Böbreklerimiz, vücudumuzda
gün boyu hiç durmadan çalışan
organlarımızdan biri... Yaklaşık
10 cm. boyundaki bu organlarımızdan, gün içinde 1.5 litre kan geçer ve yaklaşık 180 litre sıvı süzülür. Böbreklerimizi vücudumuzun süzgeci gibi düşünebilirsiniz. Süzgeç, yararlı olan maddeleri geri emer ve atılması gerekenler de suyla birleşerek idrar kanalına, oradan da idrar kesesine boşaltılır. Böbreklerin genel olarak görevi, zararlı maddelerin boşalımını yapmak, kanda asit ve baz dengesini sağlamak, su elektrolit dengesini ayarlamaktır ama bunların dışında da birçok görevi vardır. Peki böbrek sağlığını
korumak için nelere dikkat etmeliyiz?
1 Aşırı proteinden kaçının Protein vücudumuzun yapı taşlarından ve günlük beslenmemizde olmazsa olmaz besin öğelerinden biri, fakat tüketilen miktar çok önemli. Sağlıklı bireyler için günlük protein ihtiyacı, kilogram başına
0.8-1 gr.’dır. Özel durumu olanlarda ve sporcularda bu miktar değişebilir. Ama bu miktarların üzerinde protein tüketmek, özellikle başta böbrekler olmak üzere, vücuda birçok yönde zarar verebilir. O nedenle dengeli bir diyet, yeterli (ama aşırı olmayan) miktarda bitkisel ve hayvansal protein içermelidir. 2003 yılında yapılan bir araştırma, et ağırlıklı diyetlerin ürik asit böbrek taşı riskini yükselttiğini göstermektedir.
2 Aşırı tuz alımına dikkat!Sağlıklı beslenme için vücudun tuza ve sodyuma ihtiyacı olduğu doğrudur. Ancak diğer tüm besinler gibi tuzu da belirli bir ölçüde tüketmeniz gerekir. Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği’nin araştırmasına göre,
Türk halkı günde yaklaşık
18 gram tuz tüketiyor. Oysa ki vücudumuzun ihtiyacı, günlük yalnızca 5-6 gram ve bu miktarın büyük bir kısmını gün içerisinde yediğimiz sebze-meyvelerden karşılayabiliyoruz. Tuz tüketiminin böbrek fonksiyonları üzerinde doğrudan etkisi var. Vücutta kullanılmayan fazla sodyum idrara karışır. Bu da böbreklerin süzme yükünü artırır ve kristal oluşma ihtimalini yükseltir. Artan kan basıncı ve kan hacmi de böbreklere fazlasıyla zarar vermektedir. Bu yüksek kan basıncı devamlı hal alırsa küçük kılcal damarların yırtılarak, harap olmasına neden olabiliyor.
3 Yeterli su tüketin Yeterli su tüketimi, böbrek sağlığı için en önemli maddelerden biri... Eğer her gün vücuda yeterli miktarda su girişi olmazsa, böbrekler toksik maddelerin atılımını gerçekleştiremez. Uzun süreli yetersiz sıvı alımı, böbreklerde kalıcı hasara sebep olabilir. Gün içinde kişisel özelliklere göre değişmekle beraber
2.5-3 litre sıvı alımı çok önemli.
4 Kan şekerinizi ve basıncınızı kontrol edinYüksek kan basıncı, az önce de söylediğim gibi, böbrek sağlığı için risk faktörlerinden biri... Ayrıca şeker hastalığı olan bireylerin böbrek hastalıklarına daha yatkın olabileceği de unutulmamalı. Bu sebeple kan şekeri ve kan basıncı, düzenli aralıklarla kontrol edilmeli.
Kan şekerinin ve kan basıncının normal aralıklarda seyretmesine yardımcı olan sağlıklı bir beslenme programıyla beslenilmesi önemli.
5 Egzersiz yapınBöbrek sağlığınız için bazı yaşam tarzı faktörlerini de kontrol altına almanız gerekiyor. Yapmamanız gereken bazı şeyler var; gereksiz ilaç kullanımından kaçınmak, sigara tüketmemek ve alkol tüketimini sınırlamak, en önemlileri arasında... Bunların yanında bir de böbrek sağlığı için yapmanız gereken önemli bir şey var; o da egzersiz... Düzenli egzersiz, toksinlerin atılmasına yardımcı olur, kan basıncını, kan şekerini destekler ve böbrek sağlığı için önemlidir.