DENGELi BESLENME iÇiN ÇOK ÖNEMLi
Peynir, hem önemli bir kalsiyum kaynağı, hemde fosfor, mineraller ve vitaminler bakımından zengin bir besin. Bu yüzden, peynir için dengeli beslenmenin en iyi bileşimlerinden biri denilebilir
Bayıldığım bir lezzet olan peynir, bileşimindeki sütün yağı, proteini, vitamin ve mineralleriyle yeterli ve dengeli beslenme için oldukça önemli bir besin. İçeriğindeki kalsiyum çok kıymetlidir. Kalsiyum, sinir sistemi çalışmasında, kalp kası dahil kasların kasılmasında ve kanın pıhtılaşmasında görev alır. Çocukların kemik gelişimi için kalsiyum almaları çok önemli. İyi de bir fosfor kaynağı. Fosfor, diş ve kemik yapısı, böbreklerin fonksiyonu, kas ve sinir aktivitesi için alınması gereken diğer bir mineral. Kalsiyum ve fosfor beraber çalışarak etkinlik gösterirler. Bu nedenle, bu iki mineralin birlikte olduğu peynir iyi bir seçimdir.
Peynir B2, B6 ve B12 vitaminleri bakımından da zengindir. B2 vitamini, büyüme, doku yenilenmesi ve enerji metabolizmasında görevlidir. B6 vitamini, güçlü bağışıklık sistemi, kanda akyuvar yapımı için gereklidir. Ayrıca vücudumuzda insülinin üretilmesine yardımcı olur. B12 vitamini, DNA oluşumunda, kan yapımında ve folik asidin metabolizmasında kullanılır. Kalp, kanser ve sinir hastalıklarından korunmak için de gerekli bir vitamindir. Yağda eriyen A, D, E ve K vitaminleri için de iyi bir kaynaktır. Bu yüzden, peynir için dengeli beslenmenin en iyi bileşimlerinden biri denilebilir.
İlerleyen yaşlara dikkat
Ama tüketiminde dikkatli olunmalı. Kalp hastalığı, yüksek kolesterolü veya yüksek tansiyonu olan bireyler, az yağlı ve tuzlu çeşitleri tercih etmeli. Kemiklerimiz 30-35 yaşına kadar kalsiyum depolar. Sonrasında özellikle kadınlarda menapoz öncesi dönemde başlayıp menapozda hızlanmak üzere kemikte kayıplar görülür.
Ara öğünlerde tok tutar
Karbonhidrat, protein ve yağ içermesi peyniri dengeli bir besin halinde getirdiği için tok tutucu özelliği olduğunu söyleyebiliriz. İşte bu yüzden ara öğünlerde benim favorilerimden biri peynirli atıştırmalıklar. Ara öğünlerde tost, peynirli sandviç, 2-3 grissini+peynir veya yarım simit+peynir gibi seçenekleri sıklıkla yapıyorum ve öneriyorum.
Hangisini yemeli?
Genelde yağlı olanları sevilir. Yağ, peynire o zengin dokusunu ve harika tadını verir ancak aynı zamanda kalori ve kolesterolü artırır. Peynirin kalorisinin yaklaşık yüzde 70-80’i yağdan gelir. Az yağlı sütten yapılan taze peynirlerse daha az yağ içerir. Tam yağlı peynirlerin çoğu, doymuş yağ ve sodyum açısından zengindir. Bu nedenle bireysel özelliklere ve sağlık durumuna göre değişmekle birlikte bazen tam yağlılar yerine yarım yağlı peynirler tercih edilebilir. Örneğin; beyaz peyniri az yağlı olarak tercih edersek hem yağ, hem tuz, hem de kalsiyum açısından avantajlı durumda oluruz. Çedar, taze kaşar, gravyer ve rokfor peynirleri en yağlı peynirler arasında. Lor peyniri, light peynirler ve parmesan’ınsa yağ oranları oldukça düşük. Az yağlı peynir, aslında kuru madde miktarındaki azalma sebebiyle kalsiyumu daha fazla içeriyor ve bu da bir avantaj haline geliyor.
Ayrıca, peynirde laktoz yok denecek kadar az bulunur. Bu yüzden sütü sindirmekte zorlananlar için alternatiftir. Ne kadar sertse, kalsiyum oranı da o kadar iyidir. Çocukların ortalama kalsiyum ihtiyacının 1300 mg. olduğunu düşünürsek süt içmeyen bir çocuk yukarıda önerilen miktarda besinleri tüketerek günlük kalsiyumunu dengeli ve kolay bir şekilde tamamlayabilir.