasılmalarını ve mentural süreci etkileyebileceğini ve tüketiminden kaçınılması gerektiğini söylüyor. Hamilelik ya da emzirme gibi özel durumunuz varsa, tüketmeden önce kontrollü olmanızda fayda var.
4. Mide komplikasyonları
Zerdeçal, bazı mide asit ilaçlarının hareketine müdahale ederek mide asidi üretimini arttırabilir.
Araştırmalar, zerdeçalin mide rahatsızlığı tedavisinde etkili olabileceğini gösterse de, gastrikreflü hastalığını şiddetlendirebilir. Gastroözofageal reflü hastalığınız (GERD) varsa, zerdeçalin sizi nasıl etkilediğine dikkat edin. Reflü kötüleşmesi gibi yan etkiler görürseniz, almayı bırakın. Eğer mide ilacı kullanıyorsanız veya mide rahatsızlığınız varsa, mutlaka hekiminizle görüşün.
5. Kan sulandırma
Amerika Ulusal Sağlık Enstitülerine göre, zerdeçal kan pıhtılaşmasını yavaşlatabilir. Baharatın antikoagülan veya antitrombositik ilaçlarla birleştirilmesinden kaçının. Kan sulandırıcı ya da inceltici ilaç kullanıyorsanız, zerdeçalı tüketmeden önce sağlık uzmanınıza danışın. Zerdeçal, kan inceltici yan etkileri nedeniyle, herhangi bir cerrahi prosedürden en az iki hafta önce tüketimi bırakın.