BM Gıda ve Tarım Örgütü’nün verilerine göre her yıl 36 milyon kişi obezite ve neden olduğu hastalıklar nedeniyle yaşamını yitiriyor. Beslenme alışkanlıkları, yaşam tarzı, hareketsizlik ve genetik yatkınlık obezitenin başlıca nedenleri
Boyunuzun karesiyle vücut ağırlığınızın birbirine oranı şişmanlık saptama yöntemlerinin başında gelir. Bu oran, beden kitle indeksi (BKI) olarak adlandırılır. Formülü uygulamak çok kolay:
Beden ağırlığı (kg) / boy (m ) = BKI
Bu hesaplama sonucuna göre beden kitle indeksi 30’un üzerinde olan bireyleri şişman “obez” olarak kabul ediyoruz. Maalesef koroner kalp hastalığı, yüksek tansiyon, kan yağlarının yükselmesi, şeker hastalığı, gut hastalığı, bazı kanserler, mide fıtığı, safra kesesi taşları, karaciğerde yağlanma, fiziksel aktivitede azalma, uyku apnesi, depresyon gibi rahatsızlıkları da tetiklediği için obezite ciddiyetle tedavi edilmesi gereken bir hastalık.
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü, dünya üzerinde obezitenin yayılmasına yönelik bir araştırma yaptı. İşte çarpıcı ve korkutucu veriler:
* Dünya Sağlık Örgüt’ünün verilerine göre her yıl 36 milyon kişi obezite ve obezitenin neden olduğu hastalıklar yüzünden ölüyor.
* Çin nüfusunun 100 milyonu obez.
* Meksika nüfusunun ise yüzde 33’ü obez.
* Amerikan halkının 2/3’ünün kilolu, yaklaşık 12 milyon kişinin de hastalık derecesinde şişman yani obez.
* Türkiye’de de durum maalesef farklı değil. TÜİK verilerine göre, Türkiye’de 15 yaş üstü bireylerin yüzde 17.2’si obez, yüzde 34.8’i fazla kilolu.
* Avrupa’da ekonomik krizin hızla büyümesi, aileleri ucuz beslenme şekli olan fast food tarzı beslenmeye itiyor.
* Asya ülkelerinin ekonomik büyümesi beslenme açısından farklı taleplere neden oluyor. İnsanlar farklılıklar ve yeni tatlar keşfetmek istiyor. Ancak bunu maalesef sağlıklı yapamıyor.
Bebeklerde bile görülüyor
Artık obezitenin “görülme yaşı” gibi bir tanımı da yok. Çocukluktan hatta bebeklikten başlayan bir süreç. Beslenme alışkanlıkları, yaşam tarzı, hareketsizlik, genetik yatkınlık obezitenin başlıca nedenleri.
Normal kilolu olan birinin obeziteye yakalanma riski her zaman var. Her şeyden önce beslenmenize dikkat etmeniz gerekiyor.
Beslenme; anne karnında başlayarak yaşamın sonlandığı ana kadar devam eden kesintisiz bir süreç. Her şeyin anne karnında başladığını düşünürsek hamileyken tüketilen yiyecekler bile çok önemli. Bebeğiniz doğduktan sonra da sizi örnek alacağına göre, ona “rol model” olacaksınız. Nasıl beslenmesi gerektiğini sizden öğrenecek.
Hareket edin, çocuklarınızla oynayın, spor yapın. Böylece hem kendi sağlığınız hem de çocuklarınızın sağlığı için iyi bir şeyler yapmış olursunuz.
ÖNLEMEK ELiNiZDE
* Yediklerinize dikkat etmek ve hareket etmek birinci önceliğiniz olmalı.
* Tuz, şeker, karbonhidrat tüketimini azaltmanızı, mutfak alışverişinizi yaparken de bunu dikkate almanızı öneririm.
* Sağlıklı atıştırmalıklar seçin; çiğ sebze ve meyvelerle kuru meyve ve evde yapılmış yağsız krakerler olabilir.
* Porsiyonlarınızı küçültün ve çocuklarınızı buna alıştırın. Yapılan araştırmalar çocukları hangi porsiyona alıştırırsanız onunla yetineceğini gösteriyor.
* Et, balık, tavuk, farklı sebzeler ve bakliyat seçenekleri, yemek çeşidinizi artıracaktır. Hepsinden tüketmeye çalışın.
* Yağ olarak zeytinyağını tercih edin, bunu da abartmayın. Zaytinyağı da diğer yağlar gibi 1 gram tüketildiğinde 9 kalori enerji verir.
* Mutlaka hareket edin, bahaneler yaratmayın!
* Her şeyden önemlisi kilo verememenizin endokrinolojik bir nedeni olup olmadığını öğrenin. Sağlık kontrollerinizi yaptırın
* Fazla kiloyu estetik sorun gibi düşünüp kozmetik tedaviler veya şok diyetlerden medet ummayın.
* Kısa sürede hızlı kilo vermeyi hedeflemeyin, seçimlerinizi zamana yayın, iyi beslenmeyi hedefleyin.