1903 - 2003 yılları arasında yaşayan Hollywood’un ünlü komedyenlerinden Bob Hope, “Orta yaş, yaşının kendini orta taraflarda göstermeye başladığı zamandır” demiş. Ne kadar da doğru!
Orta yaş döneminde erkeklerde bel çevresi yağlanmakta. Kadınlardaysa 40 yaşından önce en çok yağ bulunan yerler kalça ve basen bölgesiyken, 50 yaş ve menopoza doğru yağlanmalar karın bölgesine dağılıyor.
Singapur Genel Hastanesi Endokrinoloji Bölümü, Sing Sağlık Grubu’nun danışmanı Dr. Sonali Ganguly, orta yaşlarda kilo almanın en önemli nedenlerinden birinin hormon değişimi olduğunu söylüyor. “Premenopoz sırasında (menopoz öncesi) progesteron seviyelerinin azalması ve östrojen düzeylerinin göreceli olarak korunması nedeniyle birçok kadın kilo alır” diyor.
Erkeklerde orta kısımlarda kilo alımına yol açansa, yaş ilerledikçe testosteron seviyelerinin değişmesi. Hareket azlığı ve kas kaybı da yağlanmayı artıyor. Östrojen fazlalığı kilo alımına yol açsa da, stres, hareketsizlik ve kötü beslenme orta yaşlarda aşırı kilo alımının nedenleri arasında.
Düşük metabolik hız: İnsanların metabolik hızları yaşla birlikte yavaşlar. 30 yaşından sonra vücut her 10 yılda bir metabolik hızını yavaşlatır. Bunun ilk hissedildiği yaşlarsa 30’lardan 40’a geçişe doğru olur. Daha az kalori yakmak, kilo almak anlamına gelir. Bunu önlemek içinse düzenli egzersiz çok önemli.
Daha az kas hücresi: 30’lardan sonra kaslar azalmaya başlar ve bu da kilo alımına yol açabilir. Çünkü kaslar vücudun yağ yakan fabrikaları gibidir. Kas azaldıkça yağ yakma kapasitesi de azalır ve yağlanma artabilir.
Yağ suçlu değil!
Yağ içeriği yüksek yiyeceklerin karın bölgesindeki yağların esas suçlusu olduğu hakkında yanlış bir inanış var. Bu durum karın - bel bölgesindeki yağlanmayı artırsa da, sadece yağlar suçlu değildir. Tek bir besinle mucizevi bir etki yaratamadığımız gibi tek bir besini de suçlayamayız.
Vücutta her şeyin fazlası yağ olarak depolanır. Hangi yiyecekten olursa olsun fazla kalori alımı bel çevresindeki yağı etkileyecektir. Genetik faktörler, diyet, yaş ve yaşam şekli de bel çevresindeki yağlanmada rol oynar.
Hastalıklarla bağlantılı
Bel çevresindeki fazla yağlar, özellikle kalp hastalıkları, felç ve Tip 2 diyabet gibi sağlık problemleriyle direkt bağlantılı olur. Aynı zamanda osteoporoz, demans (unutkanlık), alzheimer, diyabet, kolon kanseri, metabolik sendrom ve yüksek kan basıncı gibi hastalıklarla da bağlantılıdır. Genlerimiz, yağ dağılımında etkili olabiliyor ancak dengesiz beslenme durumu kötüleştirebilir.
Yağlanmaya karşı besinler
Amerika Beslenme Dergisi’ne göre yeşil çay, düzenli egzersizle birlikte kilo vermeye yardımcı oluyor. Araştırmalar, yeşil çayda bulunan kateşinlerin, vücutta kalori yakımını artırıp, bel çevresindeki yağları azalttığını bildiriyor. Yaban mersiniyle yapılan çalışmalardaysa bel bölgesinin daha az yağlı olduğu görülüyor.
Lif içeriği yüksek besinler, bel çevresindeki yağları azaltmaya yardımcı olur. Rafine ve işlem görmüş ürünlerse kilo alımını artırır. Amerikan Klinik Beslenme Dergisi’ndeki çalışmaya göre obez bireylerde, lif içeriği yüksek ve kalori kontrollü bir diyetle, bel çevresinden daha fazla yağ azalmıştır.
Alkol tüketimine dikkat!
Alkol, basit şeker içeren besinler veya büyük porsiyonlardaki yiyeceklerden gelen kaloriler, bel çevresi yağlanmayı artırır. Alkolü, tıpkı yağ gibi de düşünebilirsiniz. Yağın bir gramı dokuz kaloriyken, alkolun bir gramı yedi kaloridir. Araştırmalar, alkolün doygunluk hissini düzenleyen hormonlara etki ederek, açlık hissettirdiğini de göstermekte.