Trigliserid, adından da anlaşabileceği gibi, üç adet yağ asidi ve gliserolün birleşimiyle oluşan, kanda bulunan bir yağ çeşidi. Enerji için kullanılır. Vücudumuzun trigliseridlere ihtiyacı vardır ama kanda belirli bir düzeyi geçtiğinde, sorunlara yol açabilir.
Trigliserid seviyesi, yetişkinliğe geçtikten sonra genel bir muayene olduğunuzda hekiminizin görmek istediği değerlerdendir. Amerikan Ulusal Sağlık Kütüphanesi’ne göre, normal trigliserid seviyeleri 150’nin altındadır. 200’ün üzeri yüksektir ve riskler şunlardır:
- Aşırı kilolu olmak
- Aktivite eksikliği
- Sigara içmek
- Aşırı alkol kullanımı
- Çok yüksek karbonhidrat içeren diyetler
- Bazı hastalıklar ve ilaçlar
- Bazı genetik bozukluklar
Yukarıdaki maddelerden anlaşılacağı üzere; yaşam tarzı, beslenme şekli, egzersiz eksikliği veya genetik yapınız trigliserid seviyenizin yükselmesine sebep olabilir. Eğer doktorunuzdan trigliserid seviyenizin yaşam tarzına bağlı olarak yükseldiğini öğrendiyseniz, endişelenmeyin. Bazı küçük değişikliklerle ve gerekiyorsa ilaçlarla yüksek trigliserid seviyenizi düşürmek mümkün olabilir. Doğruluğu bilimsel anlamda kanıtlanmamış, sosyal medyadan gördüğünüz ya da yakınlarınızdan duyduğunuz uygulamaları lütfen hekiminize ve beslenme uzmanınıza danışmadan kullanmayın.
Yüksek trigliserid neden kötüdür?
Çok yüksek trigliserid düzeyleri, karaciğer ve pankreas problemleriyle ilişkilidir. Ayrıca kalp hastalıklarına da yol açabilir. Yüksek tansiyon, diyabet, obezite, yüksek ‘kötü’ kolesterol ve düşük ‘iyi’ kolestrol seviyeleri gibi sorunlarla birlikte ortaya çıkma eğilimi gösterebilir. Yüksek trigliserid seviyesine tek başına hangisinin neden olduğu konusunda çok net bir şey söylenemez. Genel olarak, diyet ve yaşam biçiminin iyileştirilmesinin, trigliseridleri düşürebileceğini ve kalp-damar sorunlarının genel riskini azaltabileceğini hatırlamak önemlidir.
Alınabilecek bazı önlemler
Egzersiz yapın: Egzersiz, trigliserid düzeyleri üzerinde büyük etkiye sahip olabilir. Eğer hareketsiz biriyseniz, ilk hedefiniz günde 10 bin adım ve haftada 150 dakika olmalı. Uzun süre spor yapmadıysanız, yavaş yavaş başlayın.
İdeal ağırlıkta kalın: Ağırlığınız fazlaysa, zayıflayarak ideal vücut kilonuzu bulun. Egzersiz kilo kaybına yardımcı olur ama beslenmenizi de kontrol altına almanız gerekir. Size özel planlanmış bir beslenme programının önemli olduğunu unutmayın ve lütfen bir uzmana danışın.
Beslenmenize özen gösterin: Tükettiğiniz her şeyin fazlasının vücutta yağ olarak depolandığını unutmayın. Basit şekeri ve şeker içeren besinleri hayatınızdan çıkarın. Kompleks karbonhidratları tercih edin. Beyaz ekmek yerine tam tane tahıllıları, pirincin yerine bulguru koyun. Haftada en az iki kez kurubaklagil yiyin. Yüksek oranda doymuş yağ içeren besinlerin yerine zeytinyağı, fındık, badem, ceviz, avokado yağlarını koyun. Haftada iki kez sofranızda balığa yer açın. Çalışmalar, omega-3 içeriği yüksek yağlı balıkların (orkinos, somon, uskumru ve sardalya) trigliserid düzeylerini düşürmede etkili olduğunu gösterdi. Gün içinde su ihtiyacınızı karşılamayı da ihmal etmeyin.