Geçmiş yüzyıllara göre kıyasladığımızda çok net biliyoruz ki, şişmanlık; bolluk ve bereket değil hastalık, yani hayatı kısaltan şey anlamına geliyor
Osmanlı dönemine baktığımızda resmedilmiş birçok kadının balık etli olduğunu görürüz. Kitaplardaki tasvirler ve filmler de kadınları böyle anlatır. Genelde zayıf olan sadece fakir halktır. 1900’lü yıllara kadar geçen sürede kadınların kilolu olması bereket, zenginlik ve doğurganlık olarak algılanırdı. Hatta tarihin bazı dönemlerinde zayıf kadın, erkek için utanç kaynağıydı. Zayıf olmak sadece kölelere, fakir halka yakışırdı. Yani o zamanlarda “Bir dirhem et bin ayıp örtüyor”du. Ancak durum değişti. Şimdi aşırı şişmanlık hastalığına yönelik ciddi tehditlerle mücadele ediyoruz. Vücudunuzdaki her bir kilo fazlalık size hipertansiyon, şeker veya metabolik sendrom olarak dönebiliyor.
Oysa fazla kilolu bir insan vücut ağırlığının yüzde 10 kadarını kaybettiği zaman;
* Sistolik kan basıncı 10 mmHg. ,
* Diastolik kan basıncı 20 mmHg. ,
* Diyabet riski yüzde 30,
* Obeziteyle ilgili kanser riski yüzde 40,
* HDL (iyi kolesterol) yüzde 8 ve
* LDL (kötü kolesterol)yüzde 15 azalıyor.
Beden kitle indeksinizihesaplayın
Fazla kilolu veya şişman olmak birbirinden farklı durumları ifade ediyor. Bunun için her birey kendi kilosunu basitçe sınıflandırabilir. Boy uzunluğunuza göre vücut ağırlığınızın durumu, beden kitle indeksinizi (BKI) gösterir.
BKI: Ağırlık (kg.)/Boy uzunluğu (m2). Çıkan sonucu aşağıdaki sınıflamaya göre değerlendirin:
18.5 ve altı: Zayıf
19-24.9: Normal
25-29.9: Fazla kilolu
30-39.9: Şişman (obez)
40 ve üzeri: Aşırı şişman
Bazı bireyler normal BKI sınırları içinde olsalar da kendilerini fazla kilolu hissedebiliyor. Bu sebeple ağırlığı boy uzunluğuna oranlamak tek başına yeterli olmayabilir. Bu durumda vücut yağ analizi yapmakta fayda var. Aynı kiloda iki insanın vücut görünüşleri birbirinden çok farklı olabilir, aynı kiloda olmalarına rağmen farklı bedende kıyafet giyebilirler. Çünkü vücut ağırlığının ne kadarının yağ, ne kadarının kas olduğu, vücut kompozisyonunu etkiler.
Yağ yakan işçi sayınız kaç?
Kaslı bir vücuda sahip insanların metabolizması daha hızlıdır, yağı yüksek bir vücuda sahipseniz tam tersi metabolizmanız daha yavaştır. Bu sebeple şişman insanlar bazen daha az yemelerine rağmen kilo alırlar oysa zayıf kişiler daha çok yemek yer ve kilo almaz. Kaslar sizin için yağ yakan fabrikalar, kaslarınızın miktarıysa fabrikada çalışan işçi sayısı. İşçi sayısı ne kadar yüksekse yedikleriniz o kadar kolay yakılır. Yanlış diyetlerle işçi yani kas kaybederseniz hızlı kilo verirsiniz ama metabolizmanız yavaşlar ve bu kiloları geri alırsınız.
1 gr. kas kaybı, vücuttan 2.7 gr. su atılmasına sebep olur. Bu nedenle karbonhidrat içermeyen protein ağırlıklı diyetlerle kilo hızla gider ama giden genelde kas dokusu olur. Bu sebeple yüzünüz küçücük kalır ama kalçalarınız istediğiniz gibi küçülmez.
Kilo verme diyetine başlamadan önce sağlık kontrolünden geçmeniz de önemli. Sağlık durumunuz belirlendikten sonra bir beslenme ve diyet uzmanıyla size uygun gerçek hedefi belirlemelisiniz.
Bel çevreniz KAÇ SANTİM?
İdeal vücut ağırlığını belirlerken vücuttaki yağ miktarından yola çıkarak hareket etmek en sağlıklısı. Diğer önemli noktaysa bel çevresi. Kadınlarda 88 cm., erkeklerdeyse 102 cm. bel kalınlığı, kalp ve damar hastalıklarıyla diyabet oluşumu açısından yüksek risk taşıyor. İdeal ölçü kadın için 80 cm. erkek içinse 94 cm.’yi geçmemeli.
İdeal kiloyu belirleyen faktörler
* Son beş yıl en düşük ve en yüksek ağırlıklar
* Daha önce yapılan diyetler
* Fiziksel aktivite durumu
* Ailedeki bireylerin kilo ve beslenme öyküsü
* Sağlık durumu
* Yaş ve cinsiyet
* Vücuttaki yağ miktarı
* Bireyin sevdiği, sevmediği yiyecekler