ÇOCUKLARINIZI DEMiR EKSiKLiĞiNDEN KORUYUN

Anne olmaya karar veren her kadının, önce demir depolarını doldurması gerekiyor. Bu yatırım, hamilelik döneminde ve bebeğin doğduğu ilk günlerde demir eksikliğinin karşılanması bakımından çok önemli

Çocuklarda görülen demir eksikliği sadece anemiye neden olmuyor, uzun dönemde bilişsel ve davranışsal gelişimlerinde, geri döndürülemez hasarlar meydana getirebiliyor. ‘Amerikan Akademik Pediatri’ dergisinde yayımlanan bir makaleye göre, 6 aylık bebeklerin yüzde 4’ünün, 12 aylık bebeklerin yüzde 12’sinin, 1-3 yaş arasındaki çocuklarınsa yüzde 6-15’inin demir eksikliği var. Ülkemizdeki veriler farklılık gösterse de 6-24 aylık çocuklarda demir eksikliğinin önemli oranda düşük olduğu görüldü.

Dönemlere göre demir takviyesi
Yaşamın ilk altı ayında annenin durumu ve hamilelikteki demir depoları etkili oluyor. Hamilelik boyunca gelişen hafif-orta derecedeki anemide, fetal demir düzeyi etkilenmez. Ancak ağır anemide yenidoğanın demir düzeyleri etkilenir.

Yaşamın ikinci altı ayında diyette demirin yetersiz bulunması, hızlı büyümeyle demir eksikliğinin en sık görülen nedeni. Bu dönemde bebeğin demir gereksinimleri, gelişimine uygun olarak yiyebileceği demir bakımından zengin besinlerin verilmesiyle karşılanabilir.
1-3 yaşta ana sorun, yetersiz beslenme ve gerekli takviyelerin doğru yapılmamasıdır. Bu dönemde süt çeşitleri, günde 500-700 ml. den fazla tüketilmemeli.

4-12 yaş döneminde demir eksikliği anemisi az görülmekle birlikte okul çocukluğundaki beslenme hatalarından daha çok başka neden anemiye sebep olabilir. Bu çocuklarda ısrar eden demir eksikliği anemisi durumlarında ayrıntılı araştırma ve takip gerekir.

Ergenliğe de dikkat edilmeli
Özellikle genç kızlarda menstürasyonla kan kaybı, hızlı büyüme, vejeteryan beslenme biçimi, yetersiz besin alımı, yanlış diyetler ve yeme bozuklukları, demir eksikliğinin görülmesine neden olabilir. Bu bilgilerin ışığı altında birkaç basit kuralın uygulamaya konulmasıyla eksiklik önlenebilir.

Günlük beslenmede demirin önemi
Demir, vücut için hayati bir mineral ve çocukların günlük diyetinde bulunması gerekir. Çocuklar yaşamlarının farklı evrelerinde, farklı miktarlarda demir ihtiyacı duyar.
Demir eksikliğinin ve buna bağlı aneminin önlenmesinin en ideal yolu, günlük beslenme programının demir içeren yiyeceklerle desteklenmesi. Çocuk doktorunun yönlendirmesiyle sıvı veya çiğneme tableti olarak da destek yapılabilir.

4-6 ay boyunca anne sütü alan bebekler, annelerinden yeterli demiri alır. Ancak bazı araştırmacılar, sadece anne sütü alan sağlıklı bebeklere dördüncü aydan itibaren (1 mg./kg./gün) demir takviyesi önerir. Bebeklerde inek sütüne başlama zamanı 12’nci aydan sonra olmalı. Günde yaklaşık 500-700 ml.’den fazla inek sütü tüketimi de demir eksikliği gelişimine neden olabilir. 6-12 ay arasında olan bebekler günde 11 mg./kg. demir almalı. 1-3 yaş aralığındaki çocuklarsa günde 7 mg./kg. demire ihtiyaç duyar.

Eksiklik kontrol edilmeli

9-12 ve 15-18 aylar arasında çocuklardaki hemoglobin değerleri ölçülmeli ve demir eksikliği kontrol edilmeli. Halsizlik, ara öğün alımının azalması, soluk beniz, hırçınlık ve iştahın azalması anemi belirtileri olabilir. Çocuğunuzda bu semptomlardan herhangi biri varsa mutlaka doktorunuzla görüşün.

Demir, birçok besinde doğal olarak bulunur. Etten gelen demir, bitkisel kaynaklı besinlerden gelen demire göre daha kolay emilir. Kırmızı et, kümes hayvanları, orkinos, somon, yumurta, zenginleştirilmiş tahıllar, tofu, bezelye, fasulye, taze meyveler, yeşil yapraklı sebzeler, kurubaklagiller, yulaf ve pekmez demir kaynakları arasında. Demir içeren besinler, C vitamini açısından zengin besinlerle alınmalı; domates, brokoli, portakal ve çilek. Böylece vücudun demir emilimi artar. Demirle zenginleştirilmiş kahvaltılık gevrekler, çocuğunuzun diyetine demiri eklemek için iyi bir yol olabilir.