Şeker, bazı besinlerde doğal olarak bulunur. Düşük kalorili ve yağlı birçok üründe de şeker bulunabilir. Yani sandığınızdan daha fazla şeker tüketiyor olabilirsiniz
Şeker kelimesi sadece lezzet olarak değil farklı şekillerde ‘sevgi sözcüğü’ olarak da hayatımızın ortasında. Düşünün bakalım şu kelimelerden hangisini sıklıkla duyuyorsunuz veya siz kullanıyorsunuz? Şekerim, tatlım, lokumum, balım, kurabiyem...
Farkında olmadan kullandığımız bu sözcükler gibi yine farkında olmadan vücudumuza da birçok farklı kaynaktan şeker alıyoruz. Üstelik şekerli besinleri yoğun olarak tüketmenin, obezite ve diyabeti tetiklediğini ve kalp hastalıklarıyla hipertansiyona davetiye çıkardığını bile bile...
Şeker, bazı besinlerde doğal olarak bulunur. Sağlıklı bir diyetin parçası olan meyve ve sebzelerdeki şekere fruktoz, sütte bulunanaysa laktoz adı verilir. Burada önemli olan, işlem görmüş ürünlerde bulunan şekerden uzak durmak. Sadece paketlenmiş ürünlerin etiketinde yazan sukroz ve yüksek fruktozlu mısır şurubu içeren içecekler, şekerli gıdalar veya kekler, kurabiyeler suçlu değil. Düşük kalorili ve düşük yağlı birçok üründe de şeker bulunabilir. Yani sandığınızdan daha fazla şeker tüketiyor olabilirsiniz. Şimdi bunların bazılarına bir bakalım:
Kahvaltılık gevrekler tahıllı-meyveli barlar
Aslında tahıl ve kuruyemiş, oldukça sağlıklı kabul edilen besinlerden ancak paketlenmiş olan bu barların çoğunda ilave şeker bulunuyor. Her zaman söylediğimiz gibi, etiket okuma alışkanlığı önemli. Kahvaltılık gevrekler, yeterli lif içeriği ve yağsız sütle güne başlamanın iyi bir yolu. Ancak yine etiketler iyi okunmalı çünkü birçok çeşidi bulunan kahvaltılık gevrekler, yüksek oranda şeker içerebilir. Bu nedenle, şekersiz olanları seçmeniz önemli. Eğer evde kendiniz yapacak olursanız, sade yulaf gevreğiyle kuru meyveyi karıştırın, dilerseniz meyve oranını artırarak doğal şeker tadını yakalayabilirsiniz, hatta içine küçük parçalarda bitter çikolata da ilave edebilirsiniz.
Soslar
Yiyeceklerinizin yanına bir çorba kaşığı ketçap eklemek demek, bir çay kaşığı şeker eklemek anlamına gelir ancak etiketine baktığınızda ‘şeker’ yazdığını göremezsiniz. Onun yerine, şeker içerikli mısır şurubu, glukoz, fruktoz, laktoz, sukroz, galaktoz ve maltoza rastlayabilirsiniz.
Yurt dışı kaynaklı olmasına rağmen damak tadımıza uygunluğu sebebiyle pek sık kullandığımız barbekü sos da, şeker içeriyor. Eğer evde kendi sosunuzu hazırlamak için tarif araştırdıysanız içine bal, pekmez ve esmer şeker eklendiğinden haberdarsınızdır. Marketlerde satılan hazır barbekü soslarının bir porsiyonunda, yaklaşık 11 gr. şeker bulunur, yani etinizin üzerine sos yerine şeker ekliyorsunuz. Etinizi pişirmeden önce farklı baharatlarla ovmanız, şekersiz ve lezzetli bir seçenek olacaktır.
Meyveli içecekler
Meyveli karışımların çoğu şeker ilavelidir ve yeterince doygunluk sağlamaz. Eğer etikette yüzde 100 doğal meyve suyu yazıyorsa tercih edilebilir ancak biz diyetisyenler, her zaman posasından da faydalanarak daha uzun süre tokluk sağlaması için, meyvenin kendisinin yenmesini öneririz.
Limonata
Limon, C vitaminin iyi bir kaynağı ve önemli bir anti-oksidan. Suyun içine bir parça limon sıkmak, güne canlı başlamamızı sağlar ancak limonata yapımında lezzeti sağlamak için yüksek oranda şeker kullanılabiliyor. Eğer evde kendiniz yapacak olursanız bal ya da pekmez ilave edip böylece alacağınız şekeri kontrol edebilirsiniz.
Aromalı kahveler
Şekersiz içtiğiniz filtre kahve, Americano, Türk kahvesi veya espresso, şeker içermez ancak şuruplu ve aromalı kahvelerde durum değişiyor. Bu kahvelerin şeker ve buna bağlı kalori oranları yüksek. Bazen bir öğünde tüketmeniz gereken 300 kaloriyi bile geçebiliyor.
Meyveli yoğurt
Yoğurt, sindirim sistemi için harika bir besin olmakla birlikte şekerle tatlandırılmış olanları tercih etmemenizi öneririz. Eğer sade yoğurt tüketmekten hoşlanmıyorsanız tadı yakalamak için içine bal, pekmez, vanilya, tarçın, kırmızı meyveler ekleyebilirsiniz.