‘’Siz ne yerseniz çocuğunuz da onu yer’’ cümlesini eminim daha önce duymuşsunuzdur. Evet doğru, çocuklar kendilerine söylenenlere rağmen, ebeveynlerinden ve yaşadıkları çevreden gördüklerini yaparlar. Çocuğunuzun besin seçimlerinde oluşturmak istediğiniz modelin aslında sizin beslenme tarzınızın kopyası olacağını unutmayın. Bu konudaki gayret ve çabanızın çocuklarınıza örnek olacak. Peki çocukluk dönemindeki alışkanlıkların ilerleyen yaşlarda da etkilerini gösterdiğini biliyor musunuz?
Yumurta tüketimi artmalı
Ebeveynler, anneanneler, babaanneler, dedeler torunlarına kıyamadıklarında ya da onları ödüllendirmek için cips , kola, çikolata vb. işlenmiş ürünleri çocuklara sunabiliyorlar.
Oysa bu davranışları ile çocuklarının ilerleyen yaşlarda kardiyovasküler hastalık sahibi olmalarına zemin hazırladıklarını bilseler eminim ki bu kadar ısrarcı olmazlardı.
American Society For Nutrition’un haziran ayında yaptığı yeni bir çalışma, daha fazla işlenmiş gıda tüketen 3-5 yaş arasındaki çocukların, bu gıdaları daha az tüketen çocuklara göre daha zayıf lokomotor becerilere sahip olduğunu gösteriyor. Lokomotor becerileri yürüme, koşma, sıçrama gibi bedensel hareketler olarak tanımlayabilirim. Bunun yanı sıra daha fazla işlenmiş ürün tüketen 12-15 yaş aralığındaki çocuklarda ise daha yüksek kardiyovasküler hastalık riski görülüyor.
Yumurtanın en kaliteli protein kaynağı olduğunu belirtmekte fayda var. Peki yumurta tüketiminin çocuk sağlığı üzerinde ne gibi etkileri var? Pediatrics dergisinin yaptığı yeni bir araştırmaya göre, yumurtanın çocuklarda büyümeyi önemli ölçüde arttırdığı ve aynı zamanda bodurluğu yüzde 47 oranında azalttığı görülmüş. Çocuklarınızın beslenmesine mutlaka yumurta eklemenizi öneririm.
Yumurta ve sebzeler ile renkli omletler yapabilir, gün içinde salataların veya sebzelerin üzerine de ekleyerek rahatlıkla tüketebilirsiniz. Çorbalarınızın besleyici değerini artırmak için yumurtayla terbiye edebileceğinizi unutmayın. Evde kalan ekmeklerinizi yumurta ile buluşturarak peynirli ve sebzeli mini pizzalar hazırlayabilirsiniz. Taze marul yaprakları, az yağlı peynir, haşlanmış yumurta veya köfteden oluşan soğuk bir sandviç de doyurucu öğün alternatiflerinden olabilir.
Geleceğimize miras
Sağlıklı seçeneklerin olduğu bir ortamda çocuklarınızın kendi seçimlerini yapmalarına ne kadar önem gösteriyorsunuz? Journal of the American Heart Association‘da geçtiğimiz aylarda yayınlanan araştırma; sağlıklı seçimlerin olduğu bir ortamda çocukların tüketimlerine kendilerinin karar vermesinin, yaşam boyu sağlıklı yeme davranışı ve sağlıklı kilolarını korumaları ile ilişkili olabileceğini söylüyor.
Anne ve babaların, çocukların yaşamın erken dönemlerinde sağlıklı beslenme davranışı geliştirmelerine yardımcı olabileceği ve bu sayede yetişkinlik döneminde aşırı kilo, obezite ve kardiyovasküler hastalık riskini azaltabileceği öngörülüyor. O nedenle geleceğimize iyi bir miras bırakmak istiyorsak, çocukluk dönemi beslenmesini önemsemeliyiz. Çocuklarınız yemek yerken onların birey olduğunu unutmayın. Sevdikleri veya beğenmedikleri olabilir, bu konuda onlara saygı göstermeye özen gösterin. Farklı alternatifleri deneyerek birlikte renkli tabaklar yaratabilirsiniz. Çocuğunuza farklı yemekler sunmaya gayret edin.
İklim krizi çocukların beslenmesini etkiliyor
Tüm çocukların sağlıklı beslenebildiği bir dünyada yaşayabilmek mümkün mü? UNICEF’e göre 2040 yılında 600 milyon çocuk su kaynakları sınırlı bölgelerde yaşıyor olacak. Bu durum da beslenmeyi yakından etkileyecek. UNICEF’in Çocuklar, Gıda ve Beslenme raporuna göre dünyada her 3 çocuktan 1’i, yani 200 milyondan fazla çocuk ya yetersiz beslenmekte ya da aşırı kilolu. Bunun sebebi iklim krizi olabilir mi? Geçtiğimiz yıl Environmental Research Letters dergisinde yayınlanan 107 bin çocuk üzerinde yapılan yeni bir çalışmanın bulguları, yoksulluk, hijyen eksikliği ve yetersiz eğitim koşullarına göre yüksek sıcaklıkların çocukların yetersiz beslenmesine daha fazla katkı sağladığını ortaya koyuyor. Journal of Environmental Economics and Management dergisinin geçtiğimiz ay çocuklar ve bebekler üzerinde yaptığı bir çalışmanın sonuçları da bu tezi doğrular nitelikte. Cornell Üniversitesi’nde araştırmacılar küresel sıcaklık 2 santigrat derece artmasının akut ve kronik yetersiz beslenme oranlarını arttıracağını belirtiyor. Batı Afrikalı çocuk üzerinde 20 yılı aşkın verileri içeren bu araştırmada yüksek sıcakların akut yetersiz beslenmeyi yüzde 29 oranında azalttığı görülmüş.
Kısacası kentleşme, iklim değişikliği ve yanlış yemek tercihleri beslenmeyi etkileyen faktörlerden ve yetersiz beslenme dünya çapında en çok çocukları etkiliyor. Çocukları beslemenin aslında geleceği beslemek olduğunu unutmayın.