Son zamanlarda, kilo vermek ya da kendini daha iyi hissetmek için ‘glutensiz
diyet’ uygulayanlarınsayısı artıyor. Sosyalmedya üzerinden de bu konuyla ilgili çok fazla soru alıyorum. Ben de okuduğum yeni biraraştırmayı sizlerle paylaşmak istedim.
Glutensiz diyeti hatırlayalım
Gluten; buğday, çavdar ve arpada bulunan bir proteindir. Çölyak hastalığında veya bazı glutenin toleransı durumlarında vücut bu proteinleri sindiremez. Ve bu durumda gluten sindirim sorunları, bağırsak iltihabı ve bağırsakların hasar görmesine neden olur. Çölyak hastalığı veya glutene karşı tıbbi olarak tanısı konulmuş herhangi bir hassasiyeti olan bireylerin kesinlikle gluten içermeyen bir diyetle beslenmeleri önemlidir. Bunun için beslenmelerinden buğday, çavdar, arpa ve bunlardan yapılan bütün ürünler çıkarılır. Mısır, pirinç, kinoa, karabuğday ve bazı yulaf çeşitleri gluten içermez. Ama ciddi hassasiyetiniz veya çölyak hastalığınız varsa yulafı da bulaş riskinden dolayı sınırlamanız gerekir.
Sağlıklı bireylerde kalp hastalıkları riskini artırıyor
Evet doğru. Glutensiz diyet herkes için sağlıklı değildir! Az önce de söylediğim gibi glutensiz diyet, çölyak hastalığı veya glutene karşı herhangi bir hassasiyeti olan bireyler için sağlıklı olmanın koşuludur. Ama sağlıklı bireyler için glutensiz diyetin kilo kaybını sağlayıcı ya da sağlığı destekleyici bir durumu söz konusu değildir.
Bu konuda okuduğum bir çalışmayı sizinle de paylaşmak istedim.
Yapılan bu çalışmada 1986’dan 2012’ye kadar 100 binden fazla kişi takip ediliyor ve diyetleri değerlendiriliyor. Çalışmanın başlangıcında kalp hastalığı olarak bilinen çölyak hastalığı bulunmayan bireylerin çalışma sırasınca kalp krizi geçirip geçirmediği araştırılıyor.
Çalışmanın sonucunda gluten tüketiminin kalp krizi riskiyle ilişkisi olmadığı bulunmuştur. Bununla birlikte, sonuçlara göre glutenden kaçınılması totalde bütün tahılların tüketimini azaltabilir ve bu kalp rahatsızlığı riskini artırır.
“Çölyak hastalığı olmayan insanlar arasında glutensiz diyetlerin teşvik edilmesi
önerilmemelidir” denildi.
Kısacası tıbbi sebeplerden ötürü glutenden kaçınmaya gerek duymuyorsanız, bu çalışma, kardiyovasküler yararlarından ötürü diyetinize kepekli tahıllar eklemenin yararlı olabileceğini düşündürmektedir.
Gluten içermeyen yiyecekler daha mı sağlıklıdır?
Glutensiz yiyeceklere çiğnenebilirliğini ve lezzetini korumak için yağ ve şeker eklemesi yapılabiliyor. Ayrıca bazı glutensiz ürünler rafine glutensiz tahıllardan üretiliyor, bu da beyaz pirinçte olduğu gibi ürünlerin lif ve besleyicilik özelliklerini azaltıyor. İşin aslı, yalnızca glutensiz diyete başlamak zayıflamak ve incelmek anlamına gelmiyor. Ne yediğinizin de farkına varmak ve her zaman olduğu gibi dengeli beslenmek gerekiyor. Çünkü vücudumuzda her şeyin fazlası yağa dönüşüyor.
Glutensiz beslenmek zayıflamanıza yardımcı olabilir ama bu genel olarak simit, makarna, kraker ve hamur işleri gibi rafine karbonhidratlarla dolu besinlerden uzak durma sonucu gerçekleşir. Tüm bu besinlerden tamamen kaçınmak ve onların yerine sebze, kinoa ve karabuğday gibi sağlıklı ve glutensiz tam tahılları koymak karbonhidrat fazlasını kesecek, lif ve besleyici gıdaların alımıyla enerji alımını sağlayacaktır. Ancak, glutensiz beslenmek bilinçle yapılmadığında kilo alınmasına da sebep olabilir.