Yeni bir bitki ile tanışmaya hazır mısınız? Giderek popüler bir ürün haline gelen Chia, nedir? Kilo vermeye yardımcı olabilir mi? Yanıtı yazıda gizli...
Zengin protein, yağ ve lif içeriği ile Aztekler’in en önemli besin kaynağı olan chia tohumunun kökeni; Meksika ve Guetemala’nın bereketli topraklarında yetişen bir adaçayı türünün (Salvia hispanica) tohumlarıdır.
Chia, maya dilinde güç anlamına gelir.
Bitkinin tohumları bitkisel omega-3 bakımından zengin; yani alfa-linolenik asit (ALA) taşıyor.
Keten tohumu dâhil olmak üzere tüm bitkiler arasında en yüksek oranda omega-3 yağ asitleri içerdiği gibi, omega 3 deposu olarak bilinen somondan daha yüksek oranda omega 3 vardır.
Amerika ve Avrupa’da giderek popüler bir ürün haline gelen bu bitki ile ilgili sorular gelmeye başlayınca biraz detay anlatmak istedim.
Ülkemizde yaygın satış ağı yok ancak, bu işe meraklı olanlar satış kanallarına çabukça ulaşıyor veya yurt dışından getiriyorlar.
NERELERDE KULLANILIYOR
Chia tohumları, her türlü yiyecek ve içeceğe eklenebilir. En sık tahıl, sos, sebze, yoğurda serpilip kullanılıyor veya içeceklere karıştırılıyor. Aynı zamanda su ile karıştırılıp jel haline gelmiş şekilde de kullanılabilir. Bu şekilde puding, çorba ve lezzetli içecekler hazırlamak mümkün.
KİLO VERMEYE YARDIMCI MI?
Chai tohumunun kilo vermeye katkısı olduğu yönünde düşünceler var, buna sebep olarak su ile temas ettiğinde oluşan jel yapının tok kalmaya yardımcı olduğu düşünülüyor.
ABD’de yapılan bir araştırmada BKI 25kg/m2 üzerinde olanlara 12 hafta süresince normal diyetlerine 50 gr. chia tohumu ya da plasebo (etkisiz) verilmiş. Bu süre sonunda yapılan değerlendirmelerde; chai tohumu verilen bireylerde kan lipit değerlerinde veya kilo verdirici etkisi ile ilgili belirgin bir azalma tespit edilmediği bildiriliyor.
Ancak tok tutmaya yardımcı olması için diyete lif, kalsiyum, protein, antioksidanlar ve omega-3 ilavesi ekleyebiliriz. Ama büyük bir kilo kaybı yarattığını söylemek için daha fazla araştırma sonucu görmek lazım.
Kalp sağlığı için olumlu araştırma var fakat hem kalp sağlığı, hem de kilo verme için araştırma sayısı kısıtlı. Yine de besin öğeleri içeriğine bakıldığında kalp sağlığı, kemik sağlığı, sindirim sistemi ve kalp hastalıklarına faydalı olabileceğini söyleyebiliriz.
Görünen o ki, önümüzdeki günlerde çok daha fazla bu bitkiden bahsedeceğiz. Yurt dışı pazarda içecek, bisküvi, bar, enerji karışımı, puding, tahıl gevreği ve pek çok ürüne girmiş olan chia, bizim de tariflerimize girmeye başladı bile. Kolay tarafı koku ve tad açısından baskın bir lezzeti olmaması. Bu yüzden hem tatlı, hem tuzlu tariflerde kolayca kullanılabilir.
BESiN DEĞERLERi
Ortalama 2 yemek kaşığı chia 139 kalori, 4 gram protein, 9 gram yağ, 12 gram karbonhidrat ve 11 gram lif içeriyor. Ayrıca vitamin ve mineral yönünden de kıymetli.
100 gram tükettiğinizde kalsiyum, demir ve magnezyum ihtiyacınızın yarısından fazlasını karşılamış oluyorsunuz.
CHİA İLE MEYVELİ PUDDİNG
* 2 yemek kaşığı chia
* 1 su bardağı badem sütü
* 4 hurma (çekirdekleri çıkartılmış)
* 1 tatlı kaşığı keçi boynuzu unu veya kakao
* 1 tatlı kaşığı vanilya
* Yarım muz, yarım şeftali,
* 10 çekirdeksiz üzüm
Yapılışı: Badem sütünün içine chia tohumlarını ekleyip, 1 saat buzdolabında bekletin. Daha sonra hurmaları minik minik doğrayın, kakao ve vanilya ile birlikte bu karışıma ekleyin, blender yapın. Buzdolabında yarım saat daha beklettikten sonra ayaklı bir kadeh veya bir cam kaseye biraz meyve, biraz chia pudding ekleyerek kat kat ilave edin.
100 GRAM CHiA
Enerji: 486 kalori
Karbonhidrat: 42.12 gr.
Diet posası: 34.4 gr.
Yağ: 30.74 gr.
Doymuş yağ: 3.330
Tekli doymamış yağ: 2.309
Çoklu doymamış yağ: 23.665
Protein: 16.54 gr.
Vitamin(B1 vitamini): (54%)0.62 mg.
Niasin: (59%)8.83 mg.
Kalsiyum: (63%)631 mg.
Demir: (59%)7.72 mg.
Magnezyum: (94%)335 mg.
Fosfor: (123%)860 mg.
Çinko: (48%)4.58 mg.