ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE YETERLİ VE DENGELİ BESLENME

Sağlıklı beslenme her zaman önemli ama özellikle ileriye dönük kalıcı beslenme alışkanlıklarının edinildiği çocukluk dönemi ayrıca önemli. Erken çocukluk ve oyun döneminde çocuklar çevrelerinden çok etkilenirler. Bu dönem, besine karşı pozitif alışkanlık geliştirmesi ve olumlu alışkanlıklar kazanması açısından önemli bir zaman dilimidir. Bu süreçte anne-babanın yedirme için ısrar çabaları, ödüllendirme ve ceza verme tutumları yeme alışkanlıklarını olumsuz yönde etkileyebilir. Çünkü miniklerin yiyecek tüketimleri günlük olarak değişmektedir ve bazı günler az, bazı günler fazla yemeleri bu yaş grubunun özellikleri arasındadır. Yemek konusunda ısrarlı davranmak, onların yemeği tamamiyle reddetmesine yol açabilir. O yüzden çocuğun bakımıyla ilgilenen bireylerin yemeğe yönlendirme tutumları bu yaş grubunda önemlidir.
Dört besin grubunu da önemseyin
Diğer önemli nokta, çocukların bu yaş grubunda yeterli ve dengeli bir şekilde bütün besin öğelerini tüketmesidir. Çocukların sağlıklı beslenmesi için dört besin grubunda bulunan çeşitli besinlerden yeterli miktarlarda ve dengeli bir şekilde tüketmeleri gerekmektedir. Hatta oyunlarla birlikte 4 yapraklı yoncanın besin gruplarının anlatılması akıllarında yer etmesine yardımcı olur. Süt grubunda yer alan süt, yoğurt, et grubunda yer alan et, tavuk, yumurta, peynir, kuru baklagiller, sebze ve meyve grubu ve tahıl grubuna giren ekmek, bulgur, makarna, pirinç vb. besinlerin her öğünde yeterli miktarlarda tüketilmesi büyüme ve gelişme açısından önemlidir. Bu dönemde yeterli ve dengeli beslenildiğinde çocuklar aslında günlük vitamin ve mineral gereksinimlerini karşılaşmış oluyor. Çocuklar için önemli minerallerden ikisi de kalsiyum ve demirdir. Kalsiyum yetersiz alınırsa çocuklarda büyüme geriliği ve raşitizm görülür. Bu yüzden beslenmelerinde kalsiyum kaynaklarına yer verilmesi gerekir. En iyi kalsiyum kaynakları, süt, peynir, yoğurt, fındık, fıstık gibi kuruyemişler ve yeşil yapraklı sebzelerdir. Çocukların özellikle kemik ve diş gelişimi için günde 2-3 su bardağı kadar süt veya yoğurt, 1 kibrit kutusu kadar beyaz peynir tüketmeleri bu yaş grubunda önemlidir. Çocuklar yeterli demir alamadıklarında ise demir yetmezliği anemisi oluşabilir. Demirden zengin besinler et, yumurta, yeşil yapraklı sebzeler, kuru baklagiller, pekmez ve kuru meyvelerdir ve beslenmelerinde bu besinlere yer verilmesi demir ihtiyaçlarını karşılamaya yardımcı olacaktır.
5-2-1-0 kuralını duydunuz mu?
5-2-1-0 kuralı, okul ortamında sağlıklı beslenmeyi ve fiziksel aktiviteyi arttırmayı amaçlayarak Harvard tarafından geliştirilmiştir. Bu program bizlere “5-2-1-0” kuralının öneminden bahsediyor. 5 ya da daha fazla meyve-sebze tüketiminin, 2 saat ya da daha az televizyon ya da bilgisayar kullanım süresinin, 1 saat ya da daha fazla fiziksel aktivite yapılmasının ve 0 şekerli içecek tüketiminin ve daha fazlası su ve süt tüketiminin olması gerektiğini vurgular. Gün boyu fiziksel ve zihinsel performansın en üst düzeyde tutulabilmesi, düzenli olarak ara ve ana öğünlerin tüketilmesi ile mümkün olacağı için öğün atlanmaması da önemli. Günlük tüketilecek besinlerin 3 ana, 1-2 ara öğünde alınması en uygun olanıdır. Özellikle beyin gelişimi için kahvaltının çocuklarda atlanılmaması gerektiğini de unutmamak gerek.

TABAKLARINI RENKLENDİRİN
Çocukların öğünleri planlaması ve yemekleri hazırlaması için fırsat verin. Genelde bu yaş grubu çocuklar sebzeleri az tüketirler veya tüketmek istemezler. Bu yüzden sebze tüketme alışkanlığı kazandırılması açısından; çocukların favori yemeklerine sebzeler ekleyebilir, sevdiği çorbaların içine sebze veya fasulye ekleyerek zenginleştirebilirsiniz. Çiğ sebzeleri de yemeleri için alıştırabilirsiniz. Çocuklar sebzelerin parlak renkli oluşunu severler. Yemek yemelerini zevkli hale getirmek ve besinleri sevdirmek için sebzeleri ilgilerini çekecek renkli tabaklarda servis etmeye çalışın.