Geçtiğimiz hafta pazar günü, Gaziantep’te Bulgur Festivali’ndeydik. Antep’in sıcak halkı
Gastronomi şehri
UNESCO,Gaziantep’i 2015’te Gastronomi dalında ‘Yaratıcı Şehirler Ağı’na aldı. Bugüne kadar UNESCO’nun Gastronomi listesine sadece sekiz şehir girebilmişti, Gaziantep bu alanda dokuzuncu şehir olma özelliğini taşıyor.
2004 yılından itibaren 116 farklı şehrin katılımıyla kurulan Yaratıcı Şehirler Ağı
(Creative Cities Network), el sanatları ile halk sanatı, dizayn, sinema, gastronomi, edebiyat, müzik ve görsel sanatlar alanında da faaliyet gösteriyor.
Bulgur Festivali’ni gerçekleştirdiğimiz Gaziantep’te ise bulgurun birçok farklı kullanım alanını gördüm. Genelde köftelerde ve pilavlarda kullandığımız ve hazine değerinde olan bulgurdan, krakerden tutun da bulgur helvasına kadar 300 farklı çeşit yemek yapılmıştı… Dünyada bulgur tarzı farklı besinlerin kullanım alanının artmasıyla, daha doğrusu popülerleşmesiyle bulgurun kıymetinin daha farkına varmamız gerektiğini düşünüyorum.
Sarı cevher
Gaziantep’te bu yıl ilk kez düzenlenen Bulgur Festivali’nde amaç bulgurun tanıtılmasıydı. O yüzden her yerde kocaman bulgur adamlar, üzerinde ‘Benim adım Bulgur’ yazılı pankartlar, bulgurun faydalarını anlatan posterler vardı.
Bulgurcu Dilara Abla
Ben de geçtiğimiz yıl EXPO 2015 Milano kapanış konuşmasını yaptığımda Birleşmiş Milletler’e, 2016’nın ‘Bulgur Yılı’ olarak ilan edilmesi konusunda seslenmiştim.
Bu sesleniş sonrasında o kadar yankı buldu ki, basın da beni ‘Bulgurcu Dilara Abla’ olarak ilan etmişti. Ülkemizin en değerli besinlerinden biri olan bulgurun, gündeme gelmesinde ufak bir payımın olması beni çok mutlu etti.
BULGURLU LEVREK (2 KİŞİLİK)
Malzemeler:
- 5 yemek kaşığı bulgur
- 2 çay bardağı su
- 1 orta boy levrek balığı
- 2 diş sarımsak
- 2 taze soğan n 1 domates
- 1 limonun suyu n Maydanoz
- Karabiber n Tuz
Hazırlanışı: Balık bir fırın kabına koyulur. Başka bir kapta bulgur iki çay bardağı sıcak suyla ıslatılıp 30 dakika bekletilir. İçine rendelenmiş domates, ince kıyılmış maydanoz, rendelenmiş soğan, sarımsak ve limon suyu ilave edilerek iyice karıştırılır. Karışım balıkların üzerine paylaştırılıp önceden ısıtılmış 200 derecelik fırında 20 dakika pişirilir. Afiyet ve sevgiyle.
YEMEK İÇİN SEBEP ÇOK
Yüksek besleyici değeri ve ekonomik oluşuyla yıllardır sofralarımızın baştaçlarından olan bulgurun birçok sağlık yararı da var. Bulgur, 100 gramında yaklaşık 342 kalori, 12 gram protein ve 17 - 18 gram kadar da diyet lifi içerir. Dünya Sağlık Örgütü günlük 25 - 30 gram lif alımını öneriyor.
Bitkisel kaynaklı demir içeren bulgurun 100 gramında 2.5 mg. demir vardır ve günlük demir ihtiyacımızın yüzde 14’ünü karşılar. Ayrıca magnezyum, potasyum, manganez ve bakır gibi birçok mineral de içerir.
Bulgur kolesterol içermez, içerdiği diyet lifi sayesinde kan yağlarını düşürücü etki gösterir ve kalp sağlığını geliştirir. Hamile kadınlar için çok önemli bir vitamin olan folik asit içerir. B grubu vitaminleri içeriğiyle de sinir sisteminde önemli rol oynar.
Bulgur tüketimi kronik inflamasyonun hafifletilmesine yardımcı olarak bazı hastalıklara karşı koruyucu etki gösterir. American Clinical Nutrition dergisindeki bir çalışmaya göre, tam tahılların bir metaboliti olan betain adlı madde inflamasyona neden olan homosistein adlı bir maddenin konsantrasyonunu azaltır. Bu da kalp hastalıkları, osteoporoz, Alzheimer ve Tip 2 diyabet gibi hastalıklara karşı koruyucu etki gösteriyor.
Bulgurun düşük glisemik indeksi, yüksek lif içeriğiyle birleşince de uzun süre tok tutucu etki gösterir. Kolayca pişebilen bulgur, salatalarda, sıcak ve soğuk yemeklerde ve çorbalarda kullanılabilir.
NASIL KULLANALIM?
Bir Çukuro-valı olarak yıllardır bulgurun faydalarından bahseder, tarifler veririm. Kısır, haşlama içli köfte, sarımsaklı köfte ve bulgur pilavı ilk aklıma gelenler. ‘Yasak yok, dengelemek ve ölçü var’ diye düşünerek hareket ettiğim için diyetlerde de besin yasaklamam; hepsi miktarına dikkat edilerek tüketilebilir. Daha sağlıklı hale getirmek elimizde. Bulgur pilavına mercimek ekleyip aminoasit ve protein dengesi sağlaya-bilir, karnabaharlı kısırla yemeğin ener-jisini azaltıp, lezzetini artırabiliriz.