DİYETİN PSİKOLOJİSİ

Pazar günü sizlere geçtiğimiz yıl boyunca diyet hakkında nelerden konuştuğumuzdan bahsetmiştim ve Nietzsche’nin diyetle de birleştirebileceğimiz çok güzel sözlerini paylaşmıştım. Bugün de onun devamı olarak ‘Afiyetle Diyet’ kitabımda uzunca bahsettiğim ve üzerinde çok durduğum diyetin psikolojisinden ve kilo verme nedenlerinden bahsedeceğim.

Sizi tanımadığım halde şimdi yazacaklarımı daha iyi ifade edebilmek için çoğul olarak ‘siz’ değil; tekil olarak ‘sen’ diye hitap edeceğim. Evet, uzun süreli kilo korumada başarılı olman için atman gereken birinci adım, yaşamının sorumluluğunu alman.
Alarak veya vererek kilosunu korumak isteyen birçok insanın, sonucu bir diyetisyene ya da beslenme programına yüklemesi beni hem şaşırtıyor hem de üzüyor. “İyi kilo verdirtiyor”, “Bana kilo verdiremedi”, “Kısa zamanda çok kilo verdirtti” gibi konuşmaları ne yazık ki sık sık duyuyoruz...

Önemli olan kilo vermek değil; verilen kiloları korumak ve sağlıklı beslenmeyi bir yaşam tarzı haline getirmektir. Bunun kolay olmadığının farkındayım ama sorumluluğu başkalarına yüklemek yerine kendiniz alırsanız başaracağınıza da inanıyorum.
Hedefin ister beslenme tarzını dengelemek, ister kilo vermek ve onu korumak olsun, başarılı olabilmen için öncelikle şunu kabul et: Bu süreçteki başarı ya da başarısızlık sana aittir; diyetisyenine ya da beslenme programına veya yaptığın egzersiz miktarına değil.

O nedenle, yaşamın her alanında olduğu gibi, sağlıklı ve dengeli beslenerek kilonu korumak için atman gereken birinci adım, beslenme alışkanlığının sorumluluğunu almak olmalıdır.

Başarısız yok, vazgeçen var
Genelde, kilo kaybında rol alan teknik faktörlerden bahsedilir. Ancak diyetin kalbinde psikoloji yer alır. Diyetin çok önemli psikolojik faktörlerinden biri, belki de en önemlisi, ‘amaç’ sahibi olmaktır. Eğer neden diyet yaptığını bilirsen, kazanma şansın daha fazladır.

Bana ilk başvurduğunda kilo vermek, daha ince ve fit olmak isteyen ama, yeme alışkanlıklarından fazla ödün vermeye ve egzersiz yapmaya da fazla gönüllü bakmayan o kadar çok danışanım oluyor ki…

İlk yaptığım şey, kendilerinin amacını onlarla birlikte belirlemeye çalışmak oluyor. Belirlendikten sonra o amaca hangi hedeflerle ve nasıl ilerleyeceğimizin planını birlikte oluşturmak çok daha kolay oluyor.

Kilo verirken belirlenecek hedeflere ulaşman için yapman ve yapmaman gereken şeyler olacak. Bunları uygulayabilmen için, kristal kadar berrak bir amacının olması gerekir. Amaç ‘ne’ yapmak istediğin değil, ‘neden’ yapmak istediğindir.

Güçlü olan ve net olarak bilinen bir amaç da vazgeçmeden yola devam edip, başarılı olman için gerekli motivasyonu sağlayacak en önemli faktör olacaktır.

Bazı danışanlarımdan örnekler:

Kilo kaybetmek isteme nedenlerim:
- Daha iyi ve şık görüneceğim.
- Daha küçük beden giyebileceğim.
- Daha modern giysilere sığabileceğim.
- Mayo içinde kendimi daha iyi hissedebileceğim.
- Aynaya baktığımda daha mutlu hissedebileceğim.
- Değişik giysileri deneyebileceğim.
- Kendimi çok utangaç hissetmeyeceğim.
- Daha fazla övgü alacağım.
- Tansiyonum veya kolesterolüm düzelecek.
- Tip 2 diyabet olma riskim azalacak.
- Daha enerjik olacağım.
- İnsanlarda daha iyi bir izlenim bırakacağım.
- Çocuklarıma daha fazla ayak uydurabileceğim.
- Kendimi çok önemli bir şey başarmış hissedeceğim.
- Bir iş bulmayı ya da diğer yaşam değişiklikleri yapmayı daha çok isteyeceğim.
- Kendimle ilgili daha az eleştiri yapacağım.
- Ailem kilom veya yememle ilgili daha az söz söyleyecek.
- Daha özgüvenli olacağım.