Soğan-sarımsak deyince ilk akla gelen kokudur; sağlığa faydası sonradan gelir. Özel bir bileşen içeren soğan ve sarımsağın faydaları yıllardır konuşulur. Peki, bu gıdaların vücuda ne gibi yararları var?
Allium cinsi ‘organosülfür bileşikleri’ni içeren besinleri; soğan, arpacık soğanı, pırasa, taze soğan ve sarımsak olarak sıralayabiliriz.
Bakın, bu sebzeler hangi özelliklere sahipler?
* Anti-oksidan özelliklere sahip oldukları çeşitli araştırmalarla ortaya kondu. Anti-oksidanlar, kalp ve kanser hastalıklarına karşı koruyucu etki gösterir.
* Soğan ve sarımsağın içerisinde bulunan sülfürlü bu maddeler, bağışıklık sistemini güçlendirmeye yardımcı olduğu gibi, kanser riskini artıran bileşiklerin vücuttan atılmasına destek verir. Tümör gelişimini engelleyici özelliklere de sahip olduğu düşünülüyor.
* Allium gibi sebzelerdeki kuarsetin de önemli bir besin öğesi. Eklem iltihabını önlemeye yardımcı olur.
Çeşitli çalışmalarda, “Kuersetin maddesi, tümör nekroz faktörünün iltihabik etkilerini azaltmaktadır” deniliyor.
Bu tür sebzelerin artirit tedavisine yardımcı olduğu da bildiriliyor.
* Kuersetin’in yaşla ilgili hafıza kayıplarını azalttığı yönünde olumlu sonuçlar da mevcut.
ANTİBAKTERİYEL SIVI VAR
Sarımsak; sadece yemeklerimizin vazgeçilmez lezzeti olarak değil, insan sağlığına faydaları bakımından yüzyıllardır kullanılan, mutfakların baştacı bir besindir. Anti-bakteriyel sıvı içerir.
Bilimsel çalışmalar, kalp ve damar sistemi için faydalı, bağışıklık sistemini destekleyici, kanserden koruyucu etkisinin olduğunu söylüyor.
Kalp sağlığımızı geliştirmeye yardımcı olması, doğal anti-oksidan içeriğinden. Aynı zamanda kan basıncını, homosistein ve kötü kolesterol (LDL) seviyesini düşürücü etkisi araştırmalarda kanıtlandı.
SOĞAN KUARSETİN ZENGİNİ
Soğan da sarımsak gibi, pişmiş veya çiğ olarak Anadolu yemek kültürünün en önemli öğelerinden biri, yemeklerimizin vazgeçilmez tadı. Zaten soğan ve sarımsak kardeş gibi.
Halk arasında soğanın hastalıklardan koruyucu etkisi yüzyıllardır bilinir. Sağlık için yararlarını inceleyen bilimsel çalışmalarda; soğanda bulunan bileşenlerden, organik kükürtlü bileşikler ve flavonoidler özellikle kuarsetin’in biyolojik etkileri dikkat çeker.
Soğan, güncel bilimsel çalışmalarda kanserler dahil birçok hastalığın önlenmesi ve tedavisinde etkili olan kuarsetin’in en yüksek miktarda bulunduğu kaynaklardan biri.
TARİH DİYOR Kİ
* Soğanla ilgili araştırma yaparken ilginç hikayelere rastladım. Bunlardan birine göre, Büyük İskender ordusundaki askerleri savaş için güçlendirmek adına soğanla beslermiş.
* Mısır mezarlarındaki resimlerde çok miktarda soğan figürüne rastlanıyor, hatta diğer bütün bitkilerden daha fazla soğan resmi çizilmiş.
* Eski İbrani yazılarında Yahudiler’in Mısır’dan kaçtıktan sonra özlemini çektikleri yiyeceklerden birinin soğan olduğu anlatılır.
* Tarih boyunca şifacılar, soğanın kellikten enfeksiyonlara kadar her şeyi iyileştirmedeki sihirli gücüne inanmışlar.
MİNİK İPUCU
Soğan ve sarımsağı doğrarken gözleriniz yaşarıyorsa, kesmeden önce buzdolabında bekletin. Aroması ağır geliyorsa, önce kaynamış su dökün, ardından da soğuk su... Nefesinizi tazelemek için maydanoz veya nane ya da fesleğen tercih edin. Bu iki gıdaya mutlaka beslenmenizde yer verin.
ÖNEMLİ UYARI
Sarımsak, sağlığımıza destek vermesine rağmen, diyete yüksek miktarda eklenmeden önce doktorunuzla konuşmalısınız. Eğer kan sulandırıcı ilaçlar kullanıyorsanız hekiminizden onay almanız gerekebilir. Mide sorunları olanlar pişmiş tüketebilir.