Günlük hayat içinde herkesin zaman zaman bazı şeyleri hatırlayamadığı olmuştur. Ben danışanlarımla görüşmelerimde genellikle onlardan haftalarının nasıl geçtiğini değerlendirmelerini isterim ve yediklerini, içtiklerini sorgularım. Özellikle danışan görüşmelerimde “Dün ne yediğimi bile hatırlamıyorum” cümlesiyle de sık karşılaştığımı söyleyebilirim. Bu durum çoğu zaman normal bir durum olsa bile, sık yaşanıyorsa zayıf bir hafızaya sahip olmak can sıkıcı olabilir. Alzheimer ve demans gibi bazı hastalıklar, genetik özellikler de zayıf hafızaya ve unutkanlığa sebep olabilir. Hatta bazı vitamin ve mineral eksiklikleri de bu duruma sebep olabiliyor, düzenli kontrol yaptırmakta fayda var.
Bununla birlikte, araştırmalar, diyet ve yaşam tarzının da hafıza üzerinde büyük bir etkisi olduğunu göstermiştir.
Düzenli balık yiyin
Balık yağı, Omega 3 yağ asitleri yani EPA ve DHA açısından zengindir. Bu yağ asitleri, kalp hastalıkları riskini, inflamasyonu ve stresi azaltmasının yanı sıra zihinsel gerilemeyi de yavaşlatır. Birçok çalışma, balık ve balık yağı takviyelerinin tüketilmesinin, özellikle yaşlı insanlarda, hafızayı iyileştirebileceğini göstermiştir.
28 çalışmanın ortak sonucuna göre, hafif hafıza kaybı olan yetişkinlerin, balık yağı gibi DHA ve EPA açısından zengin takviyeler aldıklarında, epizodik belleklerinde gelişme olduğunu göstermiştir. Bunun için haftada en az iki kez Omega 3 yağ asitlerinden zengin balık tüketimine özen gösterin. Yeterince balık tüketemiyorsanız, hekim kontrolünde Omega 3 takviyelerinden destek alabilirsiniz.
Yeterli uyku uyuyun
Yetersiz uyku, zayıf bir hafızayla ilişkilendirilir. Uyku, kısa süreli anıların güçlendirildiği ve uzun ömürlü anılara dönüştüğü bir süreç olan bellek konsolidasyonunda önemli bir rol oynar. Araştırmalar, eğer uykusuz kalıyorsanız, bu durumun hafızanızı olumsuz etkileyebileceğinizi gösteriyor.
Yapılan bir çalışmada 10-14 yaş arasındaki 40 çocukta uykunun etkilerine bakılmıştır. Eğitim ve test arasında uyuyan grubun hafıza testlerinde, yüzde 20 daha iyi performans gösterdiği bulunmuş. Kısacası daha iyi bir hafıza için gün içinde yeteri kadar uyuduğunuzdan emin olun.
Şeker tüketimini azaltın
Şeker tüketimi, bilişsel gerileme de dahil olmak üzere birçok sağlık sorununa ve kronik hastalıklara sebep olabilir. Araştırmalar, basit şekerli bir diyetin zayıf hafızaya yol açabileceğini, özellikle kısa süreli hafızayı saklayan beyin bölgesinde, beyin hacmini azalttığını göstermiştir.
Şekeri hayatınızdan çıkarmak, hafızanıza olan olumlu etkilerinin yanı sıra genel sağlığınıza da katkı sağlar. Antioksidan ve vitamin mineral kaynağı meyveleri tüketmeyi deneyebilirsiniz.
Egzersizi eksik etmeyin
Egzersiz, hem fiziksel hem de zihinsel sağlık için önemlidir. Araştırmalar, her yaşta birey için egzersizin hafızanın geliştirilmesine yardımcı olduğunu gösterir. Birçok çalışma, egzersizin nöroprotektif proteinlerin sekresyonunu artırabildiğini, nöronların büyümesini ve gelişimini iyileştirdiğini göstererek, beyin sağlığını desteklediğini göstermiştir. Gün içinde daha aktif olmak bile birçok sağlık faydasına neden olur. Günde en az 10 bin adımı hedeflemekle işe başlayabilirsiniz.
D vitamini seviyenizi ölçtürün
Hafıza denince aklınıza ilk olarak B-12 vitamini geliyor olabilir. Ama en az onun kadar önemli bir vitamin daha var ki o da D vitamin. Vücutta çok önemli rolü olan vitamindir. Düşük D vitamini seviyeleri, bilişsel işlevde azalma dahil olmak üzere bir dizi sağlık sorunuyla ilişkilidir. Çalışmalara göre D vitamini düzeylerinin düşük olması da demans gelişimi riskinin artmasına neden olabiliyor. Ülkemizde neredeyse her 10 kişiden dokuzunda D vitamini yetersizliği görüldüğünü biliyoruz. Güneşlenme süresinin çok daha düşük olduğu kış aylarında yetersizlikler daha da artıyor. Bu sebeple mutlaka D vitamin seviyenizi ölçtürmeniz ve yetersizse, hekim kontrolünde takviye almanız çok önemli.